ادامه خالی فروشی در سامانه بازارگاه
ساعت 24 - مدیرعامل اتحادیه دام سبک با اشاره به اینکه خالی‌فروشی نهاده‌های دامی، از خلا قانونی سامانه بازارگاه نشات می‌گیرد، گفت: در حال حاضر تعداد زیادی عامل توزیع در سامانه بازارگاه وجود دارد که این عوامل توزیع نه تولیدکننده‌اند، نه تشکل‌اند و نه واردکننده؛ درواقع عوامل توزیع در سامانه بازارگاه، همان دلالان قدیمی‌اند که اسم آن‌ها عامل توزیع شده است.
ضرورت حذف گلوگاه سامانه بازارگاه
مدیرعامل اتحادیه دام سبک با بیان اینکه موارد عدیده‌ای از ضعف سامانه بازارگاه وجود دارد، گفت: سامانه بازارگاه در رهگیری نهاده‌های دامی در توزیع شکست خورده است زیرا اگر این سامانه توانسته بود در هدف رهگیری نهاده‌ها موفق عمل کند، این همه نهاده‌های دامی بازارگاه از کجا وارد بازار آزاد می‌شود؟
صدر دادرس با بیان اینکه دولت با این سامانه به دنبال کوچک‌سازی است، گفت: دولت به جای اینکه یکسری سازمان‌های مفید را برای کوچک‌سازی حذف کند، زوائد، موانع و گلوگاه‌هایی که ایجاد کرده که خود سامانه بازارگاه به گلوگاهی برای تولیدات دامی تبدیل شده است را حذف کند تا تولید روان شود.
دست خریداران از نظر قانونی به جایی بند نیست
مدیرعامل اتحادیه دام سبک در مورد عدم رعایت حقوق خریداران نهاده‌های دامی در سامانه بازارگاه، گفت: در شیوه سنتی، اینگونه بود که خریداران با واردکنندگان به صورت مستقیم قرارداد می‌بستند. خریدار طبق قرارداد پیش‌پرداختی داشت که آن مبلغ بعدا از قیمت خرید کم می‌شد؛ به این معنی که به دلیل پیش پرداخت با زمان یک تا دو ماه زودتر از موعد تحویل، تخفیفی به خریدار داده می‌شد. در نتیجه آن مبلغ از قیمت خرید کم می‌شد.
صدر دادرس ادامه داد: از طرفی، زمان تحویل نهاده‌های دامی مشخص بود و اگر فروشنده در موعد مقرر، نهاده‌های دامی را تحویل نمی‌داد، باید طبق قرارداد به خریدار جریمه پرداخت می‌کرد. ؛ اما هیچ کدام از این موارد در سامانه بازارگاه نیست. طبق قرارداد سنتی اگر فروشنده، بار خریدار را تحویل نمی داد، خریدار می‌توانست به دادگاه، شکایت کند، اما در حال حاضر امکان هیچ کدام از این موارد وجود ندارد. به عبارتی دلالان رسما و قانونا وارد سیستم خرید و فروش نهاده‌های دامی شده‌اند.
افشین صدر دادرس، مدیرعامل اتحادیه دام سبک در گفت‌و‌گو با ایلنا گفت: از همان روز اول که در سال ۱۳۹۸ پایه سامانه بازارگاه را گذاشتند، این سامانه مشکل داشته و تا امروز نیز پس از گذشت ۶ سال از فعالیت این سامانه، به دلیل اینکه زیر فشار رفته، مشکلات آن عیان شده است.
وی با بیان اینکه اسم این سامانه نباید سامانه بازارگاه باشد، گفت: اسم این سامانه، سامانه دلال‌گاه است زیرا سامانه بازارگاه در دستیابی به هدف آن، که کوتاه کردن دست واسطه‌ها و دلالان از بازار خرید و فروش نهاده‌های دامی بود، کاملا شکست خورده است.
سامانه بازارگاه مبنای حقوقی ندارد
مدیرعامل اتحادیه دام سبک گفت: از ابتدای شروع فعالیت سامانه بازارگاه، ما به عنوان کارشناس و مخاطب این سامانه، مشکلات آن را می‌دیدیم و با آن‌ها درگیر بودیم. اما امروز مردم و مسئولین نیز این مشکلات را می‌بینند.
صدر دادرس در پاسخ به این سوال که «دلایل ضعف سامانه بازارگاه در توزیع نهاده‌های دامی چیست؟» گفت: نخست اینکه، سامانه بازارگاه بر هیچ کدام از قوانین کشور استوار نیست؛ به این معنا که مبنای حقوقی ندارد.
خالی فروش نهاده‌های دامی در سامانه بازارگاه
مدیرعامل اتحادیه دام سبک در تشریح جزئیات این موضوع، گفت: خرید و فروش‌ها در کشور ما بر مبنای قانون مدنی کشور استوارند و اگر این معاملات به صورت تجارت الکترونیک انجام شود، قانون تجارت الکترونیکی بر آن ناظر است؛ اما هیچ کجای سامانه بازارگاه با قانون مدنی و قانون تجارت الکترونیک همسو نیست و اصول و مواد این دو قانون، در این سامانه به کارگیری نمی‌شود.
صدر دادرس با ذکر مثالی، موضوع را اینگونه تشریح کرد: فروشنده ملزم است که زمان تحویل کالا را در هر معامله‌ای به خریدار اطلاع‌رسانی کند؛ اما در سامانه بازارگاه، چنین چیزی وجود ندارد و خالی‌فروشی و اتفاقاتی که در مورد یک شرکت پیش آمد، از خلا قانونی سامانه بازارگاه نشات می‌گیرد.
وی افزود: شرط وزارت جهاد کشاورزی مبنی بر اینکه فروشندگان نهاده‌های دامی در سامانه بازارگاه باید ظرف ۱۵ روز نهاده‌ها را به خریدار تحویل بدهند نیز کارساز نخواهد بود زیرا این تعهد و قرارداد باید بین خریدار و فروشنده منعقد شود. ازآنجا که این بنیان و اساس سامانه بازارگاه مبنای قانونی ندارد، این سامانه کارایی ندارد.
گلایه مرغداران و دامداران از عدم نظرخواهی از آن‌ها در مورد مشکلات بازارگاه
مدیرعامل اتحادیه دام سبک، دومین عامل ضعف در سامانه بازارگاه را عدم نظرخوانی از دامداران و مرغداران و مخاطبان این سامانه دانست و گفت: طی ۸ سال گذشته هر زمانی که مسئولان وزارت جهاد کشاورزی اراده کردند، این سامانه را به هر طریقی که خواستند، دستکاری کردند.
صدر دادرس افزود: نمی‌شود که یک سیستم تنها با نظر بخش دولتی تغییر کند. تشکل‌ها، دامداران، مرغداران و مخاطبان این سامانه نیز با توجه به تجربه و استفاده از این سامانه، باید در مورد آن اظهار نظر کنند. این در حالی است که مسئولان وزارت جهاد کشاورزی، به نظرات کارشناسی ما اهمیتی نمی‌دهند یا برعکس آن را انجام می‌دهند.
جولان دلالان در سامانه بازارگاه
مدیرعامل اتحادیه دام سبک در مورد سومین دلیل ضعف سامانه بازارگاه، گفت: سامانه بازارگاه با دو هدف ایجاد شد که هدف نخست، رهگیری و ردگیری توزیع نهاده‌های دامی بود یعنی اینکه بتوانند مشاهده کنند نهاده‌ای که از گمرک بارگیری می‌شود، واقعا به دست مصرف‌کننده اصلی می‌رسد یا خیر. هدف دوم نیز کوتاه کردن دست دلالان و واسطه‌ها بود.
صدر دادرس افزود: این در حالی است که در حال حاضر به تعداد زیاد (طبق بعضی از روایت‌ها بالای 5 هزار) عامل توزیع در سامانه بازارگاه وجود دارد که این عوامل توزیع نه تولیدکننده‌اند، نه تشکل‌اند و نه واردکننده؛ درواقع عوامل توزیع در سامانه بازارگاه، همان دلالان قدیمی‌اند که اسم آن‌ها عامل توزیع شده است.