غلامعلی خوشرو دیپلمات ایرانی تحلیل کرد
تردید چینی ها به وفاداری ایرانی ها
ساعت 24 - واقعیت این است که شهروندان ایرانی هرگز چین را کشوری جذاب نمی دانند و هرگاه بخواهند فروشنده ای را متقاعد کنند کالایی پست ، به درد نخور و فاقد کیفیت ومرغوبیت عرضه می کند می گویند جنس چینی به ماندهید.
رویکرد آمریکا از اواسط دوران اوباما با سیاست چرخش به شرق بر مهار و بلکه توقف چین استوار بوده است. به نظر مسئولین چین اجماع نانوشتهای بین جمهوری خواهان و دموکراتها برای مقابله با چین ایجاد شده است. براساس این اجماع، اگر با همین روند رشد شتابان چین در توسعه اقتصادی و فناوری های مدرن ادامه یابد، اروپا و آمریکا تحتالشعاع قرار گرفته و عملاً جایگاه جهانی آنها متزلزل خواهد شد. با توجه به این واقعیت در درون حاکمیت آمریکا تصمیم راهبردی گرفته شده که توسعه چین را از سرعت باز دارد. ازسوی دیگر اجماع داخلی در چین برآن قرار گرفته است که از حق توسعه خویش به هیچ وجه درمقابل اقدامات و تهدیدات آمریکا کوتاه نیاید. به علاوه چین با اجتناب از درگیریهای ایدئولوژیک طی چند سال گذشته در کشورهای جهان سوم و آفریقا به سرمایهگذاری و صدور خدمات فنی و مهندسی پرداخته، نفوذ گستردهای یافته و آمریکا را عملاً منزوی کرده است. شعارها و تلاشهای ترامپ علیه چین در این دیدگاه راهبردی ریشه دارد. یکی از پایههای رویکرد ترامپ مبنی بر بازگشت عظمت آمریکا مقابله با چین ازطریق افزایش فشارهای بینالمللی و منطقه ای، جنگ تعرفهها، گسترش چین هراسی، محدودیت واردات از چین و بالاتر از آن تحریم شرکتهای چینی است. به علاوه رویکرد ترامپ نسبت به چین ملاحظات شخصی و انتخاباتی نیز دارد.
کرونا و تشدید اختلافات
گسترش ویروس کرونا در آمریکا به موضوعی داخلی و جناحی برای بهره برداری در انتخابات ریاست جمهوری تبدیل شده است. ترامپ مدعی است پکن از هیچ اقدامیبرای باخت وی در انتخابات فروگذار نخواهد کرد و همچنین اظهار داشته که رقیب انتخاباتیاش جو بایدن، گزینه مناسب چین خواهد بود. هدف ترامپ از این ادعاها بدنام کردن رقیب و همدستی او با کشوری است که کرونا را به جهان تسری داده است، تاآنجاکه حتی ترامپ تهدید به قطع همه روابط آمریکا با چین کرده است.بحران کرونا در چین در بحبوحه رقابت های اقتصادی و راهبردی چین به وقوع پیوست و همچون عاملی تشدیدکننده به صورت فزایندهای روابط چین و آمریکا را مخدوش کرد. آمریکا تاکنون بیش از 120 هزار کشته و نزدیک 2 میلیون و 200 هزار نفر مبتلا به کرونا داشته است. بر طبق نظر سنجی ها حدود 70 درصد مردم آمریکا، چین را عامل این بحران میدانند. تعدادی از افراد و نهادها در آمریکا، استرالیا، آلمان و انگلیس در پی شکایت و گرفتن خسارت از چین به دلیل پنهانکاری در بحران کرونا هستند. ادعای خسارت غرب که وارد فرایند قضایی در برخی کشورها شده است، میتواند به موضوعی تنشزا و دامنهدار در روابط غرب و چین منجر شود. حتی بعضی از کشورها و شرکتها برای خروج زنجیره تأمین قطعات از چین وارد برنامهریزی عملی شدهاند که ژاپن در این مسئله اصرار بیشتری دارد.به دلیل نزدیکی به انتخابات و آثار سوءمدیریت کرونا در آمریکا، ترامپ اقدامات تنبیهی علیه چین را گسترش داده تا در بازی مقصّریابی، چین را هدف قرار دهد. آمریکا اقداماتی داخلی و خارجی علیه چین سامان داده است. در حوزه روابط بین الملل اختلاف چین و آمریکا در شورای امنیت مانع از آن شد تا اقدامی جهانی در مقابله با کرونا، طراحی شود.
فاز اول توافق تجاری که در ۱۵ ژانویه توسط ترامپ، امضا شد، چین را ملزم کرده است در مدت دو سال آینده ۵۲.۴ میلیارد دلار گاز طبیعی مایع، نفت خام، فرآوردههای پالایشی و زغال سنگ خریداری کند. اما با تصویب قانون امنیت ملی ازسوی دولت چین برای هنگ کنگ، تنش ها میان دو کشور بالا گرفته است. کاخ سفید اعلام کرد دیگر هنگکنگ را یک منطقه خودمختار نمیداند، بلکه آن را بخشی از چین تلقی میکند؛ این تعریف جدید جایگاه ویژه هنگکنگ در روابط تجاری و اقتصادی با آمریکا را به خطر خواهد انداخت.
موقعیت ایران
در پایان باید اذعان کرد که رقابت همه جانبه آمریکا و چین میتواند فرصتی برای ایران در راستای تأمین منافع خود علیرغم تحریم های یکجانبه فراهم آورد. شبه باوری در میان برخی مقامات چینی وجود دارد اینکه نگاه ایران به چین، به عنوان other alternative یا گزینه دیگر است بدین معنی که مادامیکه ایران با اروپا روابط سیاسی و اقتصادی خوبی دارد، توجهی به چین ندارد و زمانی به چین نگاه راهبردی خواهد داشت که دستش ازطرف غربی کوتاه شده باشد. بنابراین چینی ها نسبت به تحولات آینده رابطه با ایران به دیده تردید می نگرند. سفر وزیر خارجه ایران به چین و تقدیم یادداشت رسمیبه مقامات آن با تأکید بر همکاری های بلندمدت 25 ساله راهبردی، تکنولوژیک و اقتصادی صورت گرفت. این مهم می تواند در تضمین اطمینان دولت چین به راهبرد بلندمدت ایران برای همکاری با چین کمک کند.وجهه عمومی چین اکنون آسیب دیده است ولی چین تلاش میکند با اتخاذ دیپلماسی عمومی فعال و ارسال ماسک و اقلام بهداشتی رایگان به سراسر جهان این آسیب را ترمیم کند. کمکهای متقابل مردمی و دولتی چین و ایران در بحران کرونا، شرایط بهتری برای همکاری دو کشور فراهم آورده و فصل جدیدی برای همکاری مشترک گشوده است.
این یک فرصت مناسب برای ایران است تا روابط خود را با چین گسترش داده و به خصوص در حوزه همکاریهای بهداشتی و راهبردی و تهاتر نفت بیش از پیش فعال شود. در این شرایط باید سطح روابط با چین را ارتقا داد تا در چالشهای موجود با غرب نیز بتوان از اهرمهای سیاسی و اقتصادی قویتری برخوردار بود.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.