بانک مرکزی و بخش خصوصی ؛ دور ودورتر
ساعت 24 - - بانک مرکزی تنها نهادی است که هواداران دخالتهای حداکثری دولت در دنیا توانسته‌اند ان را از گزند آزادسازی و خصوصی سازی دورنگهدارند. با اینکه در دنیا پیشرفته اقتصادی بار گذاشته شده بردوش بانک مرکزی سبک شده است اما ترس از مهارنشدن شتاب تورم راه رابرای نگهداشتن اختیارات نزد بانک مرکزی بازنگه داشته است.
با توجه به اینکه نظام سیاسی- اقتصادی حاکم برایران سیاستگذاری برای بنیانهای اقتصاد را حق خود می‌داند در مقایسه با دیگر کشورها هنوز بانک مرکزی قدرت فوق العاده‌ای دارد. در صورتی که روسای بانک مرکزی درایران به جای داشتن تعهد به شهروندان و فعالان اقتصادی به دولت مستقر تعهد داشته باشند ابعاد قدرت نمایی انها در برابر شهروندان افزایش می یابند. مدیران امروز بانک مرکزی به ویژه رییس بانک مرکزی ویژگی‌هایی دارد که بانک مرکزی را از یک نهاد اقتصادی به یک نهادسیاسی تبدیل کرده است. بانک مرکزی امروز ایران باوردارد یا اینکه تظاهر می‌کند تغییرات فزاینده نرخ ارزهای معتبر به ریال ایران پیشران اصلی نرخ تورم است همه نیروی مادی و اندیشه‌ای خود را برای تثبیت قیمت دلار گذاشته است. با این همه اما در این مورد که اختیارات تمام عیار دارد کامیاب نبوده است و تغییرات فزاینده نرخ تبدیل دلار به ریال شهروندان را به محاق برده است. بخش خصوصی یک خواسته مهم دارد بررسی دیدگاه‌ها و خواسته‌های فعالان اقتصادی درایران در چند سال تازه سپری شده از دولت سیزدهمدر بخش ارزی این بودخ وهست که وعده انتخاباتی رییس جمهور را لباس عمل بپوشانند و تک نرخی کردن ارزهای معتبر را اجرا کنند. اما این خواسته اصلی بازرگانان و تولید کنندگان در سالهای تازه سپری شده نه تنها اجرایی نشده است بلکهبرخلاف وعده‌های داده شده فرماندهان اقتصاد شمار نرخ‌های ارز بیشتر شده و بازار ارز آشفته و سرگردان است. تک نرخی کردن ارزهای معتبر اما تنها خواسته فعالان اقتصادی نیست که برخی بگویند اینها می‌خواهند از تک نرخی کردن ارز سود بیشتری برده و به افزایش خروج دلار از کشور دامن بزنند بلکه اقتصاددانان نیز باور دارند برای رهایی اقتصادایران از فساد و رانت و افتادن روی یک روال مشخص باید تک نرخی کردن ارز اتفاق بیفتد. اقتصاددانان باوردارند ارزچند نرخی بازارهای بهم پیوسته کالا ؛ کار و پول و کالا را از تعادل و توازن خارج کرده و به جای اینکه تجارت را به یک مسیر پیشرف راهنمای کند به فساد دامن می زند. بانک مرکزی در دنیای خودش است رییس بانک مرکزی و معاون ارزی وی در یک نشست با شماری از فعالان خصوصی سخنانی را بیان کردند و راه‌هایی را نشان داند که مسیر اینده سیاستهای ارزی است. دقت در این سیاستهای ارایه شده از سوی رییس بانک مرکزی که مشرو ح ان در صفحه 12 روزنامه به تفصیل امده است نشان می‌دهد بانک مرکزی بی اعتنا به خواست اصلی اقتصاددانان ونیز فعالان اقتصادی در دنینیی که خود ساخته و پرداخته سیر می‌کند. راه‌هایی که رییس بانک مرکزی در این دیدار به فعالان اقتصادی نشان داده هیچکدام به روی تک نرخی کردن ارز باز نمی‌شود. بانک مرکزی باوردارد می‌تواند و باید از راهبرد حضور همه جانبه و جزیی در بازار ارز بیشتر استفاده شود. رییس بانک مرکزی به این میزان دخالت در بازار ارز که فریاد بازرگانان و صنعتگران را در اورده بسنده نکرده و می‌گوید پس از خردادماه که زمان اجرای قانون تازه بانک مرکزی است بر میزان دخالت می‌افزاید. بانک مرکزی به دولت تعهد داده است با مهار قیمت ارز در بازار از مسیر دخالت در عرضه و تاضای ارز می‌تواند تورم را مهارکند و به همین دلیل توانسته است اختیارات بیشتری از دولت بگیرد. فرزین با صراحت به فعالان اقتصادی می‌گوید: " به منظور تنظیم گری در بازار ارز و اصلاح ساختارها و زیربنای این بازار، مرکز مبادله ارز و طلای ایران راه‌اندازی شد که ضمن بررسی کاستی‌ها و مشکلات در سال جاری، با عمق بخشیدن به این بازار از طریق تنظیم گری و ایجاد زیرساخت‌های جدید در قالب سامانه‌ها، شاهد افزایش تسلط بانک مرکزی در بازار ارز خواهیم بود" به عبارت دیگر بانک مرکزی آب سرد روی بخش خصوصی ریخت و بهآن‌ها هشدار داد نتظر عقب نشینی بانک از دخالا همه سویه در بازار ارز را نداشته باشند. رییس بانک مرکزی ونیز معاون ارزی وی در دیدار با بخش خصوصی هرگز زیر بار این خواسته فعالان اقتصادی نرفتند که تک نرخی کردن ارز یکی از راه‌هاست. بانک مرکزی و بخش خصوصی ایران در دنیایهای متفاوتی نفس می‌کشند و خواسته‌های متناقضی دارند. رییس بانک مرکزی در بخش دیگری از سخنانش می‌گوید : " سیاست ارزی بانک مرکزی بر محور تامین مالی ارزی در کنار تنظیم بازار با استفاده از ایجاد ساختارهای مناسب مانند مرکز مبادله ارز و طلا تدوین شده است.در حوزه سیاست گذاری نرخ ارز نیز بانک مرکزی به سه تعادل، توجه ویژه دارد و آن اینکه، نرخ ارز باید بگونه‌ای تنظیم گردد که تعادل بودجه‌ای دولت، تولید کننده و مصرف کننده برقرار شود. در غیر این صورت با توجه به اثرگذاری نرخ ارز شاهد بروز ناترازی در بازارها و همچنین تاثیرگذاری آن در شاخص‌های اقتصادی مانند نقدینگی، تورم و پایه پولی خواهیم بود" دقت در ماهیت سخنان ییس بانک مرکزی نشان می‌دهد او و همکارانش و نیز دولت سیزدهم برایشاناین اصل ااهمیت دارد که نرخ ارز بر بازارها اثر ناترازی بیشتر بهزیان دولت در بعد سیاسی- اقتصای نداشته باشد. منظر تک نرخی کردن نباشیم مجموعهگفتارها و رفتارهای مدیران بانک مرکزی که حالا توانسته‌اند از نظر کارشناسی بااتر از وزارت اقتصادی و نیز سازمان برنامه وبودجهقراربگیرند نشان می‌دهد فعلان اقتصای ونیز اقتصاددانان وشهروندان نباید به این بانک برای اعاده سیاستهای اقتصادی که کارها را به بخش خصوصی و نیز به شهروندان بدهد را داشت. تک نرخی کردن ارز ونیز دست برداشتن از دخالتهای گسترده وپرشمار بانک مرکزی دربازار ارزشاید برای روزهای دیگر و سالهای دیگر باشد.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.