رفتن به محتوا
تلویزیون سام با ۲ سال ضمانت سام سرویس
کد خبر 122816

آنفولانزا

img alt="آنفولانزا" src="http://vista.ir/include/articles/images/b6ddf1e5d5a212429b1f89c800b791a2.jpg" />

آنفولانزا یکی از عفونتهای ویروسی دستگاه تنفس می باشد که توسط ویروسی به همین اسم ایجاد می شود. ویروس آنفولانزا ۳ نوع دارد:
▪ ویروس نوع A وB : این دو نوع ویروس علائم بسیار شدیدی دارند و مسوؤل همه گیری آنفولانزا در جامعه می باشند و بعلت اینکه مداوم در حال تغییر می باشند هر سال نوع جدیدی از این ویروسها بوجود آمده و در سراسر جهان پخش می شود و باعث ابتلا افراد به آنفولانزا می شوند و دستگاه ایمنی هم بخاطر همین تغییر ویروس، قادر به شناسائی ویروس نشده و بدن دوباره به این بیماری مبتلا می شود مگر اینکه فرد سالانه واکسن آنفولانزا را که مربوط به گونه های همان سال است را تزریق کرده باشد.
▪ نوع C که یک بیماری خیلی خفیف می دهد (مثل سرماخوردگی) و یا گاهی عفونت با آن بدون علامت می باشد و هرگز باعث همه گیری و اپیدمی نمی شود.
ویروس نوعA علاوه براینکه شدیدترین همه گیری را به وجود می آورد، علاوه بر انسان
می تواند حیوانات را نیز بیمار کند ولی انواعB وC فقط باعث بیماری در انسان می شوند.
تعداد حملات در کودکان نیز از بزرگسالان بیشتر است و شیوع بیماری با آغاز فصل سرما زیاد شده و ویروس در عرض ۳-۲ هفته در جامعه گسترش یافته و سپس باعث همه گیری می شود که ۳-۲ ماه ادامه دارد و با گرم شدن هوا بیماری با همان سرعتی که شروع شده بود پایان می یابد.
این بیماری بعلت شدتی که دارد باعث تحمیل هزینه های زیاد به جامعه می شود که از جمله آن می توان به موارد زیر اشاره کرد: غیبت دانش آموزان از مدرسه، غیبت کارمندان از محل کار خود، ابتلا به عوارض شدید این بیماری مثل سینه پهلو و احتیاج به بستری فرد و همچنین هزینه های بیمارستانی به وی واختلال در سایر فعالیتهای روزانه فرد.
● علائم و نشانه ها
۱. علائم در بزرگسالان : اگر شما دچار نوع خفیف آنفولانزا شدید، علائم آن نیز ممکن است شبیه به سرماخوردگی ساده باشد ولی معمولاً علائم این بیماری شدید بوده و شامل موارد زیر است:
▪ تب : معمولاً بالای ۳/۳۸ درجه بوده ودر عرض ۲۴ ساعت ایجاد شده و برای ۳ روز ( بین یک تا پنج روز) باقی می ماند .
▪ سر درد : معمولاً در تمام نواحی سر احساس می شود و گاهی فقط در جلوی سر احساس می شود.
▪ بدن درد : تمام قسمتهای بدن خصوصاً پاها و کمر دردناک هستند.
▪ گلودرد : که حدود۴-۳ روز ممکن است طول بکشد .
▪ آبریزش بینی: که گاهی تا یک هفته بطول می انجامد.
و سایر علائم مثل سرفه خشک ، بی اشتهائی، لرز، خستگی، قرمزی و التهاب مخاط گلو و بینی .
البته بیشتر بیماران در عرض ۲-۱ هفته از آنفولانزا بهبود پیدا می کنند ولی بعضی ( خصوصاً افراد سالمند ) ممکن است برای مدت طولانی احساس خستگی را حتی پی از اینکه سایر علائم رفع شد، داشته باشند .
۲. علائم در کودکان : در کودکان تب بالاتر از بزرگسالان است و معمولاً بین ۵/۴۰-۴/۳۹ درجه می باشد. البته در کودکان قبل از مدرسه و نوزادان بعلت اینکه علائم آنفولانزا بسیار شبیه به سایر ویروسهائی که درگیری تنفسی می دهند می باشد، تشخیص دقیق آنفولانزا مشکل است ولی در هر صورت باید سریعاً به پزشک مراجعه کرد.
● چه موقع باید بدنبال توصیه های پزشکی بود.
بعلت اینکه این بیماری، عوارض خطرناک دارد و علائم آن نیز شدید است، تقریباً همیشه باید برای درمان آن به پزشک مراجعه کرد، مخصوصاً در سنین پائین که علائم بیماری شدیدتر می باشد و بیمار نیز ضعیف تر است.
● تشخیص
تشخیص بیماری عمدتاً کلنیکی است و پزشک با توجه به همه گیری آنفولانزا در جامعه و علائم بیمار خود، این تشخیص را مطرح می کند ولی چون افتراق عفونت ویروس آنفولانزا از سایر ویروسهای درگیر کننده سیستم تنفس مشکل است گاهی از روشهای آزمایشگاهی برای تشخیص بیماری می توان استفاده کرد مثلاً در آزمایشگاههای مجهز می توان از کشت ویروس برای نمونه ترشحات بینی و حلق و در جهت تشخیص نوع ویروس استفاده کرد.
● عوارض
یکی از عوارض شایع آنفولانزا سینه پهلو می باشد که عامل این سینه پهلو یا خود ویروس آنفولانزا است و یا یک باکتری است که از ضعیف شدن سیستم ایمنی توسط ویروس آنفولانزا استفاده کرده وارد ریه شده و باعث عفونت باکتریائی ریه گشته است. در موارد زیر باید به سینه پهلو شک کرد:
▪ بیماری که دچار تنفس سخت و مشکل شده است.
▪ بیمار دچار درد سینه در نتیجه سرفه بشود.
▪ همراه با سرفه خلط زرد و یا سبز رنگ و یا خلط خونی وجود داشته باشد.
از دیگر عوارض آنفولانزا می توان به سینوزیت، عفونت گوش میانی و التهاب مجاری هوائی (برونشیت) و التهاب بافت میانی مغز (آنسفالیت)اشاره کرد.
یکی دیگر از عوارض بیماری « سرفه بعد از عفونت » می باشد که معمولاًً بدون خلط بوده و ممکن است برای هفته ها تا ماهها پس از رفع علائم آنفولانزا ادامه یابد و آنچنان شدید باشد که گاهی هنگام شب فرد را بیدار کند.
این سرفه که با علائم شبه آسم همراه است گاهی با درمانهای ضد آسم بهبود می یابد و یا از شدت آن کاسته می شود. بهر صورت در صورت ابتلا به این عارضه باید با پزشک خود مشورت کنید.
در آخر لازم است اشاره کنیم که بعضی از مطالعات جدید نشان داده اند که استفاده از داروهای جدید ضد ویروس آنفولانزا (Oseltamivir) ممکن است در کاهش عوارض ثانویه بیماری آنفولانزا مثل سینه پهلو در بزرگسالان و عفونت گوش در کودکان ۱۲-۱ ساله موثر باشد.
● درمان
پیش از شروع این بحث لازم است اشاره کنیم گرچه علائم آنفولانزا شدید است ولی در صورت عدم درمان، اکثر موارد آن پس از مدتی بهبود می یابند چون این بیماری جزء بیماریهای خود محدود شونده می باشند ولی درمان آن علاوه بر کاهش دوره بیماری و تخفیف علائم آن، از عوارض بیماری نیز جلوگیری می کند.
● استفاده از داروهای ضد ویروس آنفولانزا
این داروها بشرطی که در ۴۸ ساعت اول پس از شروع بیماری مصرفشان آغاز شود، بیشترین تأثیر را هم در کاهش طول مدت بیماری (حداقل یکروز طول دوره بیماری را کاهش می دهند) و همچنین کاهش شدت علائم در طول مدت ابتلا بیماری را خواهند داشت و هر چه این داروها زودتر شروع شوند، نتایج بهتری را برای بیمار خواهند داشت. از این داروها به چهار مورد زیر اشاره
می کنیم.
Oseltamivir- Zanamivir-Amantadine-Rimanadine
دو داروی اول جزء داروهای جدید بوده که هم روی ویروس آنفولانزای A و هم آنفولانزای B مؤثر هستند، در حالیکه داروهای سوم و چهارم که قدیمی تر هستند فقط روی آنفولانزای نوع A مؤثر هستند. از بین داروهای موفق Oseltamivir کمترین عوارض گوارشی را دارد و امروزه بیش از سایر داروهای ضد آنفولانزا نسخه می شود.
● داروهائی که باعث کاهش علائم و شکایات بیمار می شوند.
مثل سرماخوردگی، در آنفولانزا نیز می توان از داروهای بدون نسخه برای تخفیف علائم بیماری پس از شروع بیماری و در طی دوره آن استفاده کرد.
برای تب و درد از استامینوفن ( آسپرین زیر ۱۸ سال ممنوع است بخاطر احتمال ایجاد بیماری کبدی ) و برای احتقان بینی، سرفه و ترشحات بینی از ترکیبات حاوی ضد احتقان و آنتی هیستامین مثل قرص « آنتی هیستامین دکونژستانت » می توان استفاده کرد.
علاوه بر موارد بالا استفاده از مایعات کافی در طول روز و تغذیه مناسب برای بهبود سریع و جلوگیری از حالت کم آبی در بدن لازم است. همچنین استراحت در بستر نیز توصیه می شود.
● پیشگیری
در مورد آنفولانزا دو نوع پیشگیری داریم ۱- واکسنهای آنفولانزا ۲- پیشگیری داروئی آنفولانزا
● واکسنهای آنفولانزا
امروزه دو نوع واکسن برای آنفولانزا وجود دارد یکی فرم تزریقی و دیگری واکسن اسپری بینی( Nasal Spray Vaccine) کلاً واکسن آنفولانزا، بهترین وسیله برای پیگشیری از آنفولانزا می باشد و بهترین زمان تزریق آن از مهر ماه تا نیمه آبان است. البته واکسن در هر زمانی در فصل شیوع آنفولانزا می تواند تزریق شود، حتی وقتی که ویروس کاملاٌ در جامعه شما پخش شده باشد. در ضمن شما سالانه به تزریق واکسن نیاز خواهید داشت برای اینکه ویروس مداوماً در حال تغییر خصوصیات خود بوده و برای همین هر سال باید توجه به خصوصیات جدید ویروس، واکسن جدید برای جلوگیری از بیماری روانه بازار گردد.
بعلت همین کوتاهی عمر واکسن آنفولانزا و دردسر تزریق سالانه آن، این واکسن فقط برای کسانیکه در گروه پر خطر قرار گرفته و ممکن است دچار عوارض وخیمی شوند استفاده می شود، این افراد شامل:
▪ افراد بالای ۶۵ سال
▪ تمام کودکان بین ۲۴-۶ ماه
▪ کودکان و افراد بزرگسالان بین ۶۴-۲ سال درصورتیکه دچار مشکلات پزشکی مزمن باشند مثل دیابت نارسائی کلیوی، اختلال تولید گلبول قرمز، ایدز، مصرف داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی و ...
▪ کودکان و بالغینی که دچار آسم باشند.
▪ کودکانی که روی درمان مزمن با آسپرین هستند.
▪ زنانی که در طول فصل شیوع آنفولانزا باردار می شوند.
▪ افراد بدون خانه و بی خانمان
▪ افرادی که تماس خانگی با بچه کوچکتر از ۶ ماه دارند.
▪ پزشکان، پرستاران و کارکنان بهداشتی که در بیمارستان و یا آسایشگاهها مشغول بکار هستند .
● عوارض جانبی واکسن تزریقی آنفولانزا
چون واکسن از ویروس غیر فعال تولید می شود، بنابراین کسی از تزریق واکسن به آنفولانزا دچار نمی شود ولی گاهی کمتر از ۳/۱ افراد در اطراف محل تزریق درد و سفتی را احساس خواهند کرد (برای ۲-۱ روز ). تب و درد نیز شایع نیست و برخلاف آنچه که قبلاً ادعا می شد، این واکسن خطر ابتلا به آسم را نیز بالا نمی برد.
● واکسن اسپری بینی(Nasal Spray Vaccine)
در سال ۲۰۰۳ انجمن داروی آمریکا واکسنی بنام Flomist را که بصورت اسپری استنشاقی از بینی مصرف می شود،تأئید کرد. این واکسن با مصرف آسان و بدون درد جایگزین مناسب برای واکسن تزریقی آنفولانزا می باشد. البته این واکسن فقط برای افراد سالم سنین بین ۴۹- ۵ سال تأئید شده است و در افراد مسن و همچنین افراد با بیماریهای مزمن زمینه ای مثل آسم بی خطر بودن این واکسن مشخص نشده و این افراد باید واکسن تزریقی را استفاده کنند . همچنین به کودکان زیر ۵ سال نیز باید از دادن واکسن استنشاقی اجتناب شود زیرا این کودکان را در عرض ۶ هفته پس از مصرف واکسن در معرض خطر بالاتر ابتلا به آسم و خس خس سینه قرار می گیرند.
▪ هیچ واکسنی ۱۰۰% باعث جلوگیری از بیماری نمی شود و واکسن آنفولانزا هم از این قاعده مستثنی نیست و حتی با مصرف واکسن ممکن است فرد مبتلا به آنفولانزا شود.
● پیشگیری بوسیله داروهای ضدویروس
استفاده از داروهای ضدویروس جایگزین مصرف واکسن نیست و پزشکان برای کسانی این روش را بکار می گیرند که نمی توانند از واکسن تزریقی استفاده کنند. برای پیشگیری داروئی، ۳ داروی ضدویروس تأئید شده است، آمانتادین و ریمانتادین(Rimantadine، Amantadine) که فقط برای پیشگیری از آنفولانزای نوع Aبکار می روند .
Oseltamivir برای جلوگیری از آنفولانزای A و B استفاده می شود. این دارو هم قبل از برخورد فرد با ویروس مؤثر است و هم پس از برخورد فرد با ویروس می تواند مؤثر باشد و برای همین برای پیشگیری از آنفولانزا در کسی که تماس نزدیک با فرد مبتلا داشته است نیز بکار می رود.
● چند توصیه مفید برای جلوگیری از ابتلا به آنفولانزا (طبق نظر انجمن ریه آمریکا)
۱. مکرر دستان خود را بشوئید: شایعترین علت ابتلا به آنفولانزا لمس چشم، دهان، بینی،با دستان آلوده به ویروس می باشد، پس دستهای خود را تمیز نگه دارید و آنها را از صورت خود دور نگه دارید.
۲. از فردی که به آنفولانزا مبتلا شده فاصله بگیرید و اگر خود بیمار شدید، به دیگران زیاد نزدیک نشوید.
۳. کسی که به آنفولانزا مبتلا شده بهتر است در خانه بماند و با حضور خود در مدرسه یا محل کار دیگران را بیمار نکنند.
۴. هنگام عطسه و سرفه فرد بیمار باید جلوی دهان خود را با دستمال کاغذی بگیرد تا قطرکهای آلوده به ویروس در فضا پخش نشوند.
۵. بیاد داشته باشید که فرد بیمار تا ۷ روز می تواند باعث پخش ویروس در فضا شود پس توصیه های بالا را باید تا یک هفته رعایت کرد، تا احتمال ابتلاء شما به آنفولانزا کاهش یابد.

منبع : دانشگاه علوم‌پزشکی بوشهر

نظرات کاربران
نظر شما

ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.

تازه‌ترین خبرها