به جای اروپا با آمریکا مذاکره شود

ساعت 24 - امروز در شروع دهه دوم آذر‌ماه‌1403 وضعیت جمهوری اسلامی رضایت‌بخش نیست. جمهوری اسلامی در خارج از مرزها با ایالات‌متحده آمریکا در مبارزه است. کشورهای پرشماری از دنیای آزاد که روی هم غرب نامیده می‌شوند نیز با ایران مناسبات کج‌دار و مریز دارند. مناسبات ایران و آمریکا به‌دلیل حمایت‌های ایران از حماس در فلسطین و نیز از حزب‌الله در لبنان ابعا‌د تازه‌ای به نبرد ایران و آمریکا داده است.

مقام‌های دولت بایدن در چهار ‌سالی که کاخ سفید را در اختیار داشتند رفتار مداراجویانه‌تری نسبت به رفتار دولت پیشین ترامپ با ایران نشان دادند اما دو کشور هیچ گامی برای آشتی برنداشتند. حالا با آمدن دولت دوم دونالد ترامپ در آمریکا برنامه‌های وی برای خاورمیانه و ایران ناآشناست.

آمریکایی‌ها علاوه‌بر اینکه درباره نظم خاورمیانه با جمهوری اسلامی اختلاف بزرگی دارند در‌باره پرونده هسته‌ای ایران نیز شکاف دیدگاهی عمیقی دارند. می‌توان به‌طور خلاصه تاکید کرد جمهوری اسلامی در این روزها مناسبات پر‌دردسری با غرب دارد و نباید امید داشت که با این وضعیت آمریکا تحریم‌های اقتصادی را از دوش جمهوری اسلامی بردارد. جمهوری اسلامی اما در داخل نیز وضعیت مطمئنی از نظر پیوند با شهروندان ندارد.

دولت‌های ایران از 1384 تا امروز و به‌رغم تفاوت‌های معنادار از نظر درآمد ارزی نتوانسته‌اند شهروندان را در نقطه امید نگه دارند. شهروندان ایرانی در این سال‌ها به ویژه از 1390 تا امروز با کاستن از سفره خود و نیز حذف برخی نیازهای دیگر مثل آموزش و تفریح جبران کاهش درآمد حاصل از صادرات نفت را کرده‌اند و تا امروز پایداری و تاب‌آوری نسبی داشته‌اند.

اقتصاددانان و کارشناسان باور دارند احتمال ادامه این وضعیت اقتصادی در داخل و نگه‌داشتن شهروندان در بازی بدون برخورد با دولت هر روز سخت‌تر می‌شود و باید به طور بنیادین مناسبات شهروندان با نهادهای اداره‌کننده کشور تغییر یابد. اینجا جایی است که بزنگاه نامیده می‌شود و باید با استفاده از ابزارها و اندیشه‌های کارآمد و پیش‌برنده به توازن در داخل و خارج برسیم تا شهروندان احساس آرامش کنند. حالا دیگر همه می‌دانند کسب‌وکار و معیشت ایرانیان به زلف تحریم‌ها گره خورده است و تا این داستان به جایی نرسد نباید امید‌وار بود مسائل اقتصادی ایرانیان حل شود.

به‌همین دلایل است که کارشناسان سیاسی- اقتصادی باور دارند و بارها گفته و نوشته‌اند باید گره تحریم باز شود تا شهروندان نفس آسوده‌ای بکشند و این ممکن نیست مگر اینکه به‌طور مستقیم با مقام‌های دولت آینده آمریکا گفت‌وگو شود. نباید گفت‌وگوها را همانند 20سال پیش به دامان اروپایی‌ها انداخت و انتظار حل مساله را داشت. اروپا هم باشد اما اصل مذاکرات با آمریکاست.