امید به میانجیگری نا تداوم تهدید
ساعت 24 - اظهارات اخیر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در کنار واکنش‌های تند مقامات ایرانی، نقش‌آفرینی مصر به عنوان میانجی، و تحلیل‌های متناقض از سیاست خارجی ایالات متحده در دوران دوم ریاست جمهوری دونالد ترامپ، تصویری پیچیده و پرابهام از آینده پرونده هسته‌ای ایران ترسیم می‌کند.
رافائل گروسی، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در گفت‌وگوی اخیر خود ضمن اشاره به محدودیت دسترسی بازرسان به تاسیسات هسته‌ای ایران، اعلام کرد که تصاویر ماهواره‌ای نشانی از افزایش تولید اورانیوم غنی‌شده بالاتر از سطح ماه ژوئن (پیش از جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل) نشان نمی‌دهد.
با این حال، او تاکید کرد که مواد هسته‌ای غنی‌شده تا سطح ۶۰ درصد همچنان در ایران باقی‌مانده است. این بخش از اظهارات گروسی، به سرعت با واکنش تند مقامات ایرانی مواجه شد.
به گفته گروسی، بازرسان آژانس تحرکاتی را در اطراف محل‌های نگهداری ذخایر اورانیوم مشاهده کرده‌اند و در غیاب دسترسی مستقیم، ناچار به تکیه بر تصاویر ماهواره‌ای هستند که اطلاعات محدودی ارائه می‌دهد.
این نگرانی گروسی مبنی بر لزوم بازدید دوباره از این سایت‌ها برای اطمینان از عدم استفاده از مواد هسته‌ای برای هدف دیگر، از سوی تهران به عنوان تداوم سناریوی تهدید و فشار حداکثری تعبیر شد.
اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، در واکنشی صریح، از گروسی خواست تا از ابراز نظرات بی‌اساس اجتناب کند و تصریح کرد که پیامد اظهارات فاجعه‌آمیز گروسی زمینه‌ساز تجاوز آمریکا و رژیم صهیونیستی به ایران بود. این موضع‌گیری، نشان از عمق بی‌اعتمادی تهران به رویکرد آژانس و تلقی آن به عنوان ابزاری در دست قدرت‌های غربی دارد. تهران معتقد است این سخنان گروسی زمینه‌ساز تحریک اسرائیل و آمریکا برای حمله مجدد به تاسیسات ایران خواهد شد.
پیشتر نیز، سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، در واکنش به اظهارات مشابه گروسی مبنی بر لطمه دیدن تاسیسات هسته‌ای ایران اما از بین نرفتن دانش فنی، این سخنان را تهدید خوانده و هشدار داده بود که تکرار یک تجربه شکست‌خورده، نتیجه‌ای جز شکست دوباره نخواهد داشت. این اظهارات، در کنار اذعان محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، به نابود شدن برخی تاسیسات هسته‌ای در حملات ماه ژوئن آمریکا و تاکید او بر بازسازی آن‌ها در ایران، نشان‌دهنده عزم تهران برای تداوم برنامه هسته‌ای خود، حتی در مواجهه با شدیدترین فشارها و حملات نظامی است.
میانجیگری مصر
در این میان، تلاش‌های دیپلماتیک برای کاهش تنش‌ها نیز در جریان است. وزارت امور خارجه مصر، با انتشار اطلاعیه‌ای از تماس‌های تلفنی بدر عبدالعاطی وزیر امور خارجه این کشور با عباس عراقچی و رافائل گروسی خبر داد. این تماس‌ها که روز پنجشنبه انجام شده، در چارچوب پیگیری تحولات پرونده هسته‌ای ایران و تلاش برای حفظ امنیت و ثبات منطقه از طریق راه‌حل‌های مسالمت‌آمیز صورت گرفته است.
با این حال، این تلاش‌های میانجی‌گرایانه نیز با چالش‌های جدی مواجه است. عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، اعلام کرده است که توافق ماه گذشته میان تهران و آژانس در قاهره، پس از بازگشت تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران، دیگر قابل اجرا نیست. این موضع، نشان می‌دهد که ایران، هرگونه توافق با آژانس را درگرو لغو تحریم‌ها و عادی‌سازی وضعیت بین‌المللی خود می‌داند و در غیر این صورت، حاضر به پذیرش تعهدات جدید نخواهد بود. این رویکرد، پیچیدگی‌های دیپلماتیک را دوچندان می‌کند و مسیر راه‌حل‌های مسالمت‌آمیز را دشوارتر می‌سازد.
سایه ترامپ بر خاورمیانه؛
اظهارات مقامات آمریکایی و تحلیلگران غربی، تصویر سیاست خارجی ایالات متحده در قبال ایران را در دوران دوم ترامپ، بیش از پیش مبهم و غیرقابل پیش‌بینی بیان می‌کند. بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها(FDD)، در تحلیلی از جاه‌طلبی تسلیحاتی شدن برنامه هسته‌ای ایران سخن می‌گوید و دوگانگی گفتاری تهران را عنصر محوری راهبرد آن می‌داند. این اندیشکده، ابهام در مورد سرنوشت اورانیوم غنی‌شده را حساب‌شده برای مخدوش کردن ارزیابی واشنگتن قلمداد می‌کند. با این حال جی دی ونس، معاون رئیس‌جمهور آمریکا، با تکرار ادعاهای واشنگتن درباره حملات به تاسیسات هسته‌ای ایران، تاکید کرده است که ترامپ هم نسبت به درگیری‌های خارجی محتاط است و هم در صورت لزوم از قدرت نظامی آمریکا استفاده می‌کند. این سخنان، تلاشی برای نمایش ترکیبی از احتیاط و قاطعیت است که مشخصه سیاست خارجی ترامپ محسوب می‌شود. در حقیقت بازی دوگانه از سوی هر دو طرف در جریان است.
اظهارات اخیر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در کنار واکنش‌های تند مقامات ایرانی، نقش‌آفرینی مصر به عنوان میانجی، و تحلیل‌های متناقض از سیاست خارجی ایالات متحده در دوران دوم ریاست جمهوری دونالد ترامپ، تصویری پیچیده و پرابهام از آینده پرونده هسته‌ای ایران ترسیم می‌کند
اما رابرت مالی، نماینده ویژه پیشین آمریکا در امور ایران، تصویری عمیق‌تر و نگران‌کننده‌تر از رویکرد ترامپ ارائه می‌دهد. او که خود در مذاکرات هسته‌ای مشارکت داشته، ترامپ را رئیس‌جمهوری بدون خط قرمز توصیف می‌کند که تصمیم‌هایش را براساس مصلحت شخصی، فشار انتخاباتی و جذابیت رسانه‌ای تنظیم می‌کند. مالی معتقد است که ترامپ نه طرفدار جنگ تمام‌عیار است و نه حامی صلح پایدار، بلکه صرفاً در پی نمایش موفقیت است. او حتی ایده مگابمب علیه تاسیسات فردو را به القای بنیامین نتانیاهو نسبت می‌دهد.
در همین راستا تحلیلگران برجسته‌ای چون دانا اچ. آلین، صنم وکیل و آناهیتا معتضد راد، تاکید دارند که ترامپ دوم به اصول کلاسیک روابط بین‌الملل پایبند نیست و همین امر، امکان شکل‌گیری توافقی پایدار را تضعیف می‌کند. صنم وکیل به رفتار چندوجهی ترامپ اشاره کرد که در عین حمایت از اسرائیل، گاه نقش منفی این رژیم در ثبات منطقه را نیز به رسمیت می‌شناسد؛ تناقضی که بیش از پیش راهبرد آمریکا را مبهم کرده است.
توسعه ایرانی
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.