نفت روسیه در گرداب تحریم تازه

ساعت 24 - سمیه پسندیده، پژوهشگر مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با اسپوتنیک با اشاره به پیامدهای احتمالی تحریم نفت روسیه اظهار داشت: اگرچه فروش نفت و گاز همچنان از ارکان مهم اقتصاد روسیه محسوب می‌شود، اما واقعیت این است که اثرات چنین تحریمی بیش از آن‌که بر مسکو وارد شود، بازار جهانی انرژی را دچار بی‌ثباتی و اختلال خواهد کرد.

وی با استناد به آمار آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) گفت، روسیه در سال 2024 به‌طور میانگین روزانه حدود 7.3 میلیون بشکه نفت و فرآورده‌های نفتی صادر کرده و حدود 30 درصد بودجه خود را از محل انرژی تامین کرده است. با این حال، روسیه طی دو سال اخیر ساختار اقتصادی خود را در برابر تحریم‌ها مقاوم‌سازی کرده و هم‌اکنون بیش از 70 درصد صادرات نفت خام خود را به بازارهای آسیایی، به‌ویژه چین و هند، منتقل کرده است.

این کشور با ایجاد سازوکارهای تسویه غیردلاری، تخفیف‌های راهبردی و قراردادهای دوجانبه بلندمدت، وابستگی خود به غرب را کاهش داده است. این کارشناس ادامه داد، برخلاف روسیه که گزینه‌های جایگزین برای فروش نفت دارد، بازار جهانی گزینه چندانی برای جبران نبود نفت روسیه در کوتاه‌مدت ندارد. در سال 2022، تنها با کاهش 2 میلیون بشکه‌ای صادرات نفت روسیه، قیمت نفت برنت از حدود 88 دلار به بالای 125 دلار رسید.

اکنون نیز، با تقاضای فزاینده تابستانی در آسیا و محدودیت ظرفیت مازاد در اوپک‌پلاس، حذف کامل صادرات نفت روسیه می‌تواند قیمت نفت را به فراتر از 110 دلار در هر بشکه برساند. این امر فشار مضاعفی بر کشورهای واردکننده به‌ویژه در اروپا و جنوب شرق آسیا وارد خواهد کرد و خطر رکود تورمی را افزایش می‌دهد. پسندیده در ادامه خاطرنشان کرد، در حالی‌که کشورهای غربی همچنان با هزینه‌های بالای انرژی، تورم دو رقمی و کاهش رشد اقتصادی مواجه‌اند، روسیه توانسته از طریق گسترش صادرات به کشورهای "غیرمتعهد به تحریم" درآمدهای نفتی خود را تا حد زیادی حفظ کند. به گفته بانک مرکزی روسیه، علی‌رغم تحریم‌های شدید سال 2023، ذخایر ارزی خارجی این کشور از مرز 580 میلیارد دلار عبور کرده و مازاد تراز تجاری مثبت باقی‌مانده است. وی در پایان تصریح کرد، تحریم نفت روسیه ممکن است در ظاهر فشار اقتصادی ایجاد کند، اما در عمل به‌دلیل وابستگی ساختاری بازار جهانی به نفت روسیه، این تصمیم به واردکنندگان و مصرف‌کنندگان انرژی در جهان نیز آسیب می‌زند. در واقع، با هر گامی که غرب برای محدودسازی صادرات انرژی روسیه برمی‌دارد، جهان گامی دیگر به سمت یک بحران انرژی گسترده‌تر و پرهزینه‌تر نزدیک می‌شود.

اسپوتنیک