حساسیت بینی(رینیت آلرژیک)
فصل تابستان است و بسیاری از دوستان و آشنایان به آبریزش بینی و عطسه دچار هستند و اطرافیان خود را می آزارند.و به گمان خود و دوستانشان مبتلا به سرماخوردگی هستند و به همین بهانه چند روزی در منزل می مانند و استراحت می کنند.اما باید بدانید که کاملا" در اشتباه هستند.برای اطلاع بیشتر شما و این عزیزان تصمیم گرفتیم کمی به این موضوع بپردازیم که حساسیت بینی یا رینیت آلرژیک نام دارد.
حساسیت بینی به حالتی گفته می شود که با گرفتگی بینی، آبریزش بینی، خارش، عطسه و از بین رفتن حس بویائی مشخص می شود.تمام این علائم در سرماخوردگی یا زکام نیز ممکن است جمع باشند، ولی سرما خوردگی دوره کوتاه پنج روزه دارد و با کوفتگی عمومی بدن و تب همراه است.اما حساسیت بینی تا مدتی طولانی حد اقل به اندازه یک ماه تداوم می یابد.نکته جالب آن است که به حساسیت بینی،«تب علفی»یا «تب یونجه» نیز گفته می شود، زیرا در زمان قدیم افراد حساس در هنگام قدم زدن در علفزارها علائم حساسیت بینی را از خود نشان می دادند.به نظر می آید تب یونجه اسم نا مناسبی باشد، چون تمام علائم یادشده در هنگام مواجهه با گروه علفها عارض میشود به جز تب.
رینیت آلرژیک عارضه بسیار شایعی است.در یک سر شماری علمی ۷ درصد تمام آمریکاییان یعنی ۱۵ میلیون نفر از این مشکل رنج می برند.طبق گزارش اداره مالیات آمریکا سالیانه ۵۰۰ میلیون دلار صرف این بیماری و مشکلات جانبی آن می شود، ۱۰ میلیون روز در سال وقت کاری جامعه را هدر می دهد و ۸ میلیون ویزیت را به بیماران تحمیل می کند.
● انواع حساسیت بینی و عوامل آن:
حساسیت بینی به انواع فصلی و دائمی تقسیم می شود.گرده گلها در بهار،چمن در تابستان،علفهای هرز در اواخر تابستان و اوایل پائیز، و ذرات کپک معلق در هوا در فصل پائیز شایع ترین علت رینیت آلرژیک فصلی هستند.در حالیکه گرد و غبار منزل و اجزای حیوانات خانگی از عوامل عمده رینیت آلرژیک دائمی می باشند.
تقریبا"۳۰ درصد بزرگسالان و ۸۰ درصد کودکان مبتلا،از شکل دائمی آن رنج می برند. در کشور ما حساسیت بینی در دو ماه اردیبهشت و شهریور بیشترین شیوع را دارد.
علاوه بر ذره بیگانه(آنتی ژن)، عوامل محرک مثل تغییر دما و هوای سرد و نیز آلودگیها در تشدید بروز حساسیت تأ ثیر دارند و تأ یید کننده آن این مطلب است که خوابیدن مقابل کولر باعث بدتر شدن وضعیت بیمار می شود.مصرف بعضی از داروها مانند آسپرین در بروز حساسیت بینی و پولیپ بینی نقش مهمی دارند.
● عوارض و پیامدهای احتمالی آن:
هر چند رینیت آلرژیک یک بیماری خفیف است، می تواند ناراحتی فوق العاده ای را برای بیمار در هنگام خواب و خوراک پدید آورد.به علاوه، عفونت سینوس و اوتیت میانی ترشحی(التهاب مزمن گوش میانی)از پیامدهای دیگر آن است.حمله آسم در بیماران مبتلا به این بیماری ۴ برابر بیشتر است.در مراحل پیشرفته بیماری ممکن است پولیپ بینی ایجاد شود.
رینیت آلرژیک در نوزادان و شیرخواران نیز دیده می شود.اصولا"بروز زودرس رینیت آلرژیک در دوران طفولیت یکی از خصوصیات این بیماری است.پیدایش حساسیت گرایش شدید خانوادگی دارد.چنین افرادی دارای استعداد به واکنشهای حساسیت مانند اگزما، آسم و ورم ملتحمه هستند و به آنها شخصیت«آتوپیک»می گویند.
علل بروز حساسیت در کودکان در ۶۴ درصد موارد به ویژه در آنهایی که رینیت آلرژیک توأ م با آسم دارند مشخص شده است.در شیرخواران و کودکان خردسال،غذاها عامل این بیماری هستند،ولی با بالا رفتن سن، ذرات استنشاقی معلق در هوا در ایجاد حساسیت بینی دخالت می کنند.
● پیشگیری از حساسیت بینی:
همانطور که می دانید پیشگیری بهتر از درمان است.
کرومولین سدیم از واکنش بین ماده حساسیت زا و سیستم ایمنی جلوگیری می کند و در تحقیقات مختلف مشخص شده که این دارو بهترین درمان پیشگیری کننده رینیت آلرژیک و آسم است که به صورت کپسول استنشاقی و افشانه در بازار موجود می باشد.نباید فراموش کرد که این دارو پیش از بروز حملات حساسیت باید استفاده شود.به فرض اگر کسی هر سال در شهریورماه دچار حساسیت فصلی بینی می شود، ای دارو را باید در ماه های تیر و مرداد به کار برد تا از پیدایش حساسیت بعدی جلوگیری کند.
● درمان این بیماری:
درمان دارویی به طور عمده بر تجویز آنتی هیستامینها متکی است.فراورده های آنتی هیستامین در بازار فراوان یافت می شوند که یکی از معروفترین آنها ترفنادین است.این دارو که به علت نداشتن عوارض خواب آلودگی از محبوبیت خاصی برخوردار بود،اخیرا" به علت عوارض قلبی، مانند پیدایش ضربانات نامنظم قلب(آریتمی) و ناسازگاری با بعضی از داروها مانند اریترومایسین و برخی مواد غذایی مانند گریپ فروت،از بازارهای آمریکا جمع آوری شده است.
گاهی داروهای ضد احتقان نیز در درمان این بیماری مفیدند.پزودوافدرین و فنیل پروپرانول از این جمله هستند.اما عوارض تحریکی و بی خوابی میدهند،لذا آنها را با آنتی هیستامین مخلوط می کنند و در نتیجه آنها اثر تحریکی ضد احتقان با آرام بخشی آنتی هیستامین کاهش پیدا می کند.قرص آنتی هیستامین دکونژستان نمونه بارز ترکیب این دو دارو است.
کورتیکوستروئید در مواردی که به درمانهای معمولی و متعارف با آنتی هیستامینها و کنترل محیط جواب ندهد به اشکال خوراکی و تزریقی استفاده می شود، ولی کورتیکوستروئید موضعی به صورت قطره به ویژه افشانه بکلومتازون این عوارض مصرف عمومی را ندارد و چنانچه بیمار به لحاظی از کورتیکوستروئید استفاده کند، می توان از این فراورده موضعی کم خطر استفاده کرد.
داروهای ضد حساسیت اثرات موفقی دارند، ولی نمی توان همواره آنها را مورد استفاده قرار داد.کنترل محیط نیز بنا به وجود مشکلاتی بطور کامل میسر نیست.
● آخرین راه درمان:
حساسیت زدایی آخرین راه چاره بیماران آلرژیک است.به این شیوه،«ایمنی درمانی نسبت به مواد حساسیت زا» می گویند.اصول این روش آن است که ماده حساسیت زا را از طریق آزمونهای پوستی یا آزمونهای بر انگیزاننده دیگر پیدا می کنند و سپس با مواجهه تدریجی نسبت به مواد سیار رقیق شده حساسیت زا، حساسیت مزبور را برطرف می کنند.به طور متداول اگر راه های درمان دارویی یا کنترل محیط، در طول دو سال پیشرفتی در بهبود حاصل نکند، بدین راه متوسل می شوند.
● حساسیت بینی در ورزشکاران:
ورزش از عوامل محرک حساسیت بینی است و در صورت بروز، در فعالیتهای ورزشی اختلال ایجاد می کند.از سوی دیگر ورزشکاران بخاطر اثر دوپینگ افدرین و پسودوافدرین مجاز به مصرف این دو دارو نیستند.«دیگو آرماندو مارادونا»بخاطر مصرف پسودوافدرین از مسابقات جام جهانی فوتبال در سال ۱۹۹۴ محروم شد.کورتیکوستروئیدها نیز در مسابقات ورزشی مطرود شده اند.مصرف آنتی هیستامین سبب گیجی و رخوت ورزشکاران می شود.کوشش شده است در این افراد از سرم نمکی برای شستشو و بعضی از فراورده های موضعی مانند قطره موضعی فنیل افرین یا افشانه کورتطکوستروئید بینی استفاده شود.
منبع : پایگاه اطلاع‌رسانی گواشیر
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.