ترخون؛داروی خوش عطر
زادگاه اصلی ترخون ، دشت‌های جنوبی روسیه و جلگه‌های مغولستان و سیبری بوده است كه با حمله مغولان این گیاه همراه آنها به كشورهای خاور نزدیك و اروپا راه یافته و نام ترخون را به خود گرفته است.
ترخون گیاه كوچكی است كه به‌ندرت ممكن است ارتفاع آن به ۶۰ سانتیمتر برسد. برگ‌های آن سر تیز و دارای بوی مطبوع تندی است.
گل‌های كوچك سفیدرنگی دارد كه تخم نمی‌دهد و برای كشت آن باید نشاء آن را در بهار بكارند.
ابن‌سینا و زكریای رازی (پزشكان دانشمند ایرانی)، قبل از اروپاییان به خواص درمانی ترخون پی بردند؛ این دو پزشك دانشمند در كتاب‌های طبی خود می‌نویسند كه ترخون نفخ را برطرف كرده و هوای آلوده از طاعون را ضدعفونی و پاك می‌كند.
ابن بیطار، ترخون را سبزی سفره غذا می‌داند و عقیده دارد چند برگ از ترخون اشتها را تحریك و نفس را معطر و خوشبو می‌کند.
ترخون در زمان جنگ‌های صلیبی به اروپا وارد شد و در نقاط مختلف اروپا كشت آن معمول شد و رواج یافت و امروزه این سبزی معطر را در غذا و دوا به كار می‌برند.
این گیاه از زمانی كه در اروپا پیدا شد ، در طب و درمان امراض به كار رفت و در مصرف آن خواص اشتهاآور، هضم‌كننده و ترشح‌كننده بزاق دهان و همچنین داروی دردهای دندان تشخیص دادند.
خواص درمانی ترخون مرهون روغن مایع اصلی آن است كه دارای بو و طعم تندی و طعم آن نزدیك به تربانتین است.
روغن مایع اصلی ترخون دارای ۷۰ درصد استراگول و ۲۰ درصد ترپن است.
این روغن دارای خواص تقویت‌كننده، اشتهاآور، مقوی معده، ادرارآور و كرم‌كش است.
ترخون را به عنوان دم كرده به مقدار ۲۵ تا ۳۰ گرم در یك لیتر آب، دم كرده و سه یا چهار بار در روز و هر بار یك فنجان از آن را بعد از صرف غذا مصرف می‌كنند.
اسانس ترخون به مقدار سه تا پنج قطره روی یك حبه قند نیز برای تقویت معده و دفع نفخ شكم مصرف می‌شود؛ داروی خوش عطر ترخون می‌تواند جانشین خوبی برای نمك باشد و كسانی كه از مصرف نمك منع شدهاند مثل بیماران قلبی، كسانی كه فشار خونشان بالا رفته است، یا اشخاص چاق كه مجبور به پیروی از رژیم غذایی بی‌نمك شدهاند می‌توانند به جای نمك، ترخون در غذای خود مصرف كنند تا علاوه بر اینكه طعم نمك در غذای خود احساس كنند، از عطر مطبوع و خواص شفابخش ترخون نیز استفاده كنند.
در قدیم به واسطه خواص درمانی‌ای كه این گیاه داشته بسیار معروف بوده و در فرانسه آن را به نام گیاه اژدها و یا شرپانتین می‌شناختند و از آن سالاد درست می‌كردند و یا خام و با غذا می‌خوردند.
كسانی كه می‌خواهند از ترخون به عنوان دمكرده استفاده نمایند باید پنج گرم ترخون را تكه‌تكه كرده و در یك فنجان بریزند و روی آن آب جوش جاری كنند و ۱۰ دقیقه بگذارند تا دم بكشد بعد این دمكرده را بعد از صرف غذا بنوشند.
منبع : روزنامه تهران امروز
