سناریوی کاهش نفوذ گروه‌های شیعی؛ بغداد در آستانه ورود به چرخه‌ای باطل

قدرت گرفتن مقتدی صدر چه معنایی برای عراق دارد؟

ساعت24-هر چند که مقتدی صدر و یارانش توانستند درصد مهمی از ارای انتخابات پارلمانی را در عراق به دست بیاورند، اما این تعداد برای تشکیل یک دولت کافی نیست و او نیازمند ائتلاف های تازه است.

html>

هر چند هنوز همه ارای انتخابات هفته گذشته عراق شمرده نشده اما نتیجه آن تقریبا روشن است. انتخابات در این کشور با دشواری های سیاسی و امنیتی و البته در سایه ناظرین بین المللی و سازمان ملل برگزار شد تا الکاظمی مهر تایید بر قول خود بزند که گفته بود دولتش را برای این تشکیل می دهد که هر چه زودتر انتخاباتی برای تعیین سرنوشت سیاسی عراق برگزار شود. رای گیری در شرایطی اتفاق افتاد که استقبال از آن چندان پر شور نبود.

اما برنده این انتخاب چه کسی بود؟

حالا که بخش مهمی از ارا شمرده شده، به نظر می رسد که مقتدی صدر روحانی مشهور چهل و هفت ساله عراقی دست بالا را در انتخابات به دست دارد و تشکیل دولت بر دوش حزب او خواهد افتاد. او که ابتدا انتخابات عراق را تحریم کرده بود، در گردشی صد و هشتاد درجه ای نظرش را عوض کرد و همفکرانش را به پای صندوق های رای فراخواند. صدر در انتخابات قبلی در ائتلاف با حزب کمونیست عراق (که امسال غایب انتخابات بود) بیش از ۵۰ کرسی گرفت اما این‌بار در ائتلافی جدید کرسی‌های خود را به حداقل ۷۲ رساند. البته او اکثریت را در انتخابات به دست نیاورده و طبیعی است که تنها بخشی از پارلمان به دست طرفدارانش خواهد افتاد. اما همین میزان هم جهش چشم گیری برای صدر به حساب می آید.

حالا «مقتدی صدر»، رهبر جریان صدر در نامه ای به همه جریان های سیاسی عراق، از تشکیل کمیته مذاکره کننده خود با ائتلاف های سیاسی و پارلمانی برای تشکیل دولت آینده خبر داده است. به گزارش ایرنا به نقل از میدل ایست نیوز، در سندی که از مقتدی صدر منتشر کرده وی گفته است: کمیته مذاکره کننده نماینده انحصاری او است و هیچ کس حق دخالت در فعالیت آن را ندارد.

این نام ها شامل نام های «حسن العذاری» به عنوان رئیس، «نصار الربیعی» به عنوان معاون اول، «نبیل الطرفی» به عنوان معاون دوم و «حاکم الزاملی» به عنوان دستیار است. چهره هایی نزدیک به خود صدر که حالا امور را در عراق تعیین خواهند کرد.

مقتدی صدر مهم ترین رقیب خود را ائتلاف فتح می دانست. ائتلافی که برخلاف انتظاری که داشت، رای کمتری به دست اورد. صندلی های این ائتلاف از چهل هشت به هفده عدد رسیده است و همین امر رهبران آن را که بنا به برآوردهایشان معتقد بودند که پیروز انتخاباتند، خشمگین کرده است.

هادی عامری، رئیس فتح،گفته است که «ما این نتایج تقلبی را به هیچ قیمتی نمی‌پذیریم.» از آن سو سخنگوی کتائب حزب‌الله هم گفته: «این بزرگ‌ترین کلاهی است که در تاریخ معاصر سر مردم عراق گذاشته‌اند. هدف اصلی هم ضربه زدن به برادران حشد شعبی بوده است.»

بالا و پایین شدن ارا در طی شمارش آنها هم به فرضیات این گروه ها دامن زد. به ویژه انکه در یک سال اخیر ، مقتدی صدر به همدستی با امریکایی ها متهم شده است. او که مواضع سیاسی خود را تغییر داده، تمایل زیادی به خروج ایالات متحده از عراق از خود نشان نمی دهد. همین بی عملی یکی از تندترین چهره های عراق به حضور نیروهای بیگانه در این کشور باعث شده تا برخی دست داشتن امریکا را در انتخابات مطرح کنند.

تندروی دوباره صدر

مقتدی صدر بیست و چهار ساعت بعد از انتخابات در عراق،‌ در قامت یک رهبر ظاهر شد و مواضع تندی را در قبال دیگر گروه های شیعی اتخاذ کرد. امری که بسیاری را خشمگین کرده بود. به نظر نمی رسد که خود مقتدی صدر بتواند به تنهایی در راس قدرت قرار گرفته و الکاظمی را کنار بزند. چرا که نه تعداد کرسی هایی که به دست اورده به اندازه کافیست و نه وضعیت در عراق به گونه ای است که چنین چهره ای بتواند در مقام نخست وزیری قرار بگیرد. با اینحال اگر نتایج انتخابات بدون دردسر تایید شود، صدر نقش پررنگی در این کشور خواهد داشت.

از سوی دیگر اگر الکاظمی بخواهد همچنان در قدرت بماند، باید ائتلافی شامل صدر، حلبوسی،‌ بارزانی، امتداد و بسیاری از چهره‌های مستقل مجلس تشکیل دهد. امری که در شرایط فعلی عراق چندان دور از ذهن به نظر نمی رسد.

در وضعیتی که داعش کماکان در بخش هایی از عراق در حال حمله های جسته و گریخته به خاک این کشور است و سرنوشت افغانستان پس از خروج ایالات متحده بسیاری را ترسانده، به نظر می رسد که پیروزی مقتدی صدر چندان ناظران را خوشحال نکرده است. برد صدر به معنای این است که این روحانی که در سال های اخیر رویکرد تندروانه ای دارد و حتی گاهی از طرفدارانش برای ناامن کردن بغداد استفاده کرده، دستش برای اعمال نفوذ در این کشور بازتر است. به نظر بسیاری از ناظران برای او منافع حزبی و گروهی اهمیت بیشتری از منافع ملی عراق دارند و همین امر بسیاری را نگران می کند. وضعیت پیش آمده در عراق نگرانی هایی را هم در مورد بالا گرفتن اختلافات میان گروه های شیعی را افزایش داده است. چرا که در حقیقت مقتدی صدر رقیب اصلی خود را این گروه ها می بیند و ماموریت خودش را کوتاه کردن دست آنها از قدرت می داند.