همه چیز درباره کودها: راهنمای کامل برای باغبانان
آیا تا به حال به باغچه سرسبز همسایه نگاه کرده‌اید و با خودتان فکر کرده‌اید که راز این همه طراوت و شادابی چیست؟ یا شاید گیاهان آپارتمانی شما آنطور که باید رشد نمی‌کنند و برگ‌هایشان زرد و بی‌حال به نظر می‌رسد. پاسخ بسیاری از این سوالات در یک کلمه خلاصه میشود: تغذیه. همانطور که ما برای سالم ماندن به غذا نیاز داریم، گیاهان نیز برای رشد، گلدهی و میوه دادن به مواد مغذی احتیاج دارند. اینجاست که کودها وارد میدان می‌شوند.
بسیاری از ما وقتی کلمه «کود» را می‌شنویم، شاید یاد بوی ناخوشایند یا مواد شیمیایی پیچیده بیفتیم. اما دنیای کودها بسیار گسترده‌تر و جذاب‌تر از این حرف‌هاست. کودها در واقع منابع غلیظی از مواد مغذی هستند که می‌توانند به خاک شما جانی دوباره ببخشند و به گیاهان شما کمک کنند تا به پتانسیل کامل خود برسند. استفاده هوشمندانه از کودها می‌تواند عملکرد محصولات شما را به طرز چشمگیری افزایش دهد، کمبودهای تغذیه‌ای را برطرف کند و حتی به آن گلدان شمعدانی روی طاقچه کمک کند تا پر از گل شود.
کود دقیقا چیست و چرا گیاهان به آن نیاز دارند؟
کود منبعی غنی‌شده از مواد مغذی ضروری برای گیاهان است. شاید فکر کنید که خاک به تنهایی برای رشد گیاه کافی است. این حرف تا حدی درست است. در طبیعت، چرخه‌ای طبیعی وجود دارد، گیاهان و حیوانات می‌میرند، بقایای آن‌ها تجزیه میشود و مواد مغذی به خاک برمی‌گردد. اما در باغچه یا گلدان‌های ما، این چرخه اغلب ناقص است. ما میوه‌ها و سبزیجات را برداشت می‌کنیم، علف‌های هرز را از بین می‌بریم و برگ‌های ریخته شده را جمع می‌کنیم. با این کار، در واقع مواد مغذی را از خاک خارج می‌کنیم و به مرور زمان، خاک فقیر میشود.
اینجاست که کودها نقش یک مکمل غذایی را برای خاک و گیاهان ما بازی می‌کنند. آن‌ها این کمبود را جبران کرده و مواد مغذی لازم برای فرآیندهای حیاتی گیاه را فراهم می‌کنند.
تغذیه گیاهان: N-P-K
حتماً روی بسته‌بندی کودها سه حرف انگلیسی N-P-K را دیده‌اید که در کنارشان اعدادی نوشته شده است. این سه حرف، نماد سه عنصر اصلی و حیاتی برای گیاهان هستند که به آن‌ها «درشت‌مغذی‌ها» یا ماکرونوترینت‌ها می‌گویند:
1.نیتروژن (N): این عنصر سلطان رشد برگ و ساقه است. نیتروژن مسئول تولید کلروفیل (همان ماده سبزرنگ برگ‌ها) و پروتئین‌های گیاهی است. اگر گیاه شما برگ‌های سبز، پرپشت و شادابی دارد، بدانید که نیتروژن کافی دریافت می‌کند. کمبود نیتروژن معمولاً با زرد شدن برگ‌های پایینی و رشد کند گیاه خود را نشان می‌دهد.
2.فسفر (P): فسفر را می‌توان مهندس ریشه و گل دانست. این عنصر نقش کلیدی در توسعه ریشه‌های قوی، انتقال انرژی در گیاه و فرآیندهای گلدهی و تولید بذر دارد. گیاهی که فسفر کافی دریافت نکند، ممکن است ریشه‌های ضعیفی داشته باشد، دیر به گل بنشیند یا گل‌ها و میوه‌های کوچکی تولید کند. گاهی اوقات کمبود فسفر باعث ارغوانی شدن برگ‌ها نیز میشود.
3.پتاسیم (K): پتاسیم قهرمان مقاومت و کیفیت است. این عنصر به گیاه کمک می‌کند تا در برابر بیماری‌ها، آفات، سرما و خشکی مقاوم‌تر باشد. همچنین در فرآیند فتوسنتز، انتقال آب و مواد مغذی در گیاه و بهبود کیفیت میوه‌ها (از نظر طعم، رنگ و اندازه) نقش اساسی دارد. لبه‌های زرد یا قهوه‌ای در برگ‌های مسن‌تر می‌تواند یکی از علائم کمبود پتاسیم باشد.
نسبت NPK به شما می‌گوید که در هر کود، چه درصدی از این سه عنصر وجود دارد. برای مثال، یک کود با نسبت 10-10-10، حاوی 10 درصد نیتروژن، 10 درصد فسفر و 10 درصد پتاسیم است. انتخاب نسبت مناسب، بستگی به نوع گیاه و مرحله رشد آن دارد.
ریزمغذی‌ها
علاوه بر NPK، گیاهان به مقادیر کمتری از عناصر دیگر نیز نیاز دارند که به آن‌ها «ریزمغذی‌ها» یا میکرونوترینت‌ها می‌گویند. این عناصر مانند ویتامین‌ها برای انسان هستند؛ مقدار کمی از آن‌ها لازم است، اما نبودشان مشکلات بزرگی ایجاد می‌کند. مهم‌ترین ریزمغذی‌ها عبارتند از:
کلسیم (Ca): برای ساختار دیواره سلولی و رشد ریشه ضروری است.
منیزیم (Mg): جزء اصلی مولکول کلروفیل است و در فتوسنتز نقش دارد.
گوگرد (S): در تولید پروتئین‌ها و ویتامین‌ها نقش دارد.
آهن (Fe)، منگنز (Mn)، روی (Zn)، مس (Cu)، بور (B) و مولیبدن (Mo): این‌ها نیز در فرآیندهای آنزیمی، تولید کلروفیل و سایر واکنش‌های حیاتی گیاه نقش دارند.
بسیاری از کودهای باکیفیت، علاوه بر درشت‌مغذی‌ها، حاوی ترکیبی از این ریزمغذی‌ها نیز هستند تا یک رژیم غذایی کامل را برای گیاه شما فراهم کنند.
آیا همه گیاهان به کود نیاز دارند؟
یک تصور غلط رایج این است که باید به تمام گیاهان باغ و باغچه به طور مرتب کود داد. اما حقیقت این است که بیشتر گیاهان در فضای باز، به ندرت به تغذیه اضافی نیاز دارند. اگر شما گیاهانی را انتخاب کنید که با شرایط آب و هوایی و خاک منطقه شما سازگار هستند، آن‌ها به احتمال زیاد تمام مواد مغذی مورد نیاز خود را از خاک دریافت خواهند کرد. خاک باغچه‌ها، به خصوص اگر با کمپوست یا مواد آلی دیگر تقویت شده باشد، معمولاً به‌اندازه کافی غنی است.
پس چه زمانی باید به فکر کود دادن به گیاهانمان باشیم؟ در موارد زیر، استفاده از کود می‌تواند بسیار مفید و حتی ضروری باشد:
1.ساکنان گلدان‌ها: این گروه بزرگترین مصرف‌کنندگان کود هستند. گیاهان آپارتمانی، سبزیجات و گل‌هایی که در گلدان، سبد آویز یا کانتینر کاشته شده‌اند، به یک منبع غذایی محدود دسترسی دارند. خاک گلدان پس از مدتی خالی از مواد مغذی میشود و آبیاری مداوم نیز باعث شسته شدن و خروج باقی‌مانده مواد مغذی از انتهای گلدان می‌گردد. بنابراین، تغذیه منظم این گیاهان برای رشد و شادابی آن‌ها حیاتی است.
2.محصولات پرمصرف: برخی گیاهان برای تولید محصول باکیفیت، به غذای زیادی نیاز دارند. سبزیجاتی مانند گوجه‌فرنگی، فلفل، کدو و ذرت و میوه‌هایی مانند توت‌فرنگی و مرکبات، مصرف‌کنندگان سنگین مواد مغذی هستند. کوددهی خوب می‌تواند به طور قابل توجهی میزان و کیفیت محصول این گیاهان را افزایش دهد.
3.نهال‌ها و گیاهان جوان: گیاهان جوان در ابتدای راه رشد خود، برای ساختن ریشه‌های قوی و شاخ و برگ سالم، به انرژی و مواد مغذی زیادی نیاز دارند. استفاده از یک کود ملایم می‌تواند به آن‌ها در این مرحله حساس کمک کند تا شروع قدرتمندی داشته باشند.
4.گیاهان بیمار یا ضعیف: اگر گیاهی کمبود مواد مغذی داشته باشد(مانند زردی برگ‌ها، رشد کند، عدم گلدهی)، یک دوز مناسب از کود می‌تواند به احیای آن کمک کند. البته ابتدا باید مطمئن شوید که مشکل گیاه ناشی از کمبود مواد مغذی است و نه عواملی مانند آبیاری نامناسب، نور کم یا آفات.
5.چمن: اگر به دنبال یک چمن سرسبز و پرپشت هستید، کوددهی منظم (معمولاً در بهار و پاییز) می‌تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند. چمن به طور مداوم در حال رشد است و چمن‌زنی مکرر،باعث خارج شدن مواد مغذی میشود.
کودهای آلی (ارگانیک) در مقابل کودهای معدنی (شیمیایی)
حالا که می‌دانیم کود چیست و چه زمانی از آن استفاده کنیم، به یکی از مهم‌ترین بخش‌های بحث می‌رسیم: انتخاب نوع کود. به طور کلی، کودها دو دسته هستند : آلی (ارگانیک) و معدنی (غیرآلی یا شیمیایی). انتخاب بین آن‌ها بستگی به اهداف، شرایط باغبانی شما دارد.
کودهای آلی
کودهای آلی، همانطور که از نامشان پیداست، از طبیعت و موجودات زنده تشکیل میشود. این کودها بر پایه کربن هستند و می‌توان آن‌ها را به دو گروه اصلی تقسیم کرد:
کودهای گیاهی: این کودها از بقایای گیاهان تهیه می‌شوند. معروف‌ترین آن‌ها شامل کمپوست (که خودتان هم می‌توانید درست کنید)، کود سبز (کاشت گیاهان خاص و شخم زدن آن‌ها در خاک) و عصاره‌های گیاهی است. یکی از محبوب‌ترین و موثرترین کودهای گیاهی، کود جلبک دریایی است. جلبک‌های دریایی سرشار از ریزمغذی‌ها، هورمون‌های رشد طبیعی و اسیدهای آمینه هستند که نه تنها گیاه را تغذیه می‌کنند، بلکه به بهبود ساختار خاک و افزایش مقاومت گیاه در برابر استرس‌های محیطی نیز کمک شایانی می‌کنند. به همین دلیل،کود جلبک دریایی به یک انتخاب هوشمندانه برای باغبانانی تبدیل شده است که به دنبال یک راه حل طبیعی و همه‌جانبه برای تقویت گیاهان خود هستند.
کودهای حیوانی: این دسته شامل انواع کودهای دامی (مانند کود گاوی، گوسفندی و مرغی)، پودر استخوان، پودر خون، پودر ماهی و امولسیون ماهی میشود. این کودها معمولاً منابع غنی از نیتروژن و فسفر هستند.
مزایای کودهای آلی:
بهبود ساختار خاک: کودهای آلی با افزودن مواد ارگانیک به خاک،به تقویت خاک کمک می‌کند. آن‌ها ظرفیت نگهداری آب در خاک‌های شنی را افزایش می‌دهند و به هوادهی بهتر خاک‌های رسی کمک می‌کنند.
تغذیه حیات خاک: این کودها غذای میکروارگانیسم‌های مفید خاک (مانند باکتری‌ها و قارچ‌ها) را فراهم می‌کنند که این خود به سلامت کلی اکوسیستم باغ شما کمک می‌کند.
دوستدار محیط زیست: کودهای آلی معمولاً ردپای کربن کمتری دارند و اگر به درستی استفاده شوند، خطر آلودگی آب‌های زیرزمینی را کم می‌کند.
معایب کودهای آلی:
غلظت کمتر: معمولاً غلظت مواد مغذی در آن‌ها کمتر از کودهای شیمیایی است و ممکن است برای رفع کمبودهای شدید، به مقدار بیشتری نیاز باشد.
عملکرد کندتر: از آنجا که فرآیند آزادسازی مواد مغذی زمان‌بر است، ممکن است نتایج را به سرعت کودهای شیمیایی مشاهده نکنید.
بوی احتمالی: برخی از کودهای حیوانی ممکن است بوی تندی داشته باشند که البته پس از مدتی از بین می‌رود.
کودهای معدنی
کودهای معدنی از مواد غیرزنده به دست می‌آیند. این مواد یا به صورت مصنوعی در کارخانه‌ها و طی فرآیندهای شیمیایی تولید می‌شوند (مانند اوره که از گاز نیتروژن هوا ساخته میشود) یا از معادن استخراج می‌گردند (مانند فسفات و پتاس).
مزایای کودهای معدنی:
عملکرد سریع: مواد مغذی در کودها معدنی به شکلی هستند که بلافاصله برای گیاه قابل جذب‌اند. این ویژگی آن‌ها را برای رفع سریع علائم کمبود مواد مغذی و ایجاد یک شوک رشد، ایده‌آل می‌سازد.
غلظت بالا و قیمت پایین‌تر: این کودها بسیار غلیظ هستند و شما می‌توانید با مقدار کمی از آن‌ها، سطح وسیعی را کوددهی کنید. به طور کلی، هزینه آن‌ها به ازای هر واحد ماده مغذی، کمتر از کودهای آلی است.
ترکیب دقیق: شما دقیقاً می‌دانید که چه مقدار از هر عنصر را به خاک اضافه می‌کنید، زیرا نسبت NPK و سایر عناصر روی بسته‌بندی به وضوح مشخص شده است.
معایب کودهای معدنی:
خطر سوختگی گیاه: استفاده بیش از حد از این کودها می‌تواند باعث تجمع نمک در خاک و سوختن ریشه‌های گیاه شود.
شستشوی مواد مغذی: از آنجا که این مواد به راحتی در آب حل می‌شوند، ممکن است با آبیاری زیاد از دسترس ریشه خارج شده و با ورود به آب‌های زیرزمینی باعث آلودگی محیط زیست شوند.
عدم بهبود خاک: این کودها هیچ ماده آلی به خاک اضافه نمی‌کنند و در درازمدت می‌توانند به حیات میکروبی خاک آسیب بزنند.
انرژی‌بر بودن تولید: فرآیند تولید بسیاری از کودهای شیمیایی، به خصوص کودهای نیتروژنی، بسیار انرژی‌بر است و به محیط زیست فشار وارد می‌کند.
کدام را انتخاب کنیم؟
بهترین رویکرد، اغلب ترکیبی از این دو است. استفاده از کودهای آلی به عنوان پایه و اساس برای بهبود بلندمدت خاک و تغذیه پایدار گیاهان، و استفاده از کودهای معدنی به صورت هدفمند و در مواقع لزوم برای رفع سریع کمبودها یا تقویت گیاهان در مراحل حساس رشد. این رویکرد که به آن «مدیریت یکپارچه تغذیه گیاه» می‌گویند، به شما اجازه می‌دهد تا از مزایای هر دو گروه بهره‌مند شوید.
زمان‌بندی و روش‌های کوددهی
انتخاب کود مناسب تنها نیمی از ماجراست؛ کوددهی در زمان نامناسب نه تنها بی‌فایده است، بلکه می‌تواند به گیاه شما آسیب بزند. همیشه، و تاکید می‌کنیم همیشه، قبل از استفاده، دستورالعمل روی بسته‌بندی محصول را به دقت مطالعه کنید. با این حال، یک سری اصول کلی وجود دارد که دانستن آن‌ها به شما کمک زیادی خواهد کرد.
زمان کوددهی در هر فصل
زمان مناسب برای کوددهی، فصل رشد فعال گیاه است که معمولاً از اوایل بهار شروع شده و تا اواخر تابستان ادامه دارد. در پاییز و زمستان، اکثر گیاهان به خواب زمستانی می‌روند و رشدشان متوقف یا بسیار کند میشود، بنابراین در این دوره نیازی به تغذیه ندارند.
اوایل بهار (اسفند و فروردین): این زمان، وقت بیدار شدن باغ از خواب زمستانی است. بهترین کار در این موقع، استفاده از کودهای آلی و آهسته رهش مانند کمپوست، کود دامی پوسیده یا پلت‌های کود مرغی است. این کودها را روی سطح خاک پخش کنید و به آرامی با لایه رویی خاک مخلوط نمایید. این کار یک منبع تغذیه پایدار برای شروع فصل رشد فراهم می‌کند.
اواسط بهار تا اواخر تابستان (اردیبهشت تا شهریور): این دوره، اوج فعالیت گیاهان است. زمان گلدهی، میوه‌دهی و رشد سریع شاخ و برگ. در این دوره از کودهای مایع یا گرانول‌های سریع رهش برای تقویت گیاهان، به خصوص گیاهان گلدانی و سبزیجات پرمصرف، استفاده کنید. معمولاً هر ۲ تا ۴ هفته یک‌بار کوددهی مایع کافی است.
پاییز (مهر و آبان): با سرد شدن هوا، رشد گیاهان کند میشود. در این زمان بهتر است از کودهای با نیتروژن بالا خودداری کنید، زیرا این کار باعث رشد شاخ و برگ جدید و نرمی میشود که در برابر سرمای زمستان آسیب‌پذیر هستند. اما این فصل، زمان بسیار مهمی برای تقویت گیاهان برای سال آینده است. در این دوره، استفاده از کودهایی با پتاسیم بالا توصیه میشود. این کودها به توسعه ریشه، مقاومت در برابر سرما و مهم‌تر از همه، به تشکیل و تمایز جوانه‌های گل برای فصل بعد کمک می‌کنند. این فرآیند به خصوص برای درختان میوه بسیار حیاتی است. به همین دلیل است که باغداران حرفه‌ای در این زمان از کودی به نام کود فروت ست استفاده می‌کنند.
کود فروت ست ترکیبی تخصصی از عناصر روی (Zn)، بور (B) و گاهی نیتروژن است که دقیقاً برای همین هدف طراحی شده است:،افزایش گلدهی و تبدیل بیشتر گل‌ها به میوه در بهار سال آینده، محلول‌پاشی با کود فروت ست در پاییز، پس از برداشت محصول و قبل از ریزش برگ‌ها، یک سرمایه‌گذاری هوشمندانه برای تضمین برداشت پربار در سال بعد است.
۴ روش اصلی کود دادن
1.پاشش روی سطح: ساده‌ترین روش. کود (معمولاً به شکل گرانول یا پودر) را به طور یکنواخت روی سطح خاک اطراف گیاه پخش می‌کنید و سپس به آرامی آن را با خاک مخلوط کرده و آبیاری می‌کنید.
2.اختلاط با بستر : در این روش، کود را قبل از کاشت گیاه یا بذر، با کل خاک گلدان یا بستر کاشت مخلوط می‌کنید. این کار یک منبع تغذیه اولیه و یکنواخت برای گیاه فراهم می‌کند.
3.تغذیه مایع : کودهای مایع یا پودرهای محلول در آب را طبق دستور در آب حل کرده و با آن گیاهان را آبیاری می‌کنید. این روش برای رساندن سریع مواد مغذی به گیاهان گلدانی و رفع کمبودها عالی است.
4.تغذیه برگی : در این روش، محلول رقیق شده کود را مستقیماً روی برگ‌های گیاه اسپری می‌کنید. برگ‌ها می‌توانند مقادیر کمی از مواد مغذی را مستقیماً جذب کنند. این روش برای رفع سریع کمبود ریزمغذی‌ها (مانند کمبود آهن که باعث زردی برگ‌های جوان میشود) بسیار موثر است. بهترین زمان برای محلول‌پاشی، صبح زود یا عصر است که هوا خنک‌تر است تا از سوختن برگ‌ها جلوگیری شود. همیشه زیر و روی برگ‌ها را اسپری کنید.
نتیجه‌گیری
کودها ابزارهای قدرتمندی در جعبه ابزار هر باغبانی هستند. آن‌ها می‌توانند تفاوت بین یک گیاه رنگ‌پریده و ضعیف با یک گیاه سرسبز و پربار را رقم بزنند. کلید موفقیت در استفاده از کودها، دانش و تعادل است. به یاد داشته باشید که «بیشتر» همیشه به معنای «بهتر» نیست. کوددهی بیش از حد می‌تواند به همان اندازه یا حتی بیشتر از کمبود مواد مغذی به گیاهان شما آسیب برساند.
نکات کلیدی:
نیاز گیاه : همه گیاهان به کود نیاز ندارند. گیاهان گلدانی و سبزیجات پرمحصول، اصلی‌ترین کاندیداهای کوددهی هستند.
نوع کود: این کود ها(ارگانیک) برای سلامت بلندمدت خاک و تغذیه پایدار عالی هستند، در حالی که کودهای شیمیایی برای رفع سریع کمبودها کاربرد دارند. ترکیبی از هر دو می‌تواند بهترین نتیجه را بدهد. فراموش نکنید که گزینه‌های طبیعی فوق‌العاده‌ای مانند کود جلبک دریایی وجود دارند که فواید چندگانه‌ای برای گیاه و خاک دارند.
زمان‌بندی: در فصل رشد (بهار و تابستان) کوددهی کنید و در پاییز با کودهایی مانند کود فروت ست، گیاهان خود را برای سال آینده آماده سازید.
دستورالعمل: این مهم‌ترین قانون است. هر کودی فرمولاسیون و دستور مصرف خاص خود را دارد.
باغبانی یک سفر لذت‌بخش است، نه یک مسابقه. با مشاهده گیاهان خود، یادگیری نیازهای آن‌ها و فراهم کردن یک تغذیه متعادل، شما نه تنها باغی زیباتر خواهید داشت، بلکه ارتباط عمیق‌تری با طبیعت برقرار خواهید کرد. پس از آزمایش کردن نترسید، از اشتباهات خود درس بگیرید و از فرآیند رشد و پرورش زندگی لذت ببرید.
سوالات متداول
1.از کجا بفهمم گیاه من به کود نیاز دارد؟
بهترین راه، مشاهده گیاه است. علائمی مانند رشد کند، برگ‌های زرد یا رنگ‌پریده (به خصوص در برگ‌های پایینی)، ساقه‌های ضعیف، گلدهی کم یا عدم گلدهی و میوه‌های کوچک می‌توانند نشانه‌های کمبود مواد مغذی باشند. البته این علائم می‌توانند دلایل دیگری مانند آبیاری نادرست یا نور کم هم داشته باشند، پس ابتدا شرایط دیگر را بررسی کنید.
۲. آیا می‌توانم از یک نوع کود برای همه گیاهانم استفاده کنم؟
کودهای «همه‌منظوره» که نسبت متعادلی از NPK دارند (مانند 10-10-10 یا 20-20-20) برای بسیاری از گیاهان مناسب هستند. اما برای گرفتن بهترین نتیجه، بهتر است از کودهای تخصصی استفاده کنید. مثلاً گیاهان گلدار به فسفر و پتاسیم بیشتری نیاز دارند، در حالی که سبزیجات برگی از نیتروژن بالا سود می‌برند.
۳. تفاوت بین کود مایع و گرانول چیست؟ کدام بهتر است؟
کودهای مایع به سرعت تاثیر گذار هستند و مواد مغذی را به سرعت در اختیار گیاه قرار می‌دهند، اما اثرشان کوتاه‌مدت است. آن‌ها برای گیاهان گلدانی و رفع سریع کمبودها عالی هستند. کودهای گرانول (دانه‌ای) معمولاً آهسته‌تر عمل می‌کنند و مواد مغذی را به تدریج آزاد می‌کنند، بنابراین اثر طولانی‌تری دارند و برای استفاده در باغچه و بستر کاشت مناسب‌ترند. هیچ‌کدام «بهتر» نیستند، بلکه کاربردهای متفاوتی دارند.
۴. آیا کودهای خانگی مانند تفاله قهوه یا پوست تخم‌مرغ مفید هستند؟
بله، تا حدی. تفاله قهوه کمی نیتروژن به خاک اضافه می‌کند و می‌تواند کمی خاک را اسیدی کند که برای گیاهانی مانند آزالیا و بلوبری مفید است. پوست تخم‌مرغ منبع خوبی از کلسیم است. اما این مواد به تنهایی یک کود کامل نیستند و بهتر است آن‌ها را به توده کمپوست خود اضافه کنید تا یک کود غنی و متعادل بسازید.
۵. هر چند وقت یک‌بار باید به گیاهانم کود بدهم؟
این بستگی به نوع گیاه، نوع کود و فصل دارد. به عنوان یک قانون کلی، برای گیاهان گلدانی در فصل رشد، هر ۲ تا ۴ هفته یک‌بار با کود مایع رقیق شده کافی است. برای گیاهان باغچه، استفاده از یک کود آهسته رهش در اوایل بهار و یک نوبت دیگر در اواسط تابستان (در صورت نیاز) معمولاً کفایت می‌کند. همیشه دستورالعمل روی بسته‌بندی را ملاک قرار دهید.
منبع : لوکس کود
این مطلب تبلیغاتی است و محتوای آن توسط سفارش دهنده تهیه شده است.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.