آزمایشهایی برای شناسایی عفونت هلیکوپاکترپیلوری
اگر تصور شود كه شما احتمالاً دچار زخم معده هستید، آزمایشهایی باید انجام گردد تا معلوم شود كه آیا معده شما دچار عفونت هلیكوباكترپیلوری (Helicobacter pylori) شده است یا خیر.
این عفونت نقش مهمی در ایجاد زخم‌ها دارد كه بعداً راجع به آن به طور مفصل صحبت خواهیم كرد.سه نوع آزمایش برای شناسایی هلیكوباكترپیلوری وجود دارد كه عبارتند از:
نمونه‌برداری و آزمایش یك تكه از بافت معده (بیوپسی)، آزمایش آنتی‌بادی خون و آزمایش تنفسی.
نمونه‌برداری
در نمونه‌برداری از معده، یك تكه خیلی كوچك از معده برداشته میشود كه اصطلاحاً به این كار، بیوپسی (Biopsy) گفته میشود. این عمل در طی انجام آندوسكوپی صورت می‌گیرد. قطعه برداشته شده سپس در یك محلول مخصوص قرار داده میشود كه در صورت وجود عفونت هلیكوباكترپیلوری، رنگ این محلول تغییر می‌یابد. این آزمایش اصطلاحاً آزمایش اوره‌آز (Urease test) می‌نامند. باكتری هلیكوباكترپیلوری یك پروتئین به نام اوره‌آز ترشح می‌كند كه موجب تغییر اوره به آمونیاك میشود (اوره ماده‌ای است كه در جریان خون و در ادرار وجود دارد و از تجزیه پروتئین‌ها به دست می‌آید). محلول تشخیصی كه قطعه برداشته شده از معده در داخل آن قرار داده میشود حاوی اوره و یك شاخص قلیایی میباشد. اگر در قطعه برداشته شده از معده، هلیكوباكترپیلوری وجود داشته باشد، اوره‌ای كه در محلول وجود دارد به آمونیاك تبدیل میشود و باعث می‌گردد كه شاخص قلیایی كه در محلول موجود میباشد تغییر رنگ دهد و آزمایش را مثبت نماید. به غیر از آزمایش اوره‌آز كه انجام میشود، نمونه برداشته شده از معده را می‌توان برای بررسی‌های بیشتر به آزمایشگاه پاتولوژی نیز فرستاد. در آنجا نه تنها می‌توان باكتریهای هلیكوباكترپیلوری را مستقیماً زیر میكروسكوپ مشاهده نمود بلكه قادر هستیم التهاب معده را كه اصلاحاً به آن گاستریت گفته میشود را نیز تشخیص دهیم.
مزیت اصلی این آزمایشها در این است كه آنها دقیق‌ترین آزمایشهایی هستند كه برای تایید اینكه آیا در هنگام آزمایش، هلیكوباكترپیلوری وجود داشته است، مورد استفاده قرار می‌گیرند. بعلاوه، در هنگام انجام آندوسكوپی، پزشك می‌تواند مشاهده نماید كه آیا شواهدی از وجود یك زخم وجود دارد یا خیر. عیب این آزمایش در این است كه برای انجام آن باید اقدام به آندوسكوپی نمود. هم در این آزمایش و هم در آزمایشهای دیگر، در صورت مصرف دارویی به نام اومپرا زول (Omeprazol) كه بدون اینكه باكتریها را بكشد باعث سركوب و پنهان شدن آنها میشود، تفسیر نتایج آزمایش می‌تواند به صورت غلطی انجام شود.
آزمایش تنفسی (تست تنفسی)
همانند آزمایش نمونه‌برداری، آزمایش تنفسی اوره با استفاده از این واقعیت كه باكتری هلیكوباكترپیلوری موجب ترشح اوره‌آز می‌گردد و باعث میشود كه اوره به آمونیاك و دی‌اكسید كربن تبدیل شود انجام می‌گردد. برای انجام این آزمایش، از شما خواسته میشود كه به مدت ۱۲ ساعت هیچ چیزی نخورید. سپس یك نوشیدنی حاوی اوره به شما داده میشود كه در آن مقدار خیلی كمی رادیواكتیو وجود دارد، نیم ساعت بعد، هوای بازدم تنفسی شما آزمایش می‌گردد. اگر هلیكوباكترپیلوری در معده شما وجود داشته باشد، اوره تبدیل به آمونیاك و دی‌اكسید كربن میشود كه از طریق ریه‌های شما همراه با مقادیر جزئی رادیواكتیو از راه تنفس خارج می‌گردد. این ماده رادیواكتیو سپس به وسیله یك دستگاه مخصوص كه در آزمایشگاه وجود دارد، اندازه‌گیری میشود.
مزیت این آزمایش در این است كه آزمایش راحتی بوده و زمان خیلی كمی برای انجام آن لازم دارد.
همانند آزمایش نمونه‌برداری، این آزمایش نیز بسیار دقیق بوده و مشخص می‌كند كه آیا شما در هنگام انجام آزمایش به هلیكوباكترپیلوری فعال مبتلا بوده‌اید یا خیر. این آزمایش را می‌توان در صورت لزوم چندین بار تكرار نمود تا علوم شود كه آیا بعد از درمان، این عفونت از بین رفته است یا خیر.
عیب این آزمایش نیز همانند سایر آزمایشها در این است كه با مصرف داروی اومپرازول، نتایج غلطی ممكن است از آزمایش به دست آید.
آزمایش آنتی بادی خون
همانند سایر عفونتها، عفونت هلیكوباكترپیلوری باعث شروع تولید آنتی بادی‌های خاصی در خون شما می‌گردد. با گرفتن یك مقدار اندك از خون شما و شناسایی این آنتی‌بادی‌ها در آن، وجود عفونت هلیكوباكترپیلوری در شما تایید می‌گردد. وقتی كه این آنتی‌بادی‌ها در بدن شما ایجاد شدند، ممكن است به مدت چندین سال حتی بعد از اینكه این عفونت در بدن شما از بین رفت هم باقی بمانند. به همین دلیل، این آزمایش فقط در افرادی مفید میباشد كه تاكنون اقدام به درمان هلیكوباكترپیلوری نكرده‌اندو نمی‌توان بیشتر از یك بار از این آزمایش استفاده نمود. مزیت این آزمایش در این است كه آزمایش بسیار سریعی می باشد و می‌توان آن را در مطب هم انجام داد. بر خلاف سایر آزمایشهایی كه برای شناسایی هلیكوباكترپیلوری به كار می‌رود، مصرف داروی اومپرازول باعث اختلال در تفسیر صحیحی این آزمایش نمی‌شود
منبع : پایگاه الکترونیکی خدمات پزشکی ایران
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.