برخلاف دستور توقف، خبرها حاکی از ادامه ساخت‌وساز در یک مجتمع تجاری در حریم درجه یک نقش‌جهان است
تکرار ماجرای برج جهان‌نما در اصفهان
ساعت 24-پشت میدان نقش جهان اصفهان باز هم خبر از شکستن حریم آسمان و احتمال خروج میدان از فهرست میراث جهانی یونسکو به گوش می‌رسد. سال گذشته رسانه‌ها بارها به ارتفاع گرفتن ۹ متری یک مجتمع تجاری با مالک خصوصی در حریم درجه یک اصفهان پرداختند، نسبت به بدعت‌گذاری این مجتمع ابراز نگرانی کردند، ماجرا تا دادستانی استان اصفهان نیز پیش رفت و گرچه دیوان عدالت اداری دو بار به مالک حق ساخت و ساز تا ۹ متر را داد
اما محل نزاع چیست؟ ارتفاع مجاز برای ساخت‌وساز در حریم میدان ثبت‌جهانی نقش جهان پنج متر و نیم است، اما مالک یک مجتمع تجاری توانسته است با گرفتن مجوز احداث ساختمانی با ارتفاع ۹ متر، این حریم را بشکند و خواب آشفته برج جهان‌نما را دوباره برای میدان نقش‌جهان تکرار کند. اهمیت رعایت ارتفاع حریم برای محوطه‌های ثبت جهانی تا جایی بالا ست که مرداد سال گذشته، مهدی حجت، رییس ایکوموس ایران به ایسنا نسبت به عواقب چنین ساخت‌وسازی هشدار داد و گفت: «احداث هر نوع ساختمان با ارتفاع بیش از پنج و نیم متر در حریم آثار جهانی ازجمله میدان جهانی نقش‌جهان خلاف است و در صورت احداث هر بنایی با ارتفاع بیش از این مقدار، میدان نقش‌جهان در معرض خطر خروج از فهرست یونسکو قرار می‌گیرد.» اما ماجرای این ساختمان چه بود؟ سال گذشته ایسنا از اصفهان گزارش داده بود که مالک یک مجتمع تجاری در اصفهان پس از چهار سال توانست از دیوان عدالت اداری مجوز افزایش ارتفاع این مجتمع را تا ۹ متر به دست بیاورد. مالک در شکایت خود آورده بود: «شهرداری منطقه سه بنا به نظر معاون شهرسازی و معماری شهرداری اصفهان که اعلام کرده بود پلاک مورد نظر خارج از طرح پیشنهادی محدوده جنوب میدان نقش قرار دارد، در ابتدا با اعطای پروانه براساس ارتفاع قبلی یعنی ۹ متر موافقت کرده است، اما بعد از استعلام شهرداری از سازمان میراث فرهنگی بدون در نظر گرفتن طبقات فوقانی ملک صرفا با صدور جواز با ارتفاع پنج متر موافقت شده است.» بعد از طرح اختلافات، مالک مجتمع، حتی افزایش ارتفاع تا شش و نیم متر را نیز نپذیرفته و در ادامه و با شکایت او، دیوان عدالت اداری چراغ سبز خود را برای احداث سه‌طبقه با ۹ متر ارتفاع روشن کرده و در بخشی از رای خود آورده است: «میراث فرهنگی ملک مزبور را تملک نکرده و مالک نسبت به سه‌طبقه حق مکتسبه دارد و ملک یادشده از ابتدا دارای ارتفاع ۹ متر بوده و نوسازی آن موجب تضییع حقوق مکتسبه نخواهد شد.»
در نتیجه برخلاف ارتفاع مجاز پنج‌متر و نیم در حریم میدان نقش‌جهان، یک مالک توانست حکم ساخت‌وساز به ارتفاع ۹ متر را از دیوان عدالت اداری دریافت کند. نکته‌ای که در این حکم بیش از همه مورد توجه فعالان میراث‌فرهنگی اصفهان قرار گرفته بود، بدعت‌گذاری مالک برای نقض قوانین میراث‌فرهنگی در حریم نقش‌جهان و علاوه بر آن، حفر سه طبقه پارکینگ در زیرزمین پلاک موردنظر بود. این مساله نگرانی بسیاری را برای دوستداران میراث‌فرهنگی اصفهان به وجود آورده بود، زیرا حفاری زمین در حریم دولت‌خانه صفوی اصفهان مستلزم شرایطی است و ممکن است برخی از آثار مدفون در زیرزمین را از بین ببرد یا برای برخی دیگر از ساختمان‌های اصلی میدان نقش‌جهان مشکلات ایستایی و پایداری ایجاد کند. متعاقب اعتراض رسانه‌ای دوستداران میراث‌فرهنگی استان اصفهان، دی‌ماه سال گذشته جمعی از مسوولان استان اصفهان از کارگاه ساختمانی این مجتمع تجاری بازدید کردند. به گزارش ایسنا از این بازدید، معاون پیشگیری از جرایم دادستانی، رییس انجمن صنفی مهندسین معمار، نماینده حقوقی شهرداری مرکزی، معاون میراث فرهنگی، شهردار منطقه سه، نماینده حقوقی شهرداری منطقه سه و چند تن از فعالان میراث فرهنگی اصفهان و نیز احمد درزی رامندی، معاون قضایی در امور اقتصادی، اراضی و شهرسازی دیوان عدالت اداری از نزدیک به دیدن کارگاه ساخت وسازی رفتند که با ارتفاع ۹ متر، خواب میدان نقش جهان را آشفته کرده بود. نتیجه این بازدید شفاف‌شدن ادعاهای مالک بود. طبق این گزارش بازدید، مالک پیش از این ادعا کرده بودند این ساختمان در حریم درجه دو میدان امام (ره) و خارج از طرح جنوب میدان واقع شده است و مشمول ضوابط ارتفاعی نمی‌شود! حال‌آنکه با ارایه مستندات توسط فعالان میراث فرهنگی و توضیحات معاون اداره کل میراث اصفهان در این بازدید، مشخص و واضح شد که چون پلاک مذکور به لحاظ موقعیت در غرب میدان واقع‌شده، طبیعتا در طرح جنوب میدان قرار ندارد و از اتفاق، به دلیل موقعیت بسیار ویژه قرارگیری در دولت‌خانه صفوی و مطابق ضوابط طرح بازنگری طرح تفصیلی شهر اصفهان، مشمول محدودیت ارتفاع ۵متر است. علاوه بر این، این بازدید روشن کرد که برخلاف ادعای مالک، ساختمان تجاری با دو طبقه پارکینگ و یک طبقه تجاری، جمعه سه طبقه در زیرزمین و سه طبقه تجاری روی زمین، یک ساختمان کاملا نوساز محسوب می‌شود و در فرآیند صدور پروانه ساختمانی مشمول رعایت آخرین ضوابط طرح تفضیلی شهر اصفهان بوده و شرایط پیشین ملک، هیچ‌گونه حقوق مثبته و مکتسبه‌ای را برای مالک ایجاد نمی‌کند.
آتوسا افغان، رییس انجمن صنفی مهندسین معمار اصفهان پس از این بازدید به ایسنا خبر داد که دادستان با مشاهده میدانی این پروژه دستور توقف ساخت‌وساز در این مجتمع را صادر کرده است. به گفته او، نماینده دیوان عدالت اداری در ابتدا با توضیحاتی که مالک بیان کرده بود، تصور می‌کرد این بنا در گذشته نیز۹مترارتفاع داشته است و بایدحق مکتسبه آن رعایت شود، ضمن اینکه مالک، لکه‌هایی را در بافت میدان نقش جهان، به معاون قضایی در امور اقتصادی، اراضی و شهرسازی دیوان عدالت اداری به عنوان نمونه نشان می‌داد و با تکیه بر این امر قصد داشت ارتفاع ۹ متری مجتمع خود را توجیه کند، حال آنکه ماده هفت قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران تکلیف این دست مسائل را روشن کرده است. به گفته افغان، نتیجه این مشاهده، توصیه شفاهی نماینده دیوان به مالک مبنی بر توقف کار بوده است تا رای در دیوان عدالت اداری مشخص شود. گزارش جدید ایسنا از اصفهان نشان می‌دهد که با وجود تحقق این بازدید و توصیه شفاهی نماینده دیوان عدالت اداری به مالک مجتمع تجاری، در روزهای اخیر حتی نمای سرخ بنا هم تکمیل شده است و تابلوها نیز در بالای این نما نصب شده‌اند و تمام اعتراضات رسانه‌ای، بازدید مسوولان و نماینده‌های دولت از این مجتمع نیز به توقف قانون‌شکنی آن منجر نشده است و احتمال تکرار فاجعه برج جهان نمای اصفهان بیش از پیش در این میدان تاریخی احساس می‌شود.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.