این همه زیان، نتیجه «نعمت» تحریم‌هاست
ساعت 24 - طبق اعلام معاون وزیر اقتصاد: «از مجموع تجارت غیرنفتی کشور در سال ۱۴۰۳، حدود ۵۷ میلیارد دلار به صادرات غیرنفتی و ۷۳ میلیارد دلار به واردات اختصاص داشته است.» (۷ فروردین ۱۴۰۴ - خبرگزاری میزان، کد خبر: ۴۸۲۸۹۳۸) یعنی تراز بازرگانی خارجی ایران در سال گذشته حدود ۱۶ میلیارد دلار منفی بوده است، در حالی که می‌توانستیم با استفاده از ظرفیت‌های صنعتی کشور، این تراز را متعادل و حتی مثبت کنیم.
در میان مجموعه زنجیره‌های صنعتی ایران، صنایع پتروشیمی و پلیمری بیشترین ارزآوری را دارند و یک مزیت صنعتی برای کشور محسوب می‌شوند. بر اساس آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۴۰۳، میزان صادرات محصولات پتروشیمی بیش از ۴۳ میلیون تن بوده است.
ارزش صادرات این بخش حدود ۲۸ میلیارد دلار است که ۵ میلیارد دلار آن مربوط به صادرات محصولات پلیمری است. به عبارت دیگر، بیش از ۵۰ درصد صادرات غیرنفتی کشور مربوط به این مجموعه‌های صنعتی است. این در حالی است که صنایع بالادستی و پایین‌دستی مذکور با چالش‌های متعددی از جمله ادامه تحریم‌ها و در نتیجه، محدودیت در انتقال فناوری، ماشین‌آلات و تجهیزات، قفل شدن سیستم بانکی ایران و عدم ارتباط آن با سیستم بانکی جهانی و سایر چالش‌های داخلی و خارجی مواجه هستند.
متاسفانه در کنار تحریم‌ها، عدم پذیرش استانداردهای نهاد بین‌الدولی FATF و کنوانسیون‌های آن، شامل پالرمو و CFT - که ۲۰۰ کشور به آن پیوسته‌اند- موجب شده که در ایران همچنان درباره پیوستن یا نپیوستن به آن‌ها بحث و جدل ادامه داشته باشد. این وضعیت تا زمان پذیرش عضویت و اجرایی شدن استانداردهای مالی که شاید بیش از یک سال نیز به درازا بینجامد، مانع استفاده کامل از ظرفیت موجود این زنجیره صنعتی شده است؛ ظرفیتی که نزدیک به ۱۰۰ میلیون تن در سال برآورد می‌شود.
عوامل یاد شده، در کنار قطعی برق باعث شده‌اند که از این ظرفیت عظیم صنعتی، بسته به نوع محصول، تنها بین ۴۰ تا حداکثر ۷۰ درصد استفاده شود. اگر تحریم‌ها وجود نداشتند و ایران به بازارها و سیستم بانکی جهانی دسترسی گسترده‌ای داشت، با بازسازی، تجهیز و تعمیر همین ظرفیت موجود و استفاده بهینه از آن، می‌توانستیم علاوه بر تامین نیازهای داخلی کشور، میزان صادرات محصولات پتروشیمی و پلیمری را دست‌کم به ۵۰ میلیارد دلار در سال برسانیم یا حداقل تراز منفی بازرگانی خارجی کشور را جبران کنیم.
شوربختانه، تحریم‌ها یک آسیب عمده دیگر نیز به این صنعت وارد کرده‌اند و آن، تاخیر در اجرای طرح‌های توسعه این صنایع مهم، استراتژیک و ارزآور کشور است. طبق برنامه توسعه هفتم کشور قرار است علاوه بر ۳۰ مجتمع فعال فعلی، با راه‌اندازی ۳۰ مجتمع صنعتی دیگر که ناتمام و در حال ساخت هستند تا پایان سال ۱۴۰۷ ظرفیت تولید محصولات پتروشیمی و پلیمری به ۱۳۰ میلیون تن در سال برسد. اما با توجه به شرایط اقتصادی و سیاسی داخلی و خارجی، افق دستیابی به این هدف شفاف نیست و این همه زیان، نتیجه «نعمت» تحریم‌هاست!
روزنامه اعتماد
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.