جهش اخیر دلار موقتی است

بسیاری از کارشناسان معتقدند این نوسانات نه ریشه در کمبود واقعی ارز دارد و نه نشانه‌ای از تغییر بنیادی در اقتصاد کشور. آن‌ها می‌گویند مشابه این شرایط در سال‌های گذشته نیز در مقاطع پایانی سال میلادی تکرار شده و معمولاً با عبور از پیک تقاضای فصلی و اجرای سیاست‌های کنترلی، بازار طی هفته‌ها یا حتی روزهای بعد وارد فاز اصلاحی می‌شود.

در فضای پرنوسان و در حالی که رصد دقیق عوامل داخلی و خارجی اهمیت بیشتری یافته، محمدرضا حسینا، رئیس مجمع فعالان اقتصادی ایران در گفت‌وگو با خبرنگار ما تاکید می‌کند که فشارهای فعلی عمدتاً از جنس سفته‌بازی است و منابع ارزی کشور بسیار قوی‌تر از تصور عمومی قرار دارد. او می‌گوید آنچه اکنون شاهدش هستیم نه بحران ارزی، بلکه موجی موقتی است که با فروکش کردن هیجان‌ها و اقدامات نهادهای مسئول، جای خود را به ثبات خواهد داد.

محمدرضا حسینا، رئیس مجمع فعالان اقتصادی ایران، در گفتگو با خبرنگار تسنیم با اشاره به نوسانات نرخ ارز در روزهای اخیر گفت: تجربیات گذشته نشان می‌دهد که افزایش نرخ ارز در چنین شرایطی موقتی است و با فروکش کردن فشارهای فعلی و اقدامات موثر نهادهای مسئول، بازار به سمت ثبات و حتی کاهش نرخ‌ حرکت خواهد کرد.

حسینا اظهار داشت: بازار ارز هر ساله در ماه‌های پایانی سال میلادی با چالش‌هایی روبرو می‌شود و امسال نیز شاهد هستیم که تقاضا برای تسویه حساب‌های بین‌المللی و واردات کالاهای جدید افزایش یافته، اما این فشارها معمولاً کوتاه‌مدت هستند و پس از عبور از دوره اوج، بازار به تعادل بازمی‌گردد. در واقع، این نوع تقاضا مانند موجی است که می‌آید و می‌رود، بدون اینکه ساختار بنیادی اقتصاد را تغییر دهد.

این کارشناس اقتصادی با اشاره به نقش قیمت‌های جهانی در بازار داخلی افزود: یکی از محرک‌های اصلی این روزهای بازار، صعود نرخ اونس طلا در بازارهای بین‌المللی بوده است. وقتی قیمت طلا به سطوح بالایی مانند کانال 4300 دلار نزدیک می‌شود، تاثیر آن بر بازارهای داخلی اجتناب‌ناپذیر است، اما باید توجه داشت که بخش زیادی از این تاثیر، ناشی از ایجاد حباب در قیمت‌های داخلی مانند سکه است. حباب‌ سکه‌های طلا تا 20 درصد فراتر از ارزش واقعی رسیده‌اند و شاهد رفتارهای احساسی معامله‌گران هستیم.

حسینا ادامه داد: این حباب‌ها نه تنها بازار طلا را تحت تاثیر قرار می‌دهند، بلکه به عنوان یک شاخص روانی، انتظارات را در بازار ارز نیز بالا می‌برند. تصور بر این است که وقتی قیمت سکه با سرعت افزایش می‌یابد، نرخ ارز نیز باید همگام با آن حرکت کند؛ اما واقعیت این است که این چرخه‌های روانی پایدار نیستند و با ورود اطلاعات مثبت یا دخالت‌های هوشمندانه همچون عرضه سکه توسط بانک مرکزی، به سرعت فروکش می‌کنند.

وی به نقش عوامل خارجی اشاره کرد و گفت: تنش‌های ژئوپلیتیکی و اخبار مربوط به روابط بین‌المللی، مانند مسائل هسته‌ای یا روابط خارجی، همیشه بازار ارز را حساس می‌کند. اما باید یادآوری کنم که در گذشته، حتی در شرایطی شدیدتر مانند دوره‌های تشدید تحریم‌ها یا درگیری‌های منطقه‌ای، بازار پس از یک دوره کوتاه نوسان، به سطوح پایین‌تری بازگشته است. برای مثال، در سال گذشته یا جنگ 12 روزه امسال که تنش‌های سیاسی به اوج رسید، نرخ ارز تا مرزهای بالایی پیش رفت، اما ظرف چند هفته با مدیریت مناسب، حدود 20 درصد اصلاح شد.

رئیس مجمع فعالان اقتصادی ایران در ادامه به وضعیت ذخایر کشور پرداخت و اظهار داشت: خوشبختانه، پایه‌های اقتصادی ایران در حوزه ارزی قوی‌تر از آنچه تصور می‌شود، است. واردات طلا در سال‌های اخیر رکوردهای جدیدی زده و تراز تجاری غیرنفتی نیز مثبت بوده است. بانک مرکزی با ذخایر کافی، قابلیت مدیریت بازار را دارد و در حال حاضر، تمام تقاضاهای واقعی از کانال‌های رسمی پاسخ داده می‌شود. این یعنی فشار فعلی بیشتر از جنس سفته‌بازی است تا نیاز واقعی و چنین فشارهایی نمی‌توانند طولانی‌مدت دوام بیاورند.