رفتن به محتوا
سام سرویس
کد خبر 654695

زیاده‌خواهی اتمی لندن و واشنگتن

ساعت 24 - در شرایطی که مذاکرات هسته‌ای میان ایران و آمریکا همچنان در مرحله تنظیم مقدمات برای دور جدید گفت‌وگوها قرار دارد، انتشار برخی مواضع و اظهارات در رسانه‌های غربی بار دیگر نشان داد که مسئله «غنی‌سازی» همچنان به‌مثابه گره اصلی پرونده باقی‌مانده است.

 نه از منظر فنی، بلکه به‌ عنوان نشانه‌ای از تقابل اراده‌ها. در روزهای گذشته، مقاماتی از بریتانیا و آمریکا با طرح ایده‌ای که از منظر حقوق بین‌الملل و حتی عرف دیپلماتیک فاقد وجاهت است -یعنی «غنی‌سازی صفر» در خاک ایران- سعی کرده‌اند بار دیگر مسیر مذاکرات را به سمت بن‌بستی آشنا هدایت کنند.   

برخورد قاطع عراقچی با موضع لندن

واکنش تند و صریح سید‌عباس عراقچی، وزیر امور خارجه و دیپلمات ارشد مذاکرات برجام، نیز نقطه عطف دیگری در تحولات اخیر بود. عراقچی در پاسخ به توییت یک مقام بریتانیایی که از «غنی‌سازی صفر» سخن گفته بود، هشدار داد که در صورت پافشاری سه کشور اروپایی بر چنین موضعی، دیگر اساسا «هیچ موضوعی برای مذاکره در حوزه هسته‌ای باقی نخواهد ماند». این لحن تند و بدون تعارف، برخاسته از تجربه‌ای است که ایران در سال‌های پسابرجام اندوخته است: «بی‌اعتمادی به تعهدات طرف‌های غربی، به‌ویژه در مواجهه با واقعیت‌های صنعتی و حقوقی برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران».

البته موضع لندن نیز پس از واکنش‌های تند، دچار تناقض‌گویی شد. وزارت خارجه بریتانیا در پی اظهارات سفیر خود در واشنگتن که با صراحت از حمایت از گزینه غنی‌سازی صفر سخن گفته بود، ناچار شد عقب‌نشینی تاکتیکی کند و مدعی شد‌ از گفت‌وگوهای دیپلماتیک برای ثبات منطقه‌ای حمایت می‌کند. اما این تلاش برای ترمیم وجهه، از نظر تحلیلگران نوعی تناقض‌گویی آشکار و گواهی بر نبود انسجام در تصمیم‌گیری‌های کلان لندن در قبال ایران است؛ تناقضی که حتی خبرنگار روزنامه وال‌استریت‌ژورنال، لارنس نورمن، نیز به آن اذعان کرده و آن را نشانه‌ای از سردرگمی در سیاست اعلامی و اعمالی بریتانیا دانسته است.

حمایت روسیه از موضع ایران

در سوی دیگر، اظهارات سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، نه‌تنها با مواضع ایران همسو بود، بلکه به‌ نوعی تایید ضمنی بر مشروعیت خواسته‌های تهران در مذاکرات نیز محسوب می‌شود. لاوروف در نشست بین‌المللی نمایندگان ارشد امنیتی در مسکو با تاکید بر اینکه «حق غنی‌سازی برای مقاصد صلح‌آمیز، یک اصل کلیدی در مذاکرات است»، از ادامه گفت‌وگوهای ایران و آمریکا حمایت کرد و آن را «در مسیر درست» توصیف کرد.

لاوروف که همواره نگاه منتقدانه‌ای به رفتارهای مداخله‌جویانه غرب در موضوعات بین‌المللی داشته، بار دیگر از «معیارهای دوگانه» و «بازی‌های سیاسی با قواعد بین‌المللی» انتقاد کرد و از غرب خواست به تعهدات واقعی خود بازگردد. در واقع، حمایت روسیه از موضع ایران در زمینه غنی‌سازی نه‌فقط نشانه‌ای از همگرایی راهبردی تهران-مسکو در موضوعات هسته‌ای است، بلکه تقویت‌کننده پشتوانه سیاسی و دیپلماتیک ایران در برابر فشارهای چندجانبه غرب نیز به‌ شمار می‌رود.

برجام یا مکانیسم ماشه؛ دوراهی انتخاب غرب

تهدید ضمنی سفیر بریتانیا در واشنگتن به فعال‌سازی مکانیسم ماشه نیز‌ بازتابی از همان سیاست فشار حداکثری است که در دوره ترامپ آغاز شد و هنوز در گفتمان امنیتی غرب باقی‌مانده است. با این تفاوت که این‌ بار‌ دیگر نه ایران در موضع انفعال قرار دارد و نه روسیه و چین اجازه خواهند داد پرونده‌ای که باید در مسیر دیپلماتیک حل شود، بار دیگر به شورای امنیت و تحریم‌های سابق بازگردد.

 از مقاومت فنی تا دیپلماسی قاطع

به هر حال آنچه امروز در فضای مذاکرات هسته‌ای رخ می‌دهد، بیش از آنکه گفت‌وگویی فنی درباره درصد و سطح غنی‌سازی باشد، نبردی است میان منطق حقوقی و سیاست زیاده‌خواهانه. ایران با تکیه بر تجربه برجام، موضعی شفاف، اصول‌محور و مبتنی بر مقاومت دیپلماتیک اتخاذ کرده است‌ و این ‌بار، حتی متحدان اروپایی آمریکا نیز در مواجهه با صراحت تهران، دچار چندپارگی و عقب‌نشینی شده‌اند. اگر هدف احیای توافق است، غرب ناچار به بازتعریف انتظارات خود و بازگشت به واقع‌گرایی است. در غیر ‌این‌ صورت، آن‌گونه که عراقچی هشدار داده، هیچ‌گاه فضایی برای مذاکره واقعی باقی نخواهد ماند. روزنامه شرق 

نظرات کاربران
نظر شما

ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.

تیتر داغ
تازه‌ترین خبرها