کسی دنبال دانش بی فایده نیست

ساعت 24 - وجود 2312 واحد دانشگاهی در کشور در حالی‌که صندلی‌های بسیاری از این دانشگاه‌ها خالی است، ضرورت نگاهی نو و بازنگری در ساختار آموزشی را دو چندان کرده است.

این اظهارات اخیر معاون آموزشی وزارت علوم در نخستین نشست خبری خود با اصحاب رسانه است. هرچند پدیده صندلی‌های خالی در دانشگاه‌ها چیز جدیدی نیست و سال‌هاست به یکی از معضلات آموزش عالی تبدیل شده است؛ اما اظهارات اخیر آقای معاون نشان می‌دهد عدم استقبال عمومی از آموزش عالی هنوز به قوت خود باقیست.

کاهش تقاضا؛ زنگ خطری که از دهه 90 زده شد

دوم اینکه،‌ کاهش تقاضا از سال 1390کلید خورد و با وجود افزایش ظرفیت، از سال 1390 تقاضا برای ورود به دانشگاه‌ها کاهش یافته است. آمارها نشان می‌دهد که از سال تحصیلی 93-94 تا 95-96، جمعیت دانشجویی 20 درصد کاهش یافته است. در ابتدا، صندلی‌های خالی بیشتر مربوط به دانشگاه‌های غیردولتی بود، اما این پدیده به سرعت به دانشگاه‌های دولتی نیز سرایت کرده و نشان از کاهش ارزش تحصیلات دانشگاهی در جامعه دارد.

وزارت علوم در سال 92، 4 میلیون و 700 هزار دانشجو داشت که در سال 99 این تعداد دانشجو به حدود 3 میلیون و 400 هزار نفر کاهش پیدا کرد. این یعنی آن زمان چیزی حدود یک میلیون و 200 هزار صندلی خالی در دانشگاه‌ها وجود داشته است که این کاهش تعداد دانشجو بر ضرورت ساماندهی موسسات آموزش عالی و دانشگاه‌ها افزوده است. آمار کنکور 1403 نیز نشان‌دهنده یک روند کاهشی قابل توجه در مشارکت داوطلبان است که می‌تواند تبعات جدی برای آموزش عالی کشور داشته باشد. کاهش مشارکت؛ روندی نگران‌کننده

در نوبت اول کنکور امسال، تعداد شرکت‌کنندگان به 957,898 نفر رسید، در حالی که این رقم در نوبت اول سال 1402، 979,000 نفر بود. این کاهش 2 درصدی، نشان‌دهنده کاهش انگیزه یا تمایل به شرکت در کنکور است. مقایسه با سال‌های قبل، تصویر روشن‌تری از این روند کاهشی به دست می‌دهد. تعداد شرکت‌کنندگان در نوبت اول کنکور سال گذشته (1403) یک میلیون و 152 هزار نفر بود، که این رقم در کنکور 1404 نیز با ریزش 20 درصدی مواجه شده است. همچنین نسبت پذیرفته‌شدگان به کل ظرفیت در کنکور سال 1400 نیز، 82 درصد بود، در‌صورتی‌ که همه قبول شدگان ثبت‌نام می‌کردند هم باز 18 درصد از ظرفیت دانشگاه‌ها خالی می‌ماند، اما تنها 58 درصد از ظرفیت دانشگاه‌ها در آن سال پر شد.