کارسخت تاباندن روشنی به تاریکخانه‌های اقتصادی
شفافیت
ساعت 24 - تاباندن روشنی به جاهای تاریک و آشکارسازی آنچه در پس پرده جا خوش کرده همان کاری است که به شفاف‌سازی نامدار شده است. این کلمه در جامعه ایرانی بسیار پرکاربرد شده و بیشترین استفاده آن نیز در فعالیت‌های اقتصادی است. روزی نیست که مدیران، صاحبان سرمایه و فعالان اقتصادی و حتی مدیران اداره‌کننده کشور خواستار شفاف‌سازی نشوند.
با این همه به نظر می‌رسد ایرانیان همچنان در رویای شفافیت مانده‌اند. شهروندان ایرانی نیز به مرور با این اصطلاح آشنا شده و در گفت‌وگوهای خود و نیز در طرح خواسته‌هایشان از دولت و دیگر نهادها خواستار شفافیت هستند.
اقتصاددانان باور دارند دلیل اصلی نبود شفافیت در ایران دست‌درازی صدها سازمان، موسسه، بنگاه و چندین وزارتخانه در کسب‌وکار مردم و برپاسازی انحصارهای کوه‌پیکر دولتی، شبه‌دولتی و خصوصی‌سازی است.
واقعیت این است که رویای شفافیت برای ایرانیان تا روز و ساعتی که این سازمان اقتصادی و نیز این حکمرانی اقتصادی پابرجاست هرگز لباس عمل نخواهد پوشید. در اقتصادی که همه چیز آن ناروشن است و کسی به کسی نیست، نمی‌توان انتظار داشت با نیرومندترین نورافکن‌هایی که بشود ساخت حتی یک جای کوچک را روشن کرد.
یادآوری چند مثال می‌تواند در روشنگری مفهوم یادشده کمک کند. به طور مثال الان چه کسانی می‌دانند قیمت تمام‌شده یک لیتر بنزین تولید داخلی چند تومان است؟ بارها می‌شنویم و می‌خوانیم که دولت اینقدر برای هر لیتر بنزین هزینه می‌کند و به این قیمت می‌فروشد.
در این وانفسای تاریکی چه کسی می‌داند قیمت تمام‌شده پول برای بانک‌های ایرانی چقدر است و چطور است که آن‌ها با تورم ۴۰درصدی تنها می‌توانند حداکثر ۲۵درصد سود دریافت کنند. چه کسی می‌داند قیمت تمام‌شده یک واحد برق مصرفی که به خانوارها یا به بنگاه‌های صنعتی فروخته می‌شود چقدر است و نهاد توزیع‌کننده چقدر از شهروندان و بنگاه‌ها می‌گیرد.
در بدترین پدیده اما می‌توان به نرخ ارز اشاره کرد که در تاریکی بسیار گم و گور می‌شود و پیامدهایش به فساد و رانت و نابرابری دهشتناک می‌رسد. این روزها برخی اعضای مجلس و نیز بعضی منتقدان دولت به این گیر داده‌اند که چرا دولت جلوی خروج ارز از کشور را نمی‌گیرد و چرا با صادرکنندگانی که همه ارز خود را به کشور برنمی‌گردانند برخورد نمی‌شود. یکی از نمایندگان مجلس مستقر هر چند روز یک‌بار عددهایی شگفت‌انگیز از میزان ارزهای صادراتی برگشت داده نشده می‌گوید. در حالی که سازمان توسعه تجارت و نیز اتاق بازرگانی با استدلال‌های خویش ارقام یادشده را غیرواقعی می‌دانند اما ذهنیت جامعه حرف منتقدان را باور می‌کند زیرا به شفافیت در ارائه‌ها باور ندارد.
دولت چهاردهم در باقیمانده دوران قانونی فعالیتش اگر همه نیروی خود را روی واقعی کردن نرخ ارز در بازار ایران بگذارد بسیار کار ارزشمندی صورت داده و بسیاری از تاریکخانه‌ها را مثل روز روشن خواهد کرد.
در نبود شفافیت در بازار ارز معلوم نیست آیا کسانی که ثبت‌سفارش کرده‌اند وارد‌کننده هستند یا می‌خواهند شانس خود را از برداشت رانت موجود آزمایش کرده و کسانی هم هستند که با استفاده از فضای موجود صادرات را در دستور کار دارند تا بتوانند از تفاوت نرخ‌های ارز استفاده کنند. در چنین وضعیتی است که گفته می‌شود صادرات لبنیات همان صادرات ارزهای ارزان بوده و صادرات پتروشیمی و فولاد همان صادرات گاز ارزان است.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.