امکان بازرسی کشتی حامل بار ایران با قطعنامه۱۹۲۹

مسعود دانشمند ، عضو هیات مدیره کانون موسسات حمل‌ونقل در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا درباره تبعات فعالسازی مکانیسم ماشه در صنعت دریانوردی و تردد کشتی‌های ایرانی و کشتی‌های حامل بار ایران اظهار داشت: در قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت سازمان ملل گفته شده‌ است که تمام کشورها می‌توانند کشتی‌های حامل کالاها و بار به مقصد ایران را که از مسیر آن‌ها عبور می‌کند، بازرسی کنند.  

تمام کشورهای عضو سازمان ملل تنها با این ظن که ممکن است مدارک کالا مشکوک به مقصد ایران یا گیرنده و صاحب کالا ایرانی باشد، می‌توانند کشتی را مورد بازرسی قرار دهند که البته این اقدام الزامی نیست.

وی ادامه داد: شرایطی ایجاد می‌شود که هر کشوری در مسیر کشتی، می‌تواند آن را متوقف کند و به کالا و بار آن آسیب بزند و این اقدام را هم به اعتبار عهدنامه شورای امنیت سازمان ملل انجام می‌دهد.  

دانشمند تاکید کرد: در ۶ قطعنامه شورای امنیت مواد غذایی و دارو معاف از این تحریم‌ها هستند اما برای مثال اگر یک کشتی حامل بار گندم باشد و کشوری تردید داشته باشد که تمام بار کشتی گندم است، می‌تواند برای رفع تردید خود؛ کشتی را متوقف کند.  

عضو هیات مدیره کانون موسسات حمل‌ونقل با اشاره به میزان خسارت توقف کشتی اظهار داشت: در زمان توقف کشتی و بازرسی، کالا آسیب می‌بیند و دچار خسارت خواهد شد و ممکن است که یک کشتی را برای بازرسی و رفع ظن، بیش از ۱۰ روز هم متوقف کنند و خسارت این میزان توقف، حداقل ۳۰۰ هزار دلار است. 

دانشمند گفت: خسارت روزانه توقف کشتی بر اساس نوع و اندازه کشتی متفاوت است اما در حداقل‌ترین حالت ۲۰ هزار دلار خواهد بود.

وی در پاسخ به این سوال که آیا این برخورد و قطعنامه در دوره دولت دهم به اجرا رسید، گفت: در دوره ریاست جمهوری احمدی‌نژاد هم این مجوز به کشورها برای بازرسی کشتی‌ها داده شد و بازرسی‌هایی به طور محدود انجام شد اما باید توجه داشت که آن دوره شخصی مانند اوباما رییس‌جمهور آمریکا بود که سختگیری‌ها را اعمال می‌کرد.  

اما در حال حاضر ترامپ رییس‌جمهور آمریکا است و با چهار چشم تردد کشتی ایرانی و کشتی حامل بار ایران را رصد و پیگیری می‌کنند.

دانشمند تاکید کرد: باید توجه داشت در هر مسیری از تردد کشتی امکان بازرسی از آن وجود دارد، برای مثال اگر از کشور آرژانتین کشتی بار سویا به سمت ایران در حال حرکت باشد، تمام کشورهای حاضر در این مسیر می‌توانند بازرسی را انجام دهند و تمام کشورهای عضو سازمان ملل با ظن اینکه کشتی ارتباطی با ایران دارد، با مجوز شورای امنیت می‌توانند کشتی را برای بازرسی متوقف کنند.

وی در پاسخ به این سوال که راهکار جلوگیری از این خسارت چیست، اظهار داشت: تنها راهکار گفت‌وگو است و ایران همیشه فرصت گفت‌وگو را دارد. تنها روش گفت‌وگو هم صرفا مذاکره مستقیم با آمریکا نیست.

اما نکته مهم این است که مذاکره هم بدون واسطه مخابره شود و پشت درهای بسته هم نباشد تا برداشت متفاوتی از واژه‌های به کار برده شده ایجاد نشود تا تجربه ترجمه و برداشت بین دو واژه «لغو تحریم‌ها» با «تعلیق تحریم‌ها» در دولت یازدهم تکرار نشود. از مذاکرات پشت درهای بسته، دنیا می‌تواند تفسیرهای متعددی داشته باشد از این رو مذاکرات باید در شرایط باز و از طریق نمایندگان صادق انجام شود.