دولت شرکت سهامی نیست
ساعت 24 - برخی گمانهزنیها و بعضی دستورهای عجیب و برخی چشمداشتها از سوی نیروهای سیاسی موجب شده است شرایط برای انتخاب کابینه برای مسعود پزشکیان به عنوان رییس دولت کار سختی باشد. در ادامه چند سناریو و گمانهزنی و نیز برخی پیشنهادهای کارشناسان را در اینباره یادآور میشویم.
اعضای ستاد یکی از سیاستهای طرفدار سرسخت روسیه و چین که بیشتر خبرها و تحلیلهای نزدیک به بقایای حزب توده را منتشر میکند روز گذشته با قاطعیت حکم داده است اعضای دولت چهاردهم همان کسانی نیستند که در ستادهای اصلی پزشکیان فعال بودهاند. به این ترتیب این سایت به همراه برخی دیگر از نیروهای سیاسی داخلی به ویژه تندروها دنبال این هستند که چهرههایی مثل محمدجواد ظریف، آذری جهرمی، عباس آخوندیان، علی عبدالعلیزاده و دیگر چهرههای اقتصادی و سیاسی مثل احمد میدری و حسین عبدهتبریزی را از کابینه اجتماعی دور نگه دارند. آیا مسعود پزشکیان چنین کاری خواهد کرد؟ به نظر میرسد اگر چنین شود و پزشکیان به هر دلیل بخواهد اعضای ستاد خود را از کابینه دور نگه دارد و بر عهد و پیمان خود نایستاده موجب دلسردی نیروهای سیاسی خواهد شد. واقعیت این است که اعضای اصلی ستاد پزشکیان از نیروهای زبده مدیریتی هستند و نمیتوان به سادگی روی نیامدن آنها به کابینه به تصمیم رسید. میانسالان یا کهنسالان یکی از گمانهزنیها درباره کابینه چهاردهم به ریاست مسعود پزشکیان استفاده از نیروهای قدیمیتر و نسل اول مدیران و نیز استفاده از مدیران دارای عمر مدیریتی کمتر اما جوانتر است. به طور مثال این بحث وجود دارد که آیا برای مناصب اقتصادی باید دنبال نیروهای حاضر در دولتهای اکبر هاشمیرفسنجانی و سیدمحمد خاتمی رفت یا اینکه از نیروهای جوانتر استفاده کرد. برخی باور دارند که میتوان برای ریاست بر بانک مرکزی، وزارت اقتصاد و سازمان برنامهوبودجه از میان دانشآموختگان اقتصاد که در بهترین دانشگاههای غربی تحصیل کرده و در دهه گذشته در بخشهای پژوهشی فعالیت چشمگیر داشتهاند استفاده کرد. این دسته از افراد باور دارند در این صورت میتوان از چهرههای شاخص قدیمی در هر بخش فرد یا گروهی را به عنوان مشاور یا مشاوران قرار داد تا از تجربههای این گروه استفاده شود. به طور مثال فردی مثل محمد مدنیزاده استاد دانشگاه شریف که یکی از نیروهای ورزیده دانشگاهی است که در بخش پول و بانک بسیار میداند و پژوهشهای گوناگون نیز انجام داده رییس بانک مرکزی باشد و در کنارش چهرههای قدیمیتر باشند. مزیت استفاده از نیروهای جوانتر این است که آنها با دانشگاههای معتبر و نیز اقتصاددانان برتر جهان و به ویژه با شماری از اقتصاددانان جوان آشنایی دارند و میتوانند دانش روز اقتصاد را در نهادهای مهم به کار گیرند. این یک مزیت بزرگ است که میتوان در دولت پزشکیان به کار گرفت و نسل تازهای از مدیران باسواد و دانشمند را به بدنه تکنوکراسی کشور تزریق کرد. شمار قابل اعتنایی از نیروهای ورزیده در سالهای اخیر توانستهاند در نهادهای پژوهشی به طور مثال در بورس و بازار سهام فعالیت علمی- پژوهشی داشته و با راهنمایی مدیران قدیمی این نهاد را از رکود بیرون آورند. شرکت سهامی نامتحد یک گمانهزنی دیگر که بیشتر در ذهن و خیال منتقدان اصلاحات وجود دارد و چند روزی است در رسانههای آنها بازتاب پیدا میکند استفاده از نیروهای مدیریتی طیف یا گروه متمایل به سعید جلیلی است که در رقابت با مسعود پزشکیان شکست خورده است. این اندیشه را میتوان در سرمقالههای دیروز روزنامه کیهان و نیز روزنامه ایران به وضوح دید. این روزنامهها واضح سهمخواهی کرده و با کنار هم قرار دادن ارقام و اعداد آرای پزشکیان و جلیلی میگویند باید از نیروهای این طیف بازنده در دولت استفاده شود. این روزنامهها و نیز دیگر همراهان این طیف سیاسی به سخنان مقام معظم رهبری استناد کرده و به پزشکیان هشدار میدهند این راه کامیابی است و در غیر این صورت کامیابی به دست نمیآید. از این گروه باید پرسید در کدام یک از انتخابات سیزده دوره ریاستجمهوری چنین درخواستی از رییسجمهور منتخب شده بود؟ آیا مرحوم رییسی حتی یک مدیر میانی از نیروهای دولت قبلی را ابقا کرد؟ آیا حسن روحانی یا محمود احمدینژاد از نیروهای رییسی و خاتمی در دولتهایشان استفاده کردند. این یک درخواست عجیب است که میتواند نهاد دولت را پیش از شروع به کار از پای درآورد. مگر نهاد دولت شرکت سهامی است که به نسبت آرا هر کاندیدا، افراد خود را در آن به کار گمارد. در کشورهایی که احزاب با هم ائتلاف میکنند چنین چیزی وجود دارد اما تاسیس دولت جبهه نامتحد یک رفتار شگفتانگیز و یک خواسته نامعقول است. به نظر میرسد آقای پزشکیان قبل از اینکه چنین خواستی شیوع پیدا کند و سد راه تاسیس دولت چهاردهم شود به سرعت و با قاطعیت پاسخ منفی بدهد. اگر امروز این حرف زده نشود فردا دیر است. کمیته انتخاب محسن رنانی، اقتصاددان ایرانی در نوشتهاش که در صفحه تلگرامی او منتشر شده گفته است گویا یک کمیته برای انتخاب وزیران و همکاران رییس دولت چهاردهم تاسیس شده است. وی خواستار شفاف شدن و نیز اطلاعرسانی فوری در اینباره شده است. به نظر کارشناسان اگر چنین کمیتهای وجود دارد بهتر است شهروندان و علاقهمندان به سیاست زودتر از اعضای آن مطلع شده و نیز معیارهای گزینش را بدانند. پیشنهاد واقعیت این است که اگر پزشکیان دیر بجنبد و در همین روزها بهطور مشروح درباره چینش و ماهیت دولتش صحبت نکند باید منتظر روزهای سخت باشد. پیشنهاد این نوشته به پزشکیان در گام اول ایجاد شفافیت و ابهامزدایی از نیروهایی است که باید در دولت حاضر باشند. از سوی دیگر پیشنهاد میشود برای معاونت اول حتما فردی نیرومند و قاطع که بتواند دولت را سامان دهد انتخاب شود.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.