توقف اسنپ بک پیچیده شده است
ساعت 24 - یک کارشناس مسائل بین‌الملل گفت که با توجه به مواضع ایران، اروپا و آمریکا، تاکنون به احتمال زیاد اسنپ‌بک فعال خواهد شد؛ چراکه نه در شرایط و مواضع ایران و نه اروپا نشانی از تغییر و انعطاف دیده نمی‌شود و از سویی زمان برای توقف اسنپ‌بک کافی نیست.
«کوروش احمدی» دیپلمات پیشین ایرانی در گفت‌وگو با ایسنا درباره نقش و تاثیر اجرای توافق ایران و آژانس بر توقف اسنپ‌بک از سوی اروپایی‌ها گفت: طبعا دو طرف می‌توانند به توافقی در این رابطه برسند، اما باید دید که آن‌ها تا چه حد مایل به نشان دادن انعطاف هستند.
انعطاف مدنظر اروپا از سوی ایران این است که ایران با آژانس همکاری کند و تکلیف ذخایر اورانیوم غنی‌شده در سطوح مختلف را مشخص کند و برای بازرسی از سایت‌ها در همین زمان کم تا پایان دوره ۳۰ روزه اسنپ‌بک موافقت کند. مساله دیگر پذیرش مذاکره مستقیم با آمریکا از سوی ایران برای رسیدن به یک توافق جدید است که با توجه به مواضع ایران، بعید به نظر می‌رسد ایران آماده چنین انعطافی باشد.
وی با اشاره به بیانیه سه کشور اروپایی در نشست شورای حکام آژانس در هفته گذشته درباره ایران اظهار کرد: این بیانیه نیز نشان داد که مواضع اروپا همچنان در قبال ایران سخت‌گیرانه است. در این بیانیه گفته شده که همکاری با آژانس باید فوری و بلافاصله انجام شود، در حالی که ایران گفته است اول باید وضعیت سایت‌های هسته‌ای را به لحاظ امنیتی و زیست محیطی بررسی کند و بعد گزارشی از وضعیت سایت‌ها تهیه و به شورای عالی امنیت ملی ارائه کند و بعد از آن گزارش لازم را در اختیار آژانس قرار دهد.
طبعا بعید است که چنین کاری بتواند در زمان باقی‌مانده تا ۲۸ سپتامبر (۸ مهر) نهایی شود، چرا که یک پروسه دو سه ماهه را باید برای آن در نظر گرفت. اروپایی‌ها هم‌چنین در رابطه با مذاکرات میان ایران و آمریکا نیز خواستار انجام این کار بدون فوت وقت و قید و شرط هستند. در این رابطه نیز ایران گفته است که آمادگی مذاکره با آمریکا را دارد اما در مورد جزئیات آن صحبتی نشنیده‌ایم.
احمدی با بیان اینکه مساله «زمان» در دستیابی به هرگونه توافق و عبور از شرایط کنونی، بسیار مهم و اثرگذار است، گفت: در فاصله‌اندک باقی‌مانده تا بازگشت قطعنامه‌های قبلی، باید دید تا چه حد دو طرف حاضر به انعطاف برای رسیدن به یک راه‌حل میانه هستند. در همین رابطه، محدودیت زمانی تا رسیدن به سررسید قطعنامه ۲۲۳۱ یعنی ۱۸ اکتبر (۲۶ مهر) هم مهم است. طرف غربی بسیار جدی است که این سررسید بدون تمدید آن یا بدون نهایی شدن اسنپ بک و بازگشت ۶ قطعنامه شورای امنیت، علیه ایران رد نشود.
راه برون رفت از چالش
این کارشناس مسائل بین‌الملل در پاسخ به این سوال که «تلاش ایران برای جلوگیری از اسنپ بک در این مدت را چطور ارزیابی می‌کنید؟» اظهار کرد: در چند ماه گذشته تحرک، ابتکار و تلاش خاصی که هدف آن به‌طور مشخص جلوگیری از فعال شدن اسنپ بک یا جلوگیری از نهایی شدن آن باشد، از ناحیه مقامات خودمان ندیده‌ایم و به نظر می‌رسد در این حوزه تمایلی به اقدامی جدی وجود ندارد.
این دیپلمات پیشین کشورمان در پاسخ به اینکه «اجرای توافق ایران و آژانس که در قاهره امضا شد، تا قبل از ۲۸ سپتامبر از جمله در رابطه با بازگشت بازرس‌ها و ارائه گزارش فنی درباره سایت‌های هسته‌ای، می‌تواند نظر اروپا را برای دست برداشتن از اسنپ بک تامین کند؟» گفت:
مساله دو چیز است؛ اول محدودیت زمان و دیگری شرایط سه‌گانه‌ای که طرف اروپایی برای بازگشت از تصمیم اسنپ بک قرار داده است. مساله این است که حتی اگر طرف اروپایی و آژانس انعطاف نشان دهند و یک شروع خوبی را شاهد باشیم و ایران هم گزارش خود را به آژانس دهد و بازرسی‌هایی هم امکان پذیر شود و مذاکرات ایران و آمریکا هم به نحوی آغاز شود، باز هم مشکل ضییق وقت و محدودیت زمان وجود دارد و ممکن است مسئله ساز شود.
احمدی ادامه داد: اگر اروپا نامه‌ای مطابق بند ۱۳ قطعنامه ۲۲۳۱ به شورای امنیت بنویسد و بگوید مشکلی که در ارتباط با تخلف ایران مطرح کرده بود، حل شده و در نتیجه اسنپ بک متوقف شود، در آن صورت تکلیف قطعنامه ۲۲۳۱ چه می‌شود؟ آیا اروپا به لغو کامل قطعنامه رضایت می‌دهد؟
چراکه اگر اقدامی در مورد آن انجام نشود (نهایی شدن اسنپ بک یا تمدید سررسید) این قطعنامه در ۱۸ اکتبر مختومه خواهد شد. اگر بخواهند قطعنامه ۲۲۳۱ را تمدید کنند، مثلا برای ۶ ماه، در آن صورت آمریکا با حق وتو می‌تواند مسئله‌ساز شود.
اروپا احتمالا خواهد خواست که تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ قبل از توقف روند ۳۰ روزه اسنپ بک انجام شود و پس از آن نامه اروپا برای توقف روند اسنپ بک ارسال شود. به عبارتی رفع این چالش نیازمند این است که در مهلت باقی‌مانده تا ۲۸ سپتامبر اختلافات میان ایران و اروپا رفع شود و با توجه به مواضع ایران و نیز بیانیه اخیر سه کشور در آژانس بعید است روند به سمت حل و فصل این موضوع برود؛ شرایط الان بسیار پیچیده و پر ریسک شده است.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.