تحلیلی درباره رفتار سلبریتی‌های ایرانی و خارجی در مواجهه با ویروس کرونا

وقتی تفاوت‌ها آشکار میشوند

ساعت 24-وقوع اتفاقات غیر مترقبه مانند سیل، زلزله و سایر بلایای طبیعی از دیرباز همراه انسان بوده و زندگی او را در دوران های مختلف تحت الشعاع قرار داده است. به نحوی که عده ای از انسانها در طول تاریخ بر اثر همین حوادث غیر مترقبه جان و یا اموال خود را از دست داده اند و به نوعی بی خانمان شده اند. در هیچ کجای جهان هم این موضوع شوخی بردار نبوده است مگر آنکه تمهیداتی در مواجهه با چنین اتفاقاتی از پیش اندیشیده شده باشد تا در صورت وقوع چنین حوادثی، کمترین خسارت ها گریبان مردم را بگیرد.

وظیفه ای که البته پر واضح است بر عهده دولتمردان می باشد. کشور ما ایران نیز با توجه به شرایط اقلیمی خاصی که دارد؛ همواره در مسیر اتفاقات و حوادث غیرمترقبه بوده و مردمانش هر از چند گاهی شاهد چنین اتفاقاتی بوده‌اند. از نمونه های بارز این اتفاقات می توان به زلزله بوئین زهرا، زلزله رودبار و منجیل، زلزله ورزقان، زلزله بم و همچنین سیل شیراز و شمال و مناطق دیگر اشاره کرد. چنین اتفاقاتی همیشه و همواره آنقدر سریع رخ داده اند که فرصت فرار را از دست کسانی که گرفتار چنین مصیبت هایی شده اند، گرفته اند. به هر روی هنگامی که چنین اتفاقاتی می افتد موج عظیمی از مشکلات و مسائل گوناگون به سمت و سوی مردمانی که در آن منطقه زندگی می‌کنند سرازیر می‌شود و آنها را نه تنها برای هفته ها و ماه ها که برای سالها گرفتار بی خانمانی و مشکلات عدیده اقتصادی می نماید.
طرح چند پرسش
همان طور که گفتیم اتفاقات غیر مترقبه با هیچکس شوخی ندارد و هنگامی که بیاید همه را یکسان تحت تاثیر خود قرار می دهد، برای مثال زلزله ای که در بم آمد، آن شهر را به ویرانه ای تبدیل کرد و مردمانش را گرفتار مصیبتی عجیب و غریب نمود، این اتفاق برای ورزقان، بویین زهرا و منجیل هم رخ داد. درباره سیل هم همین گونه بود و سیل نابودگر شمال که فروردین سال گذشته به وقوع پیوست همین‌طور سیلی که امسال آمد مسائل بسیار زیادی را برای مردم آن نقاط به همراه آورد. اما بیایید با طرح چند پرسش تکلیفمان را با خودمان روشن کنیم، وظیفه ما در مقابل مردمی که گرفتار چنین مصیبت هایی می شوند، چیست؟ دولت چه وظیفه ای دارد ؟ افراد مشهور و به قول معروف سلبریتی ها چه کارهایی باید بکنند؟ آنچه تاکنون شاهد بوده ایم این بوده که دولت، هلال احمر، نهادها، ارگانها و سازمانهای مرتبط تا جایی که می توانسته اند خدمت رسانی کرده اند. برخی از این تلاش ها رسانه‌ای شده و برخی دیگر نیز هرگز به گوش هیچ کسی نرسیده است. وظیفه مردم هم همین بوده که با توجه به فراخوان هایی که توسط تلویزیون و افراد مشهور مانند بازیگران و ورزشکاران منتشر شده کمک های نقدی و غیر نقدی خود را به حساب های خاصی که توسط همین افراد مشهور اعلام می‌شود واریز کرده تا آنها آن کمک ها را به دست کسانی که گرفتار مصیبت شده اند، برسانند. اما پرسش اساسی و مهمی که امروز در شرایطی که ویروس کرونا تمام مردم جهان را تحت تاثیر قرار داده و برای اولین بار همه دنیا به یک شکل مورد هجوم و حمله قرار گرفته این است که وظیفه افراد مشهور و به اصطلاح سلبریتی چیست؟ در این شرایط دولت ها مانند زمانی که زلزله و سیل آمده، اقدامات خود را انجام می دهند. مردم هم که به صورت جسته گریخته یا خودشان گرفتار چنین ویروسی شده اند و یا هرچه از دستشان می رسد برای از بین بردن این ویروس انجام می دهند. اما در این رهگذر همیشه شاهد بوده ایم که در زمان رخ دادن حوادث غیرمترقبه، سلبریتی های ایرانی اعلام آمادگی کرده‌اند تا با کمک مردم همچون گذشته مشکلات پیش آمده را حل کنند.
نکته حائز اهمیتی که در مورد پاراگراف قبل باید به آن توجه کنیم عبارت «با کمک مردم» است. سلبریتی ها تاکنون به عنوان بازویی برای کمک به افراد مصیبت زده عمل کردند، اما همیشه از مردم کمک گرفته اند تا مشکلات مردم را حل کنند. در کمتر موردی شاهد این بودیم که خودشان آستین هایشان را بالا بزنند و به میانه میدان بیایند و از جیب خودشان هزینه کرده و کاری را انجام دهند. البته این به آن معنا و مفهوم نیست که همه سلبریتی ها چنین رویه ای را ئذ پیش گرفته اند. بسیار دیده و شنیده ایم که هنرمندان و ورزشکارانی با هزینه کردن از جیب خود و حتی وقت گذاشتن به صورت روزانه و هفتگی و ماهانه و سالانه به مناطق محروم و سیل زده و زلزله زده رفته و کمک های خود را به همراه کمک هایی که از مردم جمع آوری کرده بودند تحویل مصیبت زدگان می‌کردند. در مورد همین ویروس کرونا هم در روزهای اخیر اشکان خطیبی اعلام آمادگی کرد و از هنرمندان دیگر هم خواست که پای کار بیایند و بخشی از درآمد خود را برای کمک به مناطقی که از شرایط خوبی برخوردار نیستند، اختصاص دهند. اما بیایید بپذیریم که برخی از این هنرمندان تنها و تنها به دادن فراخوان اکتفا کرده و از این رهگذر با کمک مردم به امدادرسانی به مردمی که گرفتار مصیبت شده اند همت گماشتند. اگر نگاهی گذرا به خبرهایی که در طول چند روز گذشته در حوزه فرهنگ و هنر و همینطور ورزش در عرصه جهانی منتشر شده بیندازیم با حقیقتی مواجه خواهیم شد که ما را به فکر فرو می برد. برای روشن تر شدن مسئله به مثال هایی که در ادامه بیان می شود توجه کنید:
هنرمندان خارجی
- آنجلینا جولی بازیگر ۴۴ ساله آمریکایی، مبلغ ۱ میلیون دلار به سازمان خیریه No Kid Hungry برای کمک غذایی به نیازمندان در طی شیوع و همه‌گیری جهانی ویروس کرونا اهدا کرد. این سازمان از منابعش برای تامین و اطمینان حاصل کردن از تغذیه صحیح کودکان استفاده می کند. آنجلینا جولی در بیانیه‌ای که در همین رابطه منتشر کرده، نوشت: «تا به امروز، بیش از یک میلیارد کودک در سراسر جهان به دلیل شیوع ویروس کرونا و تعطیلی مدارس، خارج از مدارس هستند. بسیاری از این کودکان به مراقبت و تغذیه‌ای که طی ساعات مدرسه دریافت می‌کنند وابسته هستند. از جمله حدود ۲۲ میلیون کودک که در آمریکا به این حمایت غذایی تکیه می‌کنند. این سازمان می‌کوشد تا بیشترین تلاش خود را برای رسیدگی به تعداد بیشتری از این کودکان انجام دهد.»
- خاویر باردم و پنه لوپه کروز زوج سرشناس سینمای اسپانیا و هالیوود برای غلبه بر ویروس کرونا در این کشور وارد عمل شدند. «پنه لوپه کروز» در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «پس از چندین روز جستجو برای دسترسی به تجهیرات پزشکی در این روزهای دشوار درنهایت توانستند به یک منبع دست یابند و ۱۰۰ هزار جفت دستکش و ۲۰ هزار ماسک جراحی را برای اهدا به بیمارستان‌های اسپانیا خریداری کرده‌اند. »
- شکیرا کارخانه تولید عطرش را به تولید محلول ضدعفونی دست تغییر و آن را وقف مردم اسپانیا کرد. شکیرا خواننده مشهور ۴۳ ساله اعلام کرد کارخانه تولید عطرسازی برند او (با همکاری کمپانی پویگ) برای کمک به مقابله با کرونا، در حال تولید مواد بهداشتی و ضدعفونی برای اهدا به دولت اسپانیا هستند تا به صورت رایگان در اختیار مردم قرار بگیرد.
- ریحانا خواننده آمریکایی ۵ میلیون دلار برای مبارزه با کرونا به بیمارستانها کمک کرد.
- «لی یانگ آئه» یا همان یانگوم مبلغ 50 میلیون وون برای افزایش تجهیزات پزشکی کمک کرد.
- «پارک سو جون» دیگر بازیگر مشهور کره‌ای نیز 100 میلیون وون به دولت کره جنوبی پرداخت کرده است تا برای افزایش تجهیزات هزینه شود.
- «سونگ گاین» خواننده کره‌ای درآمد یکی از کنسرت های خود را به کمک به بیماران کرونا اختصاص داد.
- «گیم گویون» دیگر هنرمند کره‌ای 40 هزار ماسک را خریداری و بین مردم توزیع کرده است
.-«یونگ جون هو» کارگردان فیلم اسکاری «انگل» 100 میلیون وون برای درمان بیماری کرونا کمک کرد.
هنرمندان ایرانی
- شیلا خداداد: از کادر پزشکی تشکر می کنم.
- لیلا اوتادی: الان باید چه کار کنیم؟
- جواد رضویان: خدایا کیا رفتن کیا موندن!
- متین ستوده: همه چیز شبیه کابوس است.
- پوریا پورسرخ: شما که جزیره ندارین فار بشردوستانتون چیه؟
- تهمینه میلانی: تشکر از کادر پزشکی.
آنچه بیان شد مشتی نمونه خروار بود از تفاوت هایی که میان سلبریتی های ما و سلبریتی هایی که در کشورهای دیگر زندگی می‌کنند. البته همان طور که پیش از این اشاره کردیم نمی‌توان ادعا کرد که همه سلبریتی های سرزمین ما رفتار هایی شبیه رفتارهای سلبریتی هایی که نامشان در این گزارش آمده انجام می دهند. نمی توان کمک هایی که علی دایی، کتایون ریاحی، نوید محمدزاده و هنرمندان دیگری که در موقعیت های حساس آستین هایشان را بالا زدند و با پولی که از درآمد خودشان به همراه کمک های نقدی و غیر نقدی مردم جمع آوری کردند به فریاد مصیبت زدگان سیل ها و زلزله های مختلف رسیدند. اما پرسش اساسی اینجاست که مگر نه اینکه هنرمندان همیشه داد سخن در داده اند که ما مردمی هستیم و به مردم تعلق داریم؟ پس چرا در اکثر موارد، زمانی که مردم نیازمند آنها می شوند به دادن فراخوان اکتفا کرده و هیچ قدم اقتصادی از سوی خود برای حل چنین مصیبت هایی بر نمی دارند؟ آنها فقط پیام می دهند که «از پرسنل پزشکی تشکر می کنم»، «امیدوارم مشکل حل شود»، «حالا باید چه کار کنیم» و سخنانی از این دست. اظهاراتی که در حد حرف است و هیچ قدمی فراتر از آن نیست. اینها همه درحالیست که اکثریت قریب به اتفاق این هنرمندان و سلبریتی ها و ورزشکاران از درآمدهای بالا و نجومی برخوردارند. آنها برای ایفای نقش در یک فیلم یا بازی کردن در یک تیم برای یک فصل، مبالغ هنگفتی را از کارگردانان، تهیه‌کنندگان و تیم‌های مختلف دریافت می کنند. اما زمانی که پای کار به میان می‌آید، ‌می گویند من در طول یک سال فقط یک فیلم بازی می کنم و در بقیه سال بیکارم. آیا درآمدی که از این راه کسب کرده ام زیاد است که باید نیم یا بخشی از آن را هم برای کمک به مردم مصیبت زده اختصاص دهم؟
شاید باید تنها به هنرمندان عرصه موسیقی دست مریزاد گفت که حداقل آنچه از دستشان بر می آید که همان برگزاری کنسرت رایگان و یا اختصاص درآمد حاصل از برگزاری کنسرت شان برای کمک به موضوعات مختلف مصیبتی به مردم اختصاص می دهند را انجام می دهند. اگر به نام هایی که در میانه این گزارش به آنها اشاره شد نگاهی بیفکنیم با نام کارگردان فیلم اسکاری «انگل» مواجه می شویم که مبلغ قابل توجهی از درآمد خود را صرف رفع مشکلات حاصل از ویروس کرونا کرد. این در حالی است که این کارگردان برای اولین بار است که در عرصه جهانی به چنین شهرتی رسیده، اما در همین زمان کوتاه توانسته چنین اقدام بزرگی را انجام دهد. آیا هنرمندان ایران که سال هاست فعالیت فرهنگی هنری می کنند و نامشان در بزرگترین فستیوال های هنری دنیا بارها شنیده می‌شود و بارها برای گرفتن جایزه روی سن می روند چنین اقداماتی را انجام می دهند؟ ناگفته نماند که هنرمندی که برای رفع برخی از مشکلات مردم سرزمینش پیش قدم می شود ً هنگامی که مشکلی برای مردم سرزمین‌های دیگر ایجاد می‌شود هم خیلی زود آستین هایش را بالا می زند و به کمک می شتابد. نمونه بارز چنین موردی را می توان در اقدامی که بازیگر سرشناس چینی در قبال مردم ایران انجام داد مطرح کرد.
25 اسفند سال گذشته بود که «چانگ هوا» سفیر جمهوری خلق چین در تهران در حساب توئیتری خود از کمک ۲ میلیون دلاری کارگردان چینی به ایران برای مبارزه با ویروس کرونا خبر داد. «‏زو ژنگ» کارگردان و بازیگر مشهور چین، ۱۵میلیون یوان (معادل ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار دلار) برای کمک به مردم ایران در مقابله با ‎کرونا اهدا کرد که ۵۰۰ دستگاه اکسیژن‌سنج خون، ۲۵ دستگاه‌ اکسیژن ساز و یک دستگاه CPR را هم شامل می‌شد.
به نظر می رسد برخی از هنرمندان سرزمین ما باید در تفکر و رفتارهای اجتماعی شان تجدید نظری داشته باشند و با توجه به رفتارهایی که همکاران آنها در ایران و سایر کشورهای دنیا انجام می دهند چشم هایشان را شسته و طور دیگری در قبال مردمی که در کنار آنها زندگی می‌کنند و همیشه خود را جزئی از آنان می‌دانند رفتار نمایند. پرواضح است عملکردی که سلبریتی های نظیر علی دایی، نوید محمدزاده و کتایون ریاحی در قبال فعالیت های اجتماعی انجام می دهند رفتارهایی است که ‌می تواند الگوی بسیار خوبی برای هنرمندان دیگری باشد که سعی دارند در کنار مردم بودن را به افراد جامعه القا کنند. باید پذیرفت که همانگونه که ما از مردم کشورمان انتظار داریم که در موقعیت های مختلف به ما اطمینان کنند و مثلاً به واسطه ما، کمک های نقدی و غیر نقدی شان را به دست نیازمندان برسانند؛ مردم نیز انتظار دارند که حتی شده به اندازه سر سوزنی از خودمان هم مایه بگذاریم تا آنها هم دریابند که در کنار آنها هستیم و فقط شعار نمی دهیم. آنچه مهم است اینکه فراموش نکنیم جامعه جهانی که خود ما هم جزئی از آن هستیم امروز بیش از هر چیز دیگری به نوع دوستی و حفظ کرامت انسانی نیازمند است، موضوعی که اگر ما هم آستین هایمان را بالا بزنیم خیلی زود شاهد تبلور آن در تمام دنیا خواهیم بود.

آفتاب یزد