بحث جدی لغو مالیات سینماگران
ساعت24-به نظرم با توجه به بحرانهای ذاتی که بعد از انقلاب برای سینمای ایران به وجود آمده و فراز و فرودهایی که هنر هفتم در ادوار مختلف تجربه کرده باعث شده سینما مسیر مشخصی برای ترسیم نداشته باشد.
ما اهالی سینما هیچ وقت استراتژی مشخص و مدونی برای سینما نداشتیم حداقل تا آنجایی که من در سینما فعالیت کردم با بررسیهایی که داشتم، دریافتم ما برنامهای مدون که رشد اقتصادی سالانه سینما را ارزیابی کند، نداریم و نمیدانیم برای اینکه به میزان رشد بالا برسیم چه ملزوماتی باید داشته باشیم و چه نوع فیلمهایی بسازیم و چه زیرساختهای اقتصادی مدنظر داشته باشیم؟ سرانه صندلیهای سینما سالانه چه تعداد باید باشد؟ چون هیچ کدام این موارد محقق نشده. غالبا ما بر اساس روزمرّگی به نتایجی میرسیم که تازه در این روزمرّگیها هم آنقدر دخالتهای فراجناحی در تصمیمات وزارت ارشاد دخیل بوده و هست که سیاستها را در سینما به ملغمهای تبدیل کرده که خود ما هم در سینما فعالیت میکنیم، متوجه این مسائل نمیشویم .
کنار همه این معضلات، مشقتهای دو سال اخیر کرونا هم به آن اضافه شد و همه این موارد در کنار هم به مطالبات انباشتهای از سینماگران در حوزه اقتصادی و چه در حوزه تصحیح سازوکار تولیدی تبدیل شده است. معاونت جدید سینمایی هم با تلنبار مطالبات و درخواستها مواجه است. اما آنچه در اولویت کارهای سازمان سینمایی باید قرار بگیرد به صورت اجمال به استحضار میرسانم.
1- اختیاراتی که از وزارت ارشاد و معاونت سینمایی سلب شده یا در وظایف معاونت سینمایی دخالت میشود به معاونت سینمایی برگردانده شود. بازگشت این اختیارات به وزارت ارشاد خود به خود باعث دفاع بیشتر از کیان سینما میشود. در صدر این مسائل هم بحث پلتفرمها و صدور مجوزهای نمایش خانگی (تولید و نمایش) است که باید دوباره به وزارت ارشاد برگردد که این بازگشت باعث اعتماد از دست رفته سینما میشود. به نظر من مسوولان اجازه بدهند سازوکار توسعه و رشد پلتفرمها دست خود اهالی سینما باشد. درست است که بعضی انتقادها حاکی از عملکرد غلط خود پلتفرمها بوده که باعث شده مسوولیت را به صدا و سیما ارجاع دهند ولی به این نکته توجه کنیم که آقایان اصلا فرصت ندادند این بچه تازه به دنیا آمده بتواند دوران رشد خود را طی کند و به بلوغی حداقلی برسد بعد در مورد آن تصمیم بگیرند. دو سال از تاسیس این پلتفرمها میگذرد در حالی که این سامانه دوران نوزادی را طی میکرد شما مسوولیت آن را واگذار کردید در حالی که میتوانستید کمی صبر کنید که پلتفرمها دوران تکاملی خود را طی کنند ضمن اینکه اگر هم تذکری داشتید به خود اهالی سینما میگفتید، بالاخره سینما سازوکار خاص خودش را دارد، خانه سینمایی دارد، صنف تهیهکنندگانی دارد، در سینما کسانی هستند که هم درایت دارند و هم با مدیریت صنفی میتوانند تذکرات را حل و فصل کنند.
2- مشکل اساسی دیگری که این روزها گریبان سینما را گرفته، بحث لغو معافیت مالیات اهالی سینماست. سینما در وضعیت عادی خود با بحران روبهرو بود. در این میان کرونا هم آمد و بحران اقتصادی را چندین برابر کرد. در این شرایط به جای اینکه مجلس از کیان سینما حمایت کند و تسهیلاتی را برای اهالی سینما در نظر بگیرد تا بتوانند شرایط بحرانی کنونی را سپری کنند، متاسفانه معافیت مالیاتی را حذف کرد و باعث تشدید بحران شد. این وسط ممیزین وزارت اقتصاد و دارایی هم چارهای ندارند جز اینکه بر اساس دستورالعملهایی که به آنها داده میشود، عمل کنند. این موضوع هم سیستم اداره مالیات را درگیر میکند و هم وقت مسوولان گرفته میشود و هم وقت اهالی سینما. در نهایت به دلیل وضعیت بحرانی مالی سینما، چیزی عاید وزارت اقتصاد و دارایی نمیشود.
3- کرونا مشکلات عدیدهای برای اهالی سینما به وجود آورده خصوصا در بخش سینماداری. درست است که بعضی از سینماگران در بخش تولیدات پلتفرمها مشغول به کار هستند و امورات اقتصادی آنها به نسبت شرایط مساعدتری دارند ولی بخشی از اهالی سینما نتوانستند جذب بازار کار شوند. به خصوص بخش سینماداری به صورت مطلق آسیب بسیاری دیده است البته که از جانب وزارت ارشاد حمایتهای حداقلی در این زمینه صورت گرفته، ولی این حمایتها بسیار ناچیز بوده بهطوری که در حال حاضر ناوگان سینماداری واقعا دچار بحران شده و انتظار است در این زمینه اقدامات عاجلی صورت بگیرد. در سینما تمام تلاشها به این سمت است که چرخه سینما بچرخد ولی اینکه چه زمانی قرار است سینما به شرایط معمولی برسد و کی قرار است پای مردم به سالن سینماها باز شود و چه زمانی تهیهکنندگان رغبت میکنند فیلمهایشان را اکران عمومی میکنند نمیدانیم چه روزی است. پس انتظار است تا به شرایط نسبی نرمالی برسیم. وزارت ارشاد مثل همه جای دنیا که دولتمردان آن از سینمای ملی خودشان حمایت کردند کمی حمایتهای مالی خود را از سینمای ایران بیشتر کند.
4- معتقدم اگر بخواهیم سینمای پررونق و فعالی داشته باشیم (چون اگر میخواهیم محصولی تولید کنیم بر اساس ذائقه مخاطب باید طوری عمل کنیم که در نهایت رضایت مصرفکننده را در پی داشته باشد) باید شرایطی فراهم کنیم که فشارهای ممیزی و خودسانسوری ناخواستهای که بالای سر سینماست کم شود و اعتماد از دست رفتهای که به تولیدات سینما خدشه وارد کرده را بازگردانیم پس لازم است این فشارها برداشته شود و سینماگران قدرت عملی بیشتری داشته باشند. اینطور نباشد که هر تهیهکننده و کارگردانی که میخواهد موضوعی را دستمایه کار خود قرار دهد (که قطعا نقدی به عملکرد سیستم اداری یا گروههای سیاسی کشور است) از طرف این افراد مورد هجمه قرار بگیرند و فیلمها دچار ممیزی و توقیف شوند. اگر این فشارها از سینما برداشته شود، سینماگران با جسارت بیشتری فیلمهای مقبولتری تولید میکنند و وقتی فیلمها بتوانند مطالبات ذهنی مردم را به تصویر بکشند برای مردم قابل قبولتر است و در این شرایط از فیلمها استقبال بیشتری خواهند کرد. در مجموع برای معاونت سینمایی آرزو میکنم در عرصهای که پا گذاشتند، موفق باشند ولی به هر جهت مطالباتی هم در سینما وجود دارد که باید به آقای خزاعی کمی فرصت دهیم تا بازنگری روی عملکرد سینما داشته باشند. شاید بد نباشد برای تدوین برنامهها با صنوف مختلف سینمایی جلساتی داشته باشند و نظرات آنها را هم بشنوند. بهترین زمانی که میتوانیم روی عملکرد ایشان نظر دهیم وقتی است که ایشان نظراتشان را شفافتر اعلام کنند.