معماهای ساختاری سهام عدالت
ساعت 24 - علی مدنی زاده وزیر اقتصاد گفته است: : طرح مربوط به سهام عدالت در شورای عالی بورس تقریباً جمع‌بندی شد و در ستاد اقتصادی دولت نیز مطرح شد و نکاتی بیان شد که بنا شد برای اصلاح به شورای عالی بورس بازگردد. پس از اعمال اصلاحات، مجدداً به دولت ارسال و در آنجا تصویب خواهد شد.
وزیر اقتصاد ادامه داده است: " تمام جزئیات طرح مشخص می‌شود. این فرایند بروکراتیک است و شاید زمان‌بر باشد، اما برنامه من این است که ان‌شاءالله ظرف دو ماه آینده آن را نهایی کنم تا بتوانم به سایر امور نیز برسم. موضوع جاماندگان مهم است، اما مهم‌تر از آن حل مشکلات عزیزانی است که هم‌اکنون سهام عدالت دارند، اما نمی‌توانند از منافع آن به درستی استفاده کنند . ما در ابتدا باید تعهدات قبلی خود را نسبت به حدود ۵۰ میلیون سهام‌دار ادا کنیم. اگر این تعهدات مشخص نشود، اضافه کردن افراد جدید فایده‌ای نخواهد داشت. اولویت نخست ما اجرای کامل تعهدات فعلی است و پس از آن وارد مرحله بعدی برای رسیدگی به وضعیت جاماندگان خواهیم شد. »
سوال این است که در طرح جدید، این «استفاده درست از منافع سهام عدالت» به چه صورت اجرا خواهد شد؟ آیا این امکان وجود خواهد داشت که سهامداران، حق رای خود را در مجامع اعمال کنند؟ ناکارایی‌ها در پرداخت سود رفع می‌شود؟ امکان معامله تدریجی این سهام آغاز می‌شود؟ تکلیف سهامداران روش مستقیم و روش غیرمستقیم (شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی) چه می‌شود؟ اگر این طرح شامل این موارد نباشد، پس دیگر این همه آمد و شد برای چیست؟
حال اگر این طرح شامل «قابل معامله شدن تدریجی سهام عدالت» باشد، سوال بعدی این است که آیا این رخداد می‌تواند بر بازار سهام اثر بگذارد؟ آیا بازار آن را در قیمت‌های کنونی لحاظ کرده است؟
داستان شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی که چند سال است نمادشان متوقف است به کنار، فرض کنیم در این طرح اعلام شود که در هر ماه، مثلا یک درصد سهام متعلق به سهامداران روش مستقیم سهام عدالت آزاد می‌شود و سهامداران این اختیار را خواهند داشت که آن سهام را نگه دارند یا آن را بفروش برسانند و با سهام دیگر جا به جا کنند.
مصاحبه‌ها و اطلاعات پیشین نشان می‌دهد که میزان این سهام عدالت روش مستقیم مثلا در شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس (نماد فارس) حدود ۱۴.۵ درصد کل سهام است که در کنار ۲۴.۵ درصد متعلق به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی در مجموع حدود ۳۹ درصد سهام این شرکت را شامل می‌شود که تا کنون غیرقابل معامله بوده‌اند. آخرین ارزش بازار سهام این شرکت حدود ۹۴۶ همت است و قیمت تعدیل شده (با لحاظ افزایش سرمایه و سود نقدی) آن حدود ۲.۷ برابر سقف سال ۱۳۹۹ است. ۱۴.۵ درصد این ۹۴۶ همت می‌شود حدود ۱۳۷ هزار میلیارد تومان که یک درصد آن می‌شود حدود ۱۳۷۰ میلیارد تومان. توجه به این نکته نیز ضرورت دارد که فقط این نماد درگیر سهام عدالت نیست و در فملی و فولاد و وبملت و … هم این سهام وجود دارد.
حال سوال این است که آزادسازی این ۱۳۷۰ میلیارد تومان به مدت ۱۰۰ ماه، تاثیری بر عرضه و تقاضا و قیمت این نماد خواهد داشت و موجب اعتراض خواهد شد؟یک جواب می‌تواند این باشد که اگر فرض کنیم بازار کارا است، قاعدتا این اطلاعات را نیز در قیمت‌ها لحاظ کرده است و آزادسازی این سهام نباید هیچ نگرانی به همراه داشته باشد.
اما پاسخ دیگر این است که شاید بازار این تغییر احتمالی در عرضه و تقاضا را در قیمت‌ها لحاظ نکرده است و قیمت کشف شده بر روی تابلو، صرفا حاصل سهام شناور آزاد کم این سهام (مثلا زیر ۳ درصد در فارس) و … است و بازتاب واقعیت نیست. زیرا مثلا میانگین ارزش معاملات روزانه نماد فارس در یک ماه گذشته تنها حدود ۱۰۰ میلیارد تومان بوده است و آزادسازی حتی تدریجی سهام عدالت به این میزان می‌تواند بر قیمت نسبی کنونی آن نسبت به سایر نمادها اثرگذار باشد. که در آن صورت، بهتر است مسئولان بورس‌ها و تحلیلگران از اکنون به فکر آن موقع باشند و نیز وزارت اقتصاد از اکنون و پیش از نهایی شدن ماجرا، بازار را در جریان جزئیات بحث‌های مطرح شده قرار دهد. برای مثال، چه ایرادی دارد که بازار به مشروح مذاکرات ذیل این موضوع در شورای عالی بورس دسترسی داشته باشد؟ چه نکته‌ی محرمانه‌ای در آنجا وجود دارد؟
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.