توسعه گامبهگام روابط ایران و عربستان
ساعت 24 - در ۱۰ مارس ۲۰۲۳، ایران و عربستان سعودی برای ازسرگیری روابط دیپلماتیک پس از یک دوره ۶ساله توافق کردند. توافقی که با میانجیگری چین انجام شد و تکرار قوی این واقعیت بود که نفوذ پکن در خاورمیانه در سالهای اخیر به طور قابلتوجهی افزایش یافته است.
در سومین دور از این نشستهای منظم، تهران و ریاض در باغ ملی مجددا بر نقشه راه روابط تاکید کردند. محورهای کلیدی این نشست سهجانبه معطوف به تحسین پیشرفت روابط ایران و عربستان سعودی و تاکید بر نقش چین، تاکید بر توسعه همکاریهای اقتصادی و سیاسی، حمایت از گفتوگوی منطقهای، توقف فوری حملات اسرائیل به فلسطین، لبنان و سوریه، محکومیت نقض حاکمیت ملی ایران و حمایت از یک راهحل سیاسی جامع در یمن تحت نظارت سازمان ملل بود.
چین طی دو دهه گذشته از یک قدرت منطقهای در شرق آسیا به بازیگری جهانی تبدیل شده که برای تداوم رشد اقتصادی خود نیازمند امنیت انرژی، ثبات مسیرهای تجارت و دسترسی به بازارهای نوظهور است. خلیج فارس، منطقهای که بیش از ۴۰ درصد نفت وارداتی چین را تامین میکند، در این میان نقش تعیینکنندهای دارد.
بر این اساس چین تلاش کرده روابط با هر دو سوی خلیج فارس و در راس آنها ایران و عربستان سعودی را مدنظر قرار دهد. جایگاه ایران به عنوان قدرتی ژئوپلیتیک، ضدهژمون و خارج از ساختارهای امنیتی غرب، برای چین جذابیت راهبردی ایجاد کرده است. به موازات این مساله، کشورهای GCC بهویژه عربستان سعودی، امارات و قطر، برای چین شریکی کاملا اقتصادی محسوب میشوند.
چین مهمترین مشتری نفتی این کشورهاست و پروژههای بزرگ سرمایهگذاری و فناوری، از زیرساخت گرفته تا انرژیهای تجدیدپذیر، این روابط را تقویت کرده است. به همین دلیل، پکن تلاش میکند دو نوع رابطه کاملا متفاوت را همزمان حفظ کند: روابط سیاسی عمیق با ایران و روابط اقتصادی گسترده با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس. این دو ستون، بنیان رویکرد چین در منطقه را تشکیل میدهد.
در این میان آنچه راهبرد چین را با موفقیت همراه کرده این واقعیت است که چین برخلاف آمریکا که آشکارا از یک محور منطقهای حمایت میکند، تلاش دارد بیطرفی فعالی داشته باشد.
این بیطرفی نه انفعالی است و نه بیهزینه؛ بلکه شامل مدیریت پیچیده ذهنیتهای متفاوت میان ایران و کشورهای GCC است. هدف اصلی پکن در این چارچوب چند محور اساسی است: اطمینان از اینکه هیچیک از دو طرف، چین را در جبهه مقابل تصور نکند، جلوگیری از کشیده شدن به رقابتهای امنیتی منطقه، حفظ فضا برای همکاری اقتصادی با GCC و روابط سیاسی با ایران.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.