همدستی روسیه با عربستان به ضرر نفت ایران

ساعت 24 - حمید شایان پژوهشگر ایرانی در سایت ایراس که بیشترین فعالیتش در باره مناسبات ایران و روسیه و نیز قفقاز است نوشته است رفتار کرملین درقبال روابط منطقه ای ایران وعربستان درخاورمیانه منفعت‌گرایانه است .

dir="RTL" style="text-align:right">وی نوشته است : درحوزه اقتصاد و انرژی کرملین درکنار عربستان سعودی در مقطعی گفتگوهایی را برای تامین کسری تولید نفت ایران بعد از اعمال تحریم‌های آمریکاانجام داد و بنظر می‌رسد برای دستیابی به یک جریان تعیین کننده در بازار انرژی به توافق رسیده‌اند. این موضوع مورد خوشایند ایران نیست. تمام این مواضع در چهارچوب رفتارمنفعت‌گرایانه روسیه صورت گرفته و باعث شده تا کرملین به ساز وکار نسبتا" متوازنی درتعامل خود باتهران وریاض دست یابد.بخشهایی از این نوشته را می خوانیم: در بحث انرژی نیز مسکو و ریاض توافق کرده بودند تا سطح تولید نفت را مشروط به همکاری شرکت‌های نفتی در آمریکا کاهش دهند، اما همانند آنچه که در اوایل سال روبرو بودیم و به جنگ بر سر قیمت نفت بین روسیه و عربستان سعودی منجر شد، دوباره این دو غول نفتی در مسیر اختلاف قرار گرفته‌اند.ریاض خواستار تمدید توافق کاهش عرضه نفت اوپک پلاس تا سال 2022 است و مسکو می‌خواهد عرضه نفت خود را به بازارجهانی افزایش دهد.

بعد از نشست وزرای نفت وانرژی اعضای اوپک پلاس نشانه هایی نسبت به تصمیم آن ها برای بالابردن عرضه نمایان شد . بنظرمی رسد کرملین نسبت به افزایش تقاضای نفت دربازارجهانی خوشبین است. مسکو خود را در خاورمیانه جدید متفاوت با وضعیت زمان جنگ سرد می‌بیند، بطوریکه کشورها از درجه استقلال بیشتری در سیاست خارجی (درمقایسه با نظام دوقطبی دهه 1990 تا 1970) برخوردارند و بازیگران منطقه‌ای نقش مهمی در نظم جدید خاورمیانه ایفا می‌کنند. همین امر، باعث پیچیدگی نقش آفرینی روس‌ها به عنوان بازگیر قدرتمند جهانی شد. با این وجود طی این سالها شاهد بوده‌ایم که مسکو در چهارچوب سیاست خاورمیانه‌ای جدید خود توانسته به نحوی به عرصه تحولات منطقه‌ای ورود موفقی داشته باشد.دخالت مستقیم نظامی، مبارزه با تروریسم، شکل دهی به ائتلاف‌های ضدغربی و پیگیری راهبردهای جهانی انرژی اصلی‌ترین گزاره‌های سیاست خاورمیانه‌ای جدید روسیه راتشکیل داده است، اما خاورمیانه عرصه درگیری‌های چند وجهی در حوزه‌های گوناگون است که دستیابی همزمان به این گزاره‌ها را برای کرملین پیچیده می‌کند. این امرباعث شد تا مسکو کم کم به یک رویکرد منفعت‌گرایانه با تاکید بر ابعاد کارکردی سوق پیداکند. رویکردی که واقع‌گرایانه، غیرایدئولوژیک، مدرن و تماما" عمل‌گرایانه بود.دراین راستا رفتار منفعت‌گرایانه روسیه را می‌توان ذیل چهارگزاره کلیدی تاکید برابعاد کارکردی ( توجه به کارکردهای موثر بازیگران جهت شکل‌دهی به صف بندی‌های مشترک درچهارچوب‌های مختلف)، بازی با تمام بازیگران (تکیه بر رویکردهای چندجانبه‌گرایانه و بازی با تمام بازیگران منطقه‌ای بدون کنارگذاشتن هیچ بازیگر موثر)، تقسیم کاربدون ایجاد رویارویی (بدون آنکه خود را درتقابل دیگران قراردهد و یا باعث شود تا یکی ازبازیگران در مقابل بازیگر دیگری قراربگیرد، اهداف خود را پیش برده است) تعامل با بازیگران غیردولتی ( تعامل با بازیگران غیردولتی برای تنظیم رفتار دولتها در منقطه) تحلیل وارزیابی کرد.

اگرچه روسیه در جنگ نیابتی سوریه کنار ایران و در مقابل عربستان سعودی قرارداشته است، اما هیچگاه وارد رویارویی مستقیم با ریاض نشده است. ازطرف دیگر، عربستان سعودی که تاکنون تجربه‌ای از تسلیحات روسی نداشته، مذاکراتی را برای دستیابی به سلاح‌های مدرن روسی همچون سامانه اس – 400 شروع کرده است که نقطه عطفی در روابط ریاض – مسکو به حساب می‌آید.