توافق آمریکا با عراق درباره حشدالشعبی

یک نماینده پیشین مجلس گفت: السودانی نخست‌وزیر کنونی بارها تاکید کرده‌اند که عراق سعی می‌کند حساب خود را از بستر چالش‌های دو جانبه بین ایالات متحده و جمهوری اسلامی ایران جدا کند. با این حال، واقعیت انکارناپذیری وجود دارد که یک توافق نانوشته قابل اتکایی بین عراق، آمریکا، اروپا و قدرت‌های بزرگ منطقه‌ای وجود دارد.

به نظر می‌رسد آقای سودانی تا حدودی موفق شده است نظر مساعد قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای و همچنین نیروهای موثر سیاسی - اجتماعی داخلی را نسبت به عملکرد خود جلب کند. بنابراین، به احتمال زیاد بعد از اعلام نتایج انتخابات ، آقای سودانی بتواند دولت خود را برای بار دوم تشکیل دهد.

سیروس برنا بلداجی عضو پیشین کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در ارزیابی خود از شرایط عراق و انتخابات پارلمانی اخیر در این کشور، همچنین تاثیر این رفراندوم بر روابط دو جانبه با ایران، گفت: یکی از مهم‌ترین سوالاتی که باید در این زمینه به آن پاسخ داده شود.

وی ادامه داد : از نظر داخلی، به نظر دولت محمد شیاع سودانی، نخست‌وزیر عراق با وضعیتی مواجه است که کشور همچنان درگیر فساد اداری و نیز مناقشات و شکاف‌های سیاسی میان نحله‌های فکری مختلف است. همچنین، تغییرات قابل توجه اقلیمی که این کشور با آن مواجه شده، از دیگر چالش‌هاست.

این کارشناس سیاست خارجی در خصوص مناسبات دوجانبه ایران و عراق پس از انتخابات آتی تصریح کرد: ابتدا باید آرایش انتخابات را توضیح دهم. سیستم سیاسی ساختار فدرال عراق نوین معطوف به تقسیم قدرت و ثروت بین سه جناح معروف اکراد، سنی‌ها و شیعیان است.

این مهم موجب شده است که ریاست جمهوری به سنی‌ها و نخست‌وزیری به شیعیان که اکثریت جمعیت را دارند، اختصاص یابد. لذا کم و کیف تعیین مقام مهم نخست وزیری حاصل مختصات ائتلافی بین این سه جناح بخصوص ناشی از مختصات ائتلاف بین وجه مسلط یعنی خود شیعیان است.

ایران باید فضای آینده را مدیریت کند

وی با طرح این پرسش که تاثیر این اتفاقات بر جمهوری اسلامی ایران چه خواهد بود، گفت : بعد از جنگ اول موسوم به ۱۲ روزه، کشورهایی مانند آذربایجان و عراق به خصوص همکاری قابل توجهی در راستای اجرای استراتژی جنگی اسرائیل داشته‌اند. جمهوری اسلامی ایران تلاش کرده که این قضیه خیلی علنی و پررنگ نشود.

در نهایت، در شرایط فعلی جمهوری اسلامی ایران باید سعی کند مبتنی بر یک کنش واقع بینانه و رئالیستی، الگوهای رفتاری دولت مرکزی عراق را مدیریت کند و میزان انتظارات خود را از عراق کاهش دهد، تا از ایجاد اختلال در مناسبات دو جانبه جلوگیری شود، تا فضای آینده را به نحوی مدیریت کنیم.

برنابلداجی در رابطه با ادغام یا انحلال «حشد الشعبی» و لاجرم تضعیف موقعیت منطقه‌ای ایران، عنوان کرد: در این زمینه دو دیدگاه خوشبینانه و بدبینانه وجود دارد، در چهارچوب بدبینانه معتقدند که اتفاقاتی که در غرب عراق در حال وقوع است، به ویژه پس از التیماتوم اخیر وزیر دفاع آمریکا به عراق و در نزدیک مرزهای سوریه، با هشدارهای جدی ای که ناظر بر تاکید بر عدم دخالت شبه نظامیان در رخدادهای نظامی آتی، به عراق داده شده، در ارتباط است.

همان‌طور که عرض کردم به تحقیق توافقات نانوشته‌ای که در پشت پرده ایجاد شده، نشان می‌دهد که عراق با این وضعیت به صورت خواسته و ناخواسته، مجبور است کنار بیاید. اگر آلارم جنگ مجدداً در بیاید، این اتفاقات به وقوع می‌پیوندد. بنابراین، قلمرو جغرافیایی عراق عملاً به عنوان یک تهدید جدی‌تر درگیر بازتنظیم ساختار قدرت منطقه‌ای می‌شود. این مهم، یک واقعیت کلی انکارناپذیر است.

این تحلیل‌گر روابط بین‌الملل با اشاره به طرح آمریکایی‌ها برای ادغام یا انحلال حشدالشعبی تصریح کرد: انحلال حشدالشعبی یکی از فاکتورهای جدی است که به نظر من ایالات متحده آمریکا در پشت پرده با دولت ملی عراق بر سر آن توافق کرده است. تنها به لحاظ زمان‌بندی اجرا و دنبال پیدا کردن موقعیت مناسب برای شرایط تثبیت شده در اجرای آن هستند که به نظرم بعد از برگزاری انتخابات، این اتفاق خواهد افتاد.

تلقی‌ من این است که عراق مجبور است جهت تامین منافع ملی خود، به ویژه از جهت اینکه دولت فعلی نگاهی پررنگ به مقوله توسعه اقتصادی و جذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی در داخل عراق دارد، این قصه یکدست نمودن نیروهای امنیتی – انتظامی را تعقیب و دنبال کند. در مجموع شرایط فعلی عراق ، چندان در راستای تامین منافع ملی جمهوری اسلامی ایران نیست.