تغذیه مناسب در حاملگی

چهل هفته از آخرین روز دوره قاعدگی زمانی است كه زنان به عنوان دوران حاملگی بایستی سپری نمایند. در این دوران تغییرات مختلفی در سیستم های هورمونی ایجاد می شود.
تهوع در سه ماهه اول حاملگی، مشكلات دستگاه گوارش و یبوست در سه ماهه سوم حاملگی و كمردرد و تورم اندامهای تحتانی درنتیجه رشد جنینی، تغییروزن و تغییر پوزیشن عادی علایمی هستند كه به علت این تغییرات هورمونی ایجاد می شوند.
در افراد مستعد ممكن است وریدهای واریسی درپا ایجادشود كه در اثر اختلال در دیواره عروق خونی است. خون در محلی كه دیواره آسیب دیده، جمع شده و تشكیل كیسه های كوچكی از خون می دهند كه همان واریس است. كاهش میزان استروژن و پروژسترون بعد از زایمان باعث ایجاد افسردگی در مادران می گردد.
رژیم غذایی صحیح قبل از حاملگی و درطول مدت بارداری شامل مصرف موادغذایی موردنیاز و پرهیز از غذاهای مضر نقش بسیارمهمی را در سلامت مادر در دوران حاملگی و همچنین سلامت نوزاد بعد از زایمان دارد.
به عنوان مثال مصرف ۰‎/۴ میلی گرم اسید فولیك یك ماه قبل از شروع حاملگی و اقدام به آن، در پیشگیری از عوارض عصبی در نوزادان درطول ۲۸ روز اول دوره حاملگی بسیارمؤثر است.
ویتامین ها نیز بایستی در سه ماهه اول حاملگی مصرف شوند. در سه ماهه آخر بارداری مصرف مقادیر كافی از چربی های امگا۳ لازم است كه بهترین منبع برای این نوع چربی ها ماهی و تخم مرغ آب پز غنی شده است.
میزان نیاز به كلسیم در حاملگی به حدود دو برابر افزایش پیدامی كند و در رژیم غذایی روزانه بایستی ۱۵۰۰ میلی گرم درنظر گرفته شود. كلسیم همچنین باعث پیشگیری از پره اكلامپه (افزایش فشارخون حاملگی) و زایمان زودرس می شود.
داروهای مختلف، سیگار و قهوه زیاد (بیش از ۲-۳ لیوان در روز) در طول دوران بارداری بایستی پرهیز شود چرا كه احتمال بروز حالات مختلفی چون تولد نوزاد با وزن كم، سندرم مرگ ناگهانی جنین، بیش فعالی نوزاد، كندی رشد نوزاد، اختلال عدم توجه نوزاد و مسائل روانی را در نوزادان افزایش می دهند.ذكر این نكته بسیار ضروری است كه استراحت كامل، كاهش استرس و عدم انجام فعالیتهای سنگین ورزشی درطول دوران حاملگی در سلامت مادران باردار بسیار مؤثر است.
ورزشهای سنگین به علت انقباض عضلات شكم و پشت باتوجه به تغییر پوزیشن مادر باردار باعث ایجاد دردهای كمر و پشت می شود.
● مواد مغذی مفید در مادران باردار
۱) اسید فولیك به میزان ۴۰۰ میكروگرم در روز بایستی مصرف شود.
۲) آهن، با تجویز پزشك مصرف می شود چرا كه مصرف بیش از حد آهن باعث كاهش میزان روی (زینك) در بدن می گردد.
۳) ویتامین B۶ به میزان ۱۰-۲۵ میلی گرم سه بار در روز، ویتامین C به مقدار ۲۵-۵۰۰ میلی گرم در)روز و ویتامین K به میزان ۵ میلی گرم در روز باعث درمان تهوع صبحگاه در مادران باردار می گردد.
● موادغذایی مفید در حاملگی
حبوبات، میوه های تازه، سبزیجات تازه، سبزیجات با برگ سبز، شیر كم چرب، تخم مرغ آب پز غنی شده، روغن كانولا، ماهی، لوبیای سویا (آجیل سویا)، عدس، آجیل (بخصوص نوع خام آن)، گردو، تخم كدو، روغن زیتون، زنجبیل.

دكتر رضا آمری نیا ـ مشاور تغذیه و رژیم درمانی

منبع : ایران مانیا