بی فایده بودن تفاهمنامه اوراسیا برای ایران

ساعت 24- در حالی که اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران اعلام کرده تفاهمنامه اوراسیا در عمل تا امروز دستاوردی نداشته، معاون وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز از مشکلات میان ایران و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا در حوزه‌های حمل و نقل، ترانزیت و تعاملات بانکی خبر داد.

در حالی که اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران اعلام کرده که تفاهمنامه اوراسیا در عمل تا امروز دستاوردی نداشته، معاون وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز از مشکلات میان ایران و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا در حوزه‌های حمل و نقل، ترانزیت و تعاملات بانکی خبر داد.حمید زادبوم، معاون وزارت صمت روز چهارشنبه در جلسه ویدیو کنفرانسی با عضو شورای تجاری اتحادیه اقتصادی اوراسیا و رییس اتحادیه صنعتگران و کارآفرینان جمهوری قرقیزستان، آمادگی این سازمان و سایر دستگاه‌های مسوول درحوزه اوراسیا برای حمایت از همکاری بین بخش‌های خصوصی دو طرف به ویژه اتاق بازرگانی ایران و شورای تجاری اوراسیا را اعلام کرد.وی پیرامون مذاکرات انجام شده در چارچوب موافقت‌نامه موقت با اوراسیا افزود: انتظار می رود گروه کاری در حوزه‌های حمل و نقل، ترانزیت و همچنین تعاملات بانکی بین ایران و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا فعال شود تا بتوان توسعه تجارت را به معنای واقعی محقق ساخت.

رییس سازمان توسعه تجارت ایران گفت: چنانچه مقام های دولتی زمینه همکاری را به شکل صحیحی طراحی کنند، مشکلات بخش‌های خصوصی طرفین نیز قابل حل است. با توجه به نزدیک شدن، سالگرد امضای تفاهم‌نامه بین اتاق بازرگانی ایران و شورای تجاری اوراسیا باید این همکاری بیش از پیش پیگیری شود و تشکیل شورای مشترک تجاری در دستور کار قرار گیرد.همچنین در این نشست که با مشارکت نمایندگان سازمان توسعه تجارت ایران، وزارت امور خارجه و اتاق بازرگانی ایران برگزار شد، زادبوم با اشاره به اهمیت استفاده از ظرفیت موافقت‌نامه موقت بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا برای توسعه همکاری بین تجار و بخش‌های خصوصی دو طرف و به ویژه قرقیزستان، توسعه تجارت را مهم‌ترین هدف این موافقت‌نامه بیان کرد.این در حالی است که حجم فعلی تجارت ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا به ویژه جمهوری قرقیزستان بسیار پائین است.

چند روز پیش، حسن فروزان‌فرد عضو کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق بازرگانی تهران در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در موردتاثیرات پیوستن ایران به پیمان اوراسیا گفت: اینکه تفاهمنامه اوراسیا در عمل تا به امروز و در ادامه حضورمان چه دستاوردی داشته، قاعدتا در گزارش دهی‌ها محسوس و جدی نبوده است. البته باید توجه داشت که ما همچنان به پیمان اوراسیا نپیوسته‌ایم؛ و تنها تفاهمی با صاحبان پیمان عقد کرده‌ایم.

وی ادامه داد: در این تفاهمنامه ذکر شده، می‌توانیم بر روی برخی از محصولات تعرفه هماهنگ شده ترجیحی داشته باشیم. همچنین محصولاتی که از سمت ما این ویژگی را دریافت می‌کنند که با تعرفه مناسب به بازار اوراسیا ورود پیدا کنند، محصولات کشاورزی هستند. این ظرفیت برای طرف مقابل نیز وجود دارد تا بخشی از محصولات پر مصرف کشاورزی نظیر؛ گندم، جو و ذرت و.... را تامین کنند، کشورهایی مانند قزاقستان و سایر کشورهای اوراسیا بستر مناسبی برای این مراودات هستند.

نایب رییس کمیسیون توسعه پایدار اتاق ایران ادامه می‌دهد: آنچه به عنوان تفاهم وجود دارد، ظرفیت مناسبی برای این جابه جایی‌ها را فراهم می‌کند. البته در کنار این تفاهم محدودیت‌های زیادی داریم که جدا از تفاهمنامه و ظرفیت‌های آن، راه ما را مسدود کرده‌اند. تحریم‌ها موجب شده که با مشکل جابه‌جایی پول روبرو شویم، از همین روی در تعامل با کشورهای اوراسیا مانند سایر کشورها با همین مشکل دست و پنجه نرم می‌کنیم.

فروزان‌فرد با اشاره به مشکلات حمل و نقل ما با کشورهای اوراسیا گفت: پس از تحریم‌ها مشکل دیگری که وجود دارد، حمل و نقل است. چراکه تا پیش از این زمینه جدی فعالیت با اوراسیا وجود نداشت به همین جهت ظرفیت‌های حمل و نقل متناسب با ظرفیت‌های باز شده همخوانی ندارد.وی ادامه داد: یک از ظرفیت‌های مسیر آبی، دریای خزر است که البته آن نیز با مشکلاتی همراه است. به طوری که نیمی از سال در بنادر شمالی زمینه یخ‌زدگی و سرمای بالا وجود دارد به همین جهت جابه جایی‌ها با کندی انجام می‌شود. ظرفیت‌های حمل و نقل زمینی هم همچنان بسیار محدود است، به عنوان مثال تنها کشور هم‌مرز عضو اوراسیا، ارمنستان است که جابه جایی بار زمینی ما با آن بسیار ناچیز و محدود است.عضو کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تهران تصریح کرد: اگر جابه جایی مرزی از طریق کشور آذربایجان باشد، وضعیت بهتری خواهد شد. همچنین یک فرصت جابه جایی ریلی از طریق آذربایجان و سمت روسیه وجود دارد که هنوز به نتیجه نرسیده و متاسفانه راه آهن سراسری ما به آن متصل نشده است. بنابراین معضلی به نام حمل و نقل می‌تواند بر جریان و روند توسعه این موضوع تاثیر گذار باشد.