اطلاعات تازه از رسوایی فوتبال در ترکیه

تحقیقی گسترده درباره شرط بندی غیرقانونی با حضور چهره‌هایی از فوتبال ترکیه در جریان است و صدها بازیکن، مالک باشگاه و داور تحت بررسی قرار گرفته‌اند. با گسترش دامنه تحقیقات، مجموعه‌ای از یورش‌های پلیس انجام شده، افرادی دستگیر شده‌اند و بیش از هزار بازیکن تعلیق شده‌اند.

ابراهیم حاجی عثمان اوغلو، رئیس فدراسیون فوتبال ترکیه در یک نشست خبری گفت با شدت گرفتن عملیات، «احساس وحشت در فوتبال ترکیه رو به افزایش است.»ماه گذشته، فدراسیون فوتبال ترکیه در چارچوب تحقیقات مربوط به شرط بندی، ۱۰۲۴ بازیکن لیگ‌های حرفه‌ای را تعلیق کرد.

پس از آن، برای ۱۰۲ بازیکن از دو لیگ برتر این کشور به دلیل «فعالیت‌های مرتبط با شرط بندی» محرومیت‌هایی صادر شد. دادستانی همچنین دستور بازداشت ۴۶ نفر را به اتهام شرط بندی با استفاده از اطلاعات داخلی در لیگ‌های حرفه‌ای ترکیه صادر کرده است. این افراد شامل بازیکنان، روسای باشگاه‌ها، مفسران و یک داور بودند.

در میان بازداشت شدگان، متهان بالتاجی بازیکن گالاتاسرای، مرت هاکان یانداش کاپیتان فنرباغچه و مراد سانجاک رئیس پیشین آدانا دمیراسپور حضور دارند. بر اساس قوانین فدراسیون فوتبال ترکیه، فیفا و یوفا، بازیکنان، مدیران باشگاه‌ها و داوران از هرگونه فعالیت شرط بندی منع شده‌اند.

پس چه اتفاقی در جریان است و این وضعیت در ترکیه چگونه ممکن است پیش برود؟ این تحقیقات چگونه آغاز شد؟رسوایی شرط بندی نخستین بار در ۲۷ اکتبر علنی شد و تمرکز اولیه آن بر داوران بود.

نتایج یک تحقیق پنج ساله فدراسیون فوتبال ترکیه نشان داد که ۳۷۱ نفر از ۵۷۱ داور فعال در کشور دارای حساب شرط‌بندی بوده‌اند که ۱۵۲ نفر از آن‌ها به طور فعال قمار می‌کردند. برخی از این افراد تنها یک بار شرط بندی کرده بودند، اما ۴۲ داور روی بیش از هزار مسابقه فوتبال شرط بسته بودند. مشخص شد یکی از داوران در مجموع ۱۸۲۲۷ بار شرطبندی کرده است.از میان این ۱۵۲ داور، هفت نفر داور لیگ برتر و ۱۵ نفر کمک داور لیگ برتر بودند.

اندکی پس از اعلام رسمی فدراسیون فوتبال ترکیه، دادستان ارشد کیفری استانبول اعلام کرد این بیانیه به عنوان شکایت رسمی کیفری تلقی خواهد شد و تحقیقات در حال انجام گسترش می یابد.

پس از آن، دامنه تحقیقات فراتر از داوران رفت.

۷ نوامبر: دادستانی دستور بازداشت ۲۱ نفر را به ظن «دستکاری نتایج مسابقات» و «انتشار اطلاعات گمراه کننده در فضای آنلاین» صادر کردند. ۱۰ نوامبر: هشت مظنون، از جمله مراد اوزکایا رئیس باشگاه ایوپ اسپور از سوپرلیگ، بازداشت شدند.

۱۰ نوامبر: فدراسیون فوتبال ترکیه اعلام کرد ۱۰۲۴ بازیکن را به دلیل تخلفات شرط بندی به هیات انضباطی ارجاع داده است. شمار بالای بازیکنان تعلیق شده باعث شد این فدراسیون از فیفا درخواست ۱۵ روز مهلت اضافی در کنار پنجره نقل و انتقالات زمستانی کند تا باشگاه‌ها بتوانند کمبود بازیکن را جبران کنند.

۱۳ نوامبر: ۱۰۲ بازیکن از سوپرلیگ و لیگ دسته اول با محرومیت‌هایی بین ۴۵ روز تا ۱۲ ماه روبه رو شدند. در میان آن‌ها مت هان بالتاجی با ۹ ماه و ارن علمعلی با ۴۵ روز محرومیت قرار داشتند.

۱۸ نوامبر: ۲۸۲ بازیکن لیگ دسته سوم محروم شدند.

۲۰ نوامبر: ۶۳۸ بازیکن لیگ دسته چهارم و بازیکنان بدون تیم نیز محروم شدند. آغاز موج دوم بازداشت‌ها

در ۲۰ نوامبر، آکین گورلک دادستان ارشد استانبول اعلام کرد احتمال بازداشت‌های بیشتر وجود دارد و گفت بسیاری از مظنونان از طریق بستگان یا واسطه‌ها اقدام به شرط بندی کرده‌اند.

۵ دسامبر: موج دوم بازداشت‌ها انجام شد و ۴۶ نفر بازداشت شدند.

۸ دسامبر: ۲۰ نفر دیگر به طور رسمی بازداشت شدند. یانداش و بالتاجی چه می‌گویند؟

دادستانی مدعی‌ است مرت هاکان یانداش تراکنش‌های مالی قابل توجهی با یکی از نزدیکان قدیمی داشته و این مبالغ به حساب‌هایی منتقل شده که برای شرط بندی روی مسابقات فنرباغچه استفاده می‌شده است.

به گفته دادستانی، مرت هاکان یانداش در این کار «با هدف تاثیرگذاری بر نتایج مسابقات» نقش داشته است.

مرت هاکان یانداش شرط بندی روی مسابقات خودش را رد می‌کند. او می‌گوید به فردی پول قرض داده که قبلا به او کمک مالی کرده بود و نمی‌دانسته این پول برای شرط بندی استفاده خواهد شد.

او هرگونه دخالت در تبانی و دستکاری نتایج مسابقات را انکار می‌کند.

دادستانی متهان بالتاجی را متهم می‌کند که از طریق یک سایت قانونی روی ۲۷ مسابقه از بازی‌های تیم خودش شرط بندی کرده و همزمان به پلتفرم‌های شرط بندی غیرقانونی دسترسی داشته است. همچنین ادعا می‌شود او «به طور فردی در فعالیت‌های شرط بندی با هدف تاثیرگذاری بر نتایج مسابقات» مشارکت داشته است.

متهان بالتاجی می‌پذیرد که در دوران بازی در رده‌های پایه شرط بندی کرده و می‌گوید از غیرقانونی بودن این کار آگاه نبوده است، اما شرط بندی روی مسابقات گالاتاسرای پس از پیوستن به تیم بزرگسالان را رد می‌کند. اتهاماتی که «به شدت به فوتبال ترکیه آسیب می زنند»

ابراهیم حاجی عثمان اوغلو می‌گوید فدراسیون فوتبال ترکیه گزارش تحقیقات شرط بندی خود را که بر اساس اطلاعات سازمان‌های اطلاعاتی تهیه شده، در اختیار فیفا و یوفا قرار داده است. هیچ یک از این دو نهاد تاکنون به صورت علنی واکنشی نشان نداده‌اند.

در حال حاضر سه باشگاه ترکیه‌ در رقابت‌های اروپایی حضور دارند: گالاتاسرای در لیگ قهرمانان اروپا، فنرباغچه در لیگ اروپا و سامسون اسپور در لیگ کنفرانس.

ارن علمعلی از گالاتاسرای که ۴۵ روز محروم شده، از فهرست تیم ملی کنار گذاشته شد و چند دیدار لیگ قهرمانان را از دست داد. متهان بالتاجی نیز در فهرست اروپایی گالاتاسرای در این فصل حضور نداشت. جلیل یوکسل از سامسون اسپور نیز با محرومیت ۴۵ روزه مواجه شد.

آنیل دینچر، وکیل ورزشی، به بی بی سی اسپورت گفت این رسوایی «به شدت به تصویر فوتبال ترکیه لطمه زده است»، اما افزود که یک روند شفاف می‌تواند در بلند مدت اثر مثبتی داشته باشد.

او گفت:«اگر این روند به درستی مدیریت شود، ترکیه می‌تواند پیامی قدرتمند به جهان بفرستد و نشان دهد فوتبال این کشور پاکسازی شده است.»

او هشدار داد سوءمدیریت یا نبود شفافیت ممکن است به تحریم‌هایی از سوی یوفا یا فیفا منجر شود، از جمله احتمال محرومیت باشگاه‌های ترکیه‌ از حضور در رقابت‌های اروپایی.

برخی از باشگاه‌های بزرگ ترکیه نیز واکنش نشان داده‌اند.

باشگاه بشیکتاش اعلام کرد تحقیقات اولیه درباره داوران «می‌تواند نقطه شروعی تازه برای فوتبال پاک باشد»، در حالی که ترابزون اسپور این تحولات را «فرصتی تاریخی برای بازسازی عدالت در فوتبال ترکیه» توصیف کرد.

با توجه به احتمال طرح اتهامات کیفری، برگزاری دادگاه و اعمال محرومیت‌های بیشتر، به نظر می‌رسد رسوایی شرط‌بندی فوتبال ترکیه هنوز به پایان نرسیده است.

بی بی سی