ترکیه و اسرائیل درراه جنگ به زودی

ساعت 24 - برای دهه‌ها، سیاستمداران آمریکایی ترکیه و اسرائیل را دو متحد ضروری — هرچند دشوار — و ستون‌های ثبات منطقه‌ای می‌دانستند. اکنون این دو ستون مستقیماً در برابر یکدیگر قرار گرفته‌اند. ایالات متحده و متحدانش باید بپذیرند که آزمون بعدی خاورمیانه ممکن است نه از سوی دشمنان، بلکه از رقابت میان دو شریک نزدیک آن‌ها برآید.
:

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه، اخیراً در اجلاس سازمان همکاری اسلامی، حال‌و‌هوای جدید آنکارا را چنین بازتاب داد: «مشکل فلسطینی، لبنانی، سوری، یمنی یا ایرانی وجود ندارد — بلکه مسئله اصلی، اسرائیل است.» این سخن بازتاب‌دهنده تغییری در نگرش ترکیه به جایگاه اسرائیل در منطقه است؛ دولتی که زمانی متحد آنکارا بود، سپس به رقیب تبدیل شد و اکنون بیش‌ازپیش به عنوان دشمنی آشکار دیده می‌شود. آنکارا از قدرت‌طلبی اسرائیل احساس ناراحتی می‌کند. دولت باغچلی، متحد کلیدی اردوغان، اخیراً اسرائیل را متهم کرد که در تلاش برای «محاصره آناتولی» و بی‌ثبات کردن ترکیه است. این‌گونه دیدگاه‌ها که پیش‌تر به تیترهای جنجالی روزنامه‌های عامه‌پسند محدود می‌شد، دیگر در میان نهادهای بوروکراتیک و رسانه‌های جریان اصلی ترکیه نیز به حاشیه رانده نشده‌اند. تصویری مشابه از این وسواس فکری در اسرائیل دیده می‌شود، جایی که بخش‌هایی از دستگاه امنیتی نفوذ منطقه‌ای ترکیه را به‌عنوان تهدیدی بلندمدت می‌بینند که «از ایران خطرناک‌تر» است. حمایت علنی اردوغان از حماس واکنش‌های تندی را از سوی دولت بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، برانگیخته و باعث تبادلات لفظی شدید و همچنین گسترش تعامل اسرائیل با کردهای سوریه شده است؛ گروهی که آنکارا همواره تهدیدی جدی تلقی کرده است. در منطقه‌ای که از پیش ناپایدار است، تقابل دو ارتش قدرتمند — که هر دو متحد ایالات متحده هستند — می‌تواند توازن شکننده قدرت را بیش از پیش تضعیف کند. این درگیری، هم ایدئولوژیک است و هم ژئوپلیتیک. دولت اردوغان ملی‌گرایی ترکی را با پوپولیسم اسلام‌گرای سنی درآمیخته و در قالب طرح «قرن ترکیه» وعده برپایی عصر جدیدی از قدرت ترکیه در خارج را داده است. در اسرائیل نیز یک ائتلاف راست افراطی، با نگاهی جبرگرایانه مشابه، در پی برقراری سلطه نظامی در لبنان، غزه و سوریه است. این جهان‌بینی‌های متضاد مجالی برای مصالحه باقی نمی‌گذارند. سوریه، فوری‌ترین میدان برای رویارویی است. از زمان سقوط رژیم اسد در اواخر سال ۲۰۲۴، هر دو کشور تلاش کرده‌اند نظم پساجنگ را به نفع خود شکل دهند. ترکیه نفوذ خود را در سوریه گسترش داده، از متحدانی حمایت کرده که اکنون قدرت را در دست دارند و خواستار حکومتی مرکزی و باثبات است که با منافع آنکارا همسو باشد. ترکیه هم‌اکنون بخش‌هایی از شمال سوریه را کنترل می‌کند و می‌کوشد حضور اقتصادی و نظامی خود را در سراسر کشور گسترش دهد. در همین حال، اسرائیل حملات هوایی خود را افزایش داده و از خودمختاری کردها و دروزی‌ها حمایت کرده است، چراکه به دلیل ریشه‌های جهادی حاکمان جدید سوریه به آن‌ها بدگمان است. تنش‌ها در ماه آوریل به اوج رسید، زمانی که اسرائیل محلی را که برای ایجاد پایگاه نظامی ترکیه در نظر گرفته شده بود، بمباران کرد. اکنون خط ارتباطی نظامی میان دو طرف برقرار است، اما روابط دیپلماتیک گسترده‌تر همچنان در حالت انجماد قرار دارد. ترکیه نیز از جنگ با ایران نتیجه‌گیری‌های خاص خود را داشته است. آنکارا اکنون در حال رفع آسیب‌پذیری‌های خود است. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، باید از روابط خوب خود با هر دو طرف — نتانیاهو و اردوغان — بهره گیرد تا این رویارویی را مدیریت کند. پایان دادن به جنگ غزه می‌تواند بخشی از نارضایتی‌های ترکیه را کاهش دهد، اما رقابت بلندمدت میان این دو کشور به‌سادگی از میان نخواهد رفت. برای دهه‌ها، سیاستمداران آمریکایی ترکیه و اسرائیل را دو متحد ضروری — هرچند دشوار — و ستون‌های ثبات منطقه‌ای می‌دانستند. اکنون این دو ستون مستقیماً در برابر یکدیگر قرار گرفته‌اند. ایالات متحده و متحدانش باید بپذیرند که آزمون بعدی خاورمیانه ممکن است نه از سوی دشمنان، بلکه از رقابت میان دو شریک نزدیک آن‌ها برآید.