لوپوس‌ اریتماتو

لوپوس از لحاط لغوی به معنای گرگ بوده و بعلت بثورات پوستی روی صورت که شبیه خط و خال صورت گرگ است این نام گذاری صورت گرفته است .
لوپوس یک بیماری سیستم ایمنی است که در آن سلولهای ایمنی بدن بر ضد سلولهای بدن فعال شده و منجر به عوارضی در بدن می شوند .
از آنجا که سلولهای ایمنی بدن در هر نقطه از بدن وجود دارند در نتیجه این بیماری می تواند تمام ارگانهای بدن را درگیر نماید .
این بیماری معمولاً مزمن و دارای حالات عود و نهفتگی است . علائم بیماری بسیار متغیر می باشد و می تواند محدود به علائم آزمایشگاهی بوده و یا بدون علائم بالینی باشد . همچنین می تواند به شکل شدید با گرفتاری اعضای مختلف بدن باشد .
۹۰ درصد بیماران مبتلا به لوپوس خانم ها می باشند . شیوع بیماری بیشتر در دهه دوم تا چهارم زندگی می باشد . اگر چه بیماری می تواند در هر سنی تظاهر کند اما بیماری دارای زمینه ارثی است و شیوع این بیماری در بستگان درجه یک فرد مبتلا بیشتر است .
● علل بیماری :
علت دقیق بیماری مشخص نیست اما فاکتورهای ژنتیکی در استعداد ابتلا به بیماری نقش مهمی دارند . عوامل محیطی از جمله نور آفتاب می تواند منجر به تشدید یا بروز بیماری شود . از عوامل مهم دیگر در بروز بیماری ، عوامل هورمونی می باشد . هورمونهای زنانگی خصوصاً استروژن در ایجاد بیماری دخیل می باشند . مصرف سیگار و رنگ مو نیز در ایجاد بیماری مؤثر است . بعضی داروها مثل سولفونامید و پنی سیلین منجر به شعله ور شدن لوپوس می شوند .
بعضی مواد غذائی ممکن است در تشدید بیماری لوپوس نقش داشته باشند . این مواد شامل جوانه گیاهان و کرفس می باشند .
عفونت های ویروسی یکی دیگر از عوامل مهم بروز لوپوس می باشند .
● علائم :
شایعترین علامت بیماری درد دیاتورم مفصل است که می تواند حالت مزمن و یا عود کننده داشته باشد . درگیری مفصلی معمولاً چند مفصلی می باشد . دردهای عضلانی و تب در هنگام فعال بودن بیماری شایع است . علامت شایع دیگر ضایعات پوستی شبیه به بال پروانه بر روی گونه ها و پل بینی می باشد که قرمز رنگ بوده و معمولاً به نور آفتاب حساس است . این نوع درگیری پوستی معمولاً منجر به آسیب پوستی نمی شود و بعد از بهبودی هیچ اثری از آن به جا نمی ماند . از علائم دیگر ،‌ ریزش مو به همراه شکنندگی مو می باشد که هنگام فعالیت بیماری یا پس از دارو درمانی ایجاد می شود . در صورت عدم درمان مناسب ، بیماری منجر به نارسائی کلیوی می شود . بیماری هنگام فعالیت می تواند منجر به کاهش سلولهای مختلف در خون از جمله گلبول قرمز ، گلبول سفید و یا پلاکت شود . از علائم دیگر بیماری می توان از سقط های مکرر یا انعقاد خون در داخل عروق نام برد .
● پیشگیری
بیماران مبتلا به لوپوس در مواقع شدت نور آفتاب بخصوص از ساعت ۱۱ صبح تا ۳ بعداز ظهر باید از بیرون رفتن از منزل خودداری کنند . هنگام بیرون رفتن از منزل باید از ضدآفتاب استفاده کنند .
همچنین مصرف بعضی داروها مثل تتراسایکلین و داروهای ضددرد مثل پیروکسیکام می توانند در تشدید حساسیت به نور آفتاب مؤثر باشند ؛ لذا این بیماران باید کمتر از این داروها استفاده نمایند .
بعلت نقص در سیستم دفاعی اهمیت عفونت در این بیماران بسیار زیاد می باشد .
لذا تمام بیماران مبتلا به لوپوس قبل از دستکاری های دندانی باید برای پیشگیری ، آنتی بیوتیک مصرف کنند . بهتر است تمام بیماران مبتلا به لوپوس ، سالانه واکسن آنفلوانزا و یک بار واکسن پنوموکوک را برای ایمن سازی در برابر این بیماری ها دریافت کنند .
با توجه به اینکه بیماران مبتلا به لوپوس غالباً خانم و در سنین باروری هستند و داروهای جلوگیری حاوی هورمون استروژن می تواند منجر به تشدید بیماری شود ، باید از روشهای دیگر جلوگیری از بارداری استفاده کنند . همچنین با توجه به تشدید بیماری به دنبال حاملگی لازم است قبل از بارداری ، بیماری کنترل شده باشد و پزشک مربوط اجازه بارداری را داده باشد .
کنترل دقیق فشار خون ، قند و چربی در این بیماران الزامی است ، زیرا عدم کنترل آن می تواند منجر به تصلب شرائین در این بیماران شود .