سه اهرم افزایش قیمت دلار

روز گذشته نرخ دلار در بازار آزاد از مرز ۸۸ هزار تومان عبور کرد. به نظر میرسد که در حال حاضر افزایش تقاضای تجاری، بلاتکلیفی مذاکرات میان ایران و آمریکا و ورود معامله‏‏‌گران به بازار با هدف خرید پیش دستانه سه ضلع افزایش قیمت دلار در هفته جاری هستند. تحلیلگران معتقدند این افزایش قیمت رفتاری تکراری و قابل پیش‏‏‌بینی از سوی بازار ارز محسوب می‌شود.

دلار در معاملات غیررسمی نخستین روز هفته با روندی صعودی آغاز به کار کرد و در پایان روز به قیمت ۸۴ هزار و ۵۰ تومان رسید. این روند افزایشی در روز گذشته نیز ادامه یافت و قیمت دلار با چهار کانال جهش در رقم ۸۸ هزار و ۱۰۰ تومان معامله شد. تحلیلگران، سه عامل کلیدی را دلیل اصلی این رشد قیمت در بازار آزاد عنوان می‌‌‌کنند. یکی از دلایل این افزایش قیمت ازسرگیری فعالیت‌‌‌های تجاری پس از آتش‌‌‌بس میان ایران و اسرائیل بود. این آتش‌‌‌بس، به کسب‌‌‌وکارها امکان داد تا پس از دوره‌‌‌ای از توقف و محدودیت‌‌‌های ناشی از جنگ، فعالیت‌‌‌های خود را از سر بگیرند. این امر به افزایش تقاضا برای ارز، به‌‌‌ویژه دلار، برای تامین کالاهای وارداتی منجر شد. علاوه بر این، تسویه بدهی‌‌‌های معوق به تامین‌‌‌کنندگان خارجی نیز فشار بر بازار ارز را تشدید کرد.

از سوی دیگر فضای مبهم مذاکرات میان ایران و آمریکا نیز نقش مهمی در افزایش نرخ ارز روز گذشته ایفا کرد. در حالی که آمریکا تمایل خود را برای ازسرگیری مذاکرات مستقیم اعلام کرده است مقامات ایرانی اعلام کرده‌‌‌اند که اقدامات نظامی آمریکا در هفته‌های اخیر، فضای دیپلماسی را تیره کرده است. با این حال به نقل از شبکه خبری ان‌‌‌بی‌‌‌سی استیو ویتکاف طی روزهای آینده با مقام‌‌‌های ایرانی گفت‌وگو خواهد کرد و محور اصلی گفت‌وگوها احتمالا توقف غنی‌‌‌سازی اورانیوم در ازای کاهش تحریم‌ها است. با این وجود مقامات رسمی ایران این خبر را تکذیب کردند. به نظر می‌رسد که همچنان برنامه مشخصی برای بازگشت به میز مذاکرات دیده نمی‌شود و این بلاتکلیفی، موتور روانی رشد نرخ ارز را در بازار روز گذشته تقویت کرد.

از سوی دیگر کاهش قیمت دلار پس از اعلام آتش‌‌‌بس، فرصتی برای معامله‌‌‌گران و سفته‌‌‌بازان ایجاد کرد تا به‌‌‌صورت پیش‌‌‌دستانه وارد بازار شوند. تجربه‌های گذشته نشان داده بود که پس از دوره‌های نیمه‌‌‌فعال بازار ارز، با بازگشایی بازار، قیمت دلار معمولا افزایش می‌‌‌یابد. این پیش‌‌‌بینی باعث شد معامله‌‌‌گران و حتی برخی افراد عادی، با هدف جا نماندن از رشد قیمت، اقدام به خرید دلار کنند. این رفتار سفته‌‌‌بازانه، تقاضای ارز در بازار غیررسمی را افزایش داد و به رشد بیشتر قیمت دلار منجر شد.

دنیای اقتصاد