در بیست و هشتمین نشست هیات نمایندگان اتاق ایران چه گذشت؟
بیست و هشتمین نشست هیات نمایندگان اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران با حضور فعالان اقتصادی و نمایندگان بخش خصوصی برگزار شد. بررسی اقدامات و حمایت‌های انجام شده در ارتباط با حادثه انفجار بندر شهید رجایی یکی از مسایل مطرح شده در این نشست بود که با گزارشهای ارائه شده از سوی استاندار هرمزگان و رئیس اتاق بندرعباس پیگیری شد.
ا
خطار انجمن واردکنندگان برنج درباره آمار غلط و آشفتگی بازار برنج
در بخش ناطقان پیش از دستور، کریم اخوان، عضو هیات‌مدیره انجمن واردکنندگان برنج ایران، گفت: برنج به‌عنوان دومین کالای اساسی کشور با چالش‌های جدی مواجه شده و بخشی از اظهارنظرها درباره تنش بازار ناشی از ناآگاهی درباره واقعیت‌های بازار و فرایند واردات است.
او توضیح داد: در سال زراعی ۱۴۰۳ معاونت وزارت جهاد کشاورزی آمار تولید را به اشتباه ۲.۷ میلیون تن اعلام کرد، در حالی‌که بر اساس روند ده‌ساله، تولید واقعی حدود ۲ میلیون تن و مصرف ۳.۴ میلیون تن است و این ۱.۴ میلیون تن کسری باید از طریق واردات جبران می‌شد.
او ادامه داد: تولید برنج در سال‌های کم‌آبی تا ۱۰ درصد کمتر و در سال‌های پُرآبی تا ۱۰ درصد بیشتر می‌شود، اما وزارت جهاد بر رقم ۲.۷ میلیون تن اصرار داشت.
به گفته او، مرکز آمار با اعلام سطح زیرکشت ۵۰۰ هزار هکتار تایید کرد که برآورد واردکنندگان درست بوده است.
اخوان افزود: همین خطای آماری پایه اشتباهی ایجاد کرد که باعث شد قیمت برنج ایرانی به ۳۵۰ هزار تومان برسد و بازار برنج وارداتی نیز ملتهب شود. او گفت کاهش واردات از شهریور ۱۴۰۳ زمینه کمبود را فراهم کرد. ما از سال پیش اعلام کردیم ارز ترجیحی برای برنج نمی‌خواهیم؛ تولیدکننده هم همین را می‌گوید. اما با وجود ۵۰ هزار توزیع‌کننده، امکان رصد کامل وجود ندارد و بدون اصلاح فرمول، بگیر و ببند بازار را درست نمی‌کند.
او گفت: اکنون با تاخیر ۱۰ماهه در تخصیص ارز مواجه‌ایم. ۶۵ درصد بازار برنج وارداتی متعلق به هند و ۳۵ درصد متعلق به پاکستان است. تا دو ماه پیش برنج هندی مشکلی نداشت اما برنج پاکستانی که ۲۵ درصد سهم بازار را گرفته بود، به‌دلیل تاخیر طولانی تخصیص ارز آسیب دید. برنج پاکستانی نقدی خرید می‌شود اما برنج هندی اعتبار‌ی هم دارد و همین تاخیر ورودی برنج پاکستانی را کاهش داد.
اخوان افزود برنج پاکستانی از نظر شباهت به برنج ایرانی اهمیت ویژه‌ای دارد و وقتی قیمت برنج ایرانی ۳۵۰ هزار تومان است، چطور می‌توان برنج پاکستانی ۶۰ هزار تومانی را داد و انتظار داشت به همان قیمت عرضه شود؟
او تاکید کرد: سه سامانه فعالیت واردکنندگان را رصد می‌کند و «ما برنجی را در انبار نگه نمی‌داریم.»
او گفت: تقاضا برای برنج پاکستانی افزایش یافته اما سازمان برنامه هزینه واردات هر تن برنج را به ۹۰۰ یورو کاهش داد که واردات برنج پاکستانی را دشوارتر کرد.
او توضیح داد: هزینه‌های ته‌لنجی، دموراژ، انبارداری و… قیمت تمام‌شده برنج پاکستانی را بالا برده و «حتی با پدیده قاچاق معکوس روبه‌رو شده‌ایم.» به گفته او، شرایط جنگی اخیر نیز موجب شد خانوارها اقدام به ذخیره خانگی کنند و کمبود تشدید شود. «فاصله زیاد قیمت برنج پاکستانی و ایرانی باعث بروز ناملایمات شد. »
اخوان در پایان افزود: واردکنندگان به رئیس‌جمهور و معاون اول نامه نوشته‌اند و درخواست کرده‌اند ارز ترجیحی برنج حذف شود. «ما دنبال رانت نیستیم.»
هشدار صنعت بانکرینگ درباره فرصت‌های سوخته ایران در بازار منطقه
مصطفی کشکولی، رئیس هیات‌مدیره انجمن صنعت بانکرینگ ایران، گفت: صنعت بانکرینگ مانند اقتصاد دریاپایه ناشناخته و مغفول مانده است.
او توضیح داد: حدود ۹۰ درصد تجارت جهان از مسیر حمل‌ونقل دریایی انجام می‌شود و ۴۷ درصد هزینه کشتی‌ها تنها مربوط به سوخت است. به‌گفته او، امروز ۴۰۰ بندر سوخت‌رسانی در جهان فعال‌اند و ارزش بازار بانکرینگ دنیا به ۲۰۰ میلیارد دلار می‌رسد؛ در حالی‌که ۹۰ درصد بانکرینگ منطقه در اختیار امارات است و سنگاپور و امارات رتبه‌های اول و دوم جهان را دارند.
او افزود: عمده سوخت کشتی‌ها از ایران تامین می‌شود و توسعه بانکرینگ می‌تواند ایجاد اشتغال، رونق اقتصادی شهرهای بندری، تقویت امنیت ملی و درآمد ارزی به همراه داشته باشد.
او تاکید کرد: ایران سواحل طولانی، فاصله کوتاه تا آبراه‌های بین‌المللی و عمق مناسب برای لنگراندازی کشتی‌ها دارد. «اگر یک دلار صادرات سوخت انجام شود، ۶۰ سنت خدمات جانبی ایجاد می‌کند و فروش سوخت به قیمت صادراتی می‌تواند زمینه قاچاق را کاهش دهد.
کشکولی گفت: در قانون برنامه پنجم توسعه بر حمایت از بخش خصوصی تاکید شده و در برنامه ششم نیز هدف‌گذاری کسب ۵۰ درصد از سهم بازار بانکرینگ منطقه تعیین شده بود.
به‌گفته او، در برنامه هفتم و حتی در سیاست‌های توسعه دریا‌محور ابلاغی از سوی رهبری نیز این موضوع مورد تاکید قرار گرفته است، اما سهم ایران از کل بانکرینگ جهان فقط دو درصد است.
او افزود: بانکرینگ صنعتی با هزینه‌های بالا است و بخش خصوصی طی سال‌های گذشته بیش از ۱۵ همت بدون حمایت دولت سرمایه‌گذاری کرده است. او توضیح داد شرکت‌هایی که قصد ورود به این حوزه را دارند با مشکلات فراوانی مواجه‌اند؛ از مزایده زمین و هزینه تن‌سهم سه دلار برای سازمان بنادر گرفته تا نبود مشوق‌هایی که در کشورهای رقیب ارائه می‌شود.
به‌گفته او، تا امروز نرخ صادراتی و نرخ بانکرینگ یکسان بوده و همه هزینه‌ها بر دوش فعالان این صنعت افتاده است.
کشکولی گفت: کمبود سوخت کم‌سولفور، مشکلات مرتبط با تعهدات ارزی و سایر محدودیت‌ها مانع توسعه این صنعت شده است.
او افزود آیین‌نامه اجرایی بانکرینگ هرچند تصویب و ابلاغ شده، اما همچنان ایراداتی دارد که باید اصلاح شود تا این صنعت به جایگاه واقعی خود برسد.
او در پایان گفت: دریا آخرین فرصت توسعه اقتصاد ملی است و از اتاق بازرگانی می‌خواهیم در این حوزه فعال‌تر شود.
هشدار درباره فرسودگی ذهنی کارآفرینان و ضرورت ایجاد مرکز تاب‌آوری
دانیال شمسیان، عضو هیات نمایندگان اتاق بجنورد، گفت: بدهی، مطالبات معوق، بحران نیروی انسانی و مجموعه‌ای از دغدغه‌ها به سبک زندگی صاحبان کسب‌وکار تبدیل شده است.
او توضیح داد: صاحبان کسب‌وکار قرار است موتور رشد اقتصاد باشند، اما زیر بار مشکلات متعدد گیر کرده‌اند.
به‌گفته او، پژوهش‌های جهانی درباره سلامت بنیان‌گذاران نشان می‌دهد بخش عمده آن‌ها با استرس و فشارهای شدید مواجه هستند و «این وضعیت در ایران وخیم‌تر است.
او افزود: نوسانات اقتصادی، تحریم‌ها، قوانین زائد و خلق‌الساعه و سایر بی‌ثباتی‌ها، احساس دائمی «تحمیل محیط» و فشار مضاعف بر بنیان‌گذاران ایجاد کرده است.
شمسیان گفت در چنین شرایطی ما در چرخه معیوب فرسودگی ذهنی قرار می‌گیریم.
او تاکید کرد: طبق مطالعات، باید روی توسعه فردی و سلامت روان بنیان‌گذاران کار شود و اتاق ایران باید نقش تسهیل‌گر و حمایت‌گر را برعهده بگیرد.
او گفت: لازم است مرکزی برای ارتقای عملکرد و تاب‌آوری بنیان‌گذاران کسب‌وکار ایجاد شود. به‌گفته او، در بسیاری از کشورها چنین مراکزی وجود دارد و اتاق ایران نیز باید در کنار نقش نهادی خود به‌عنوان «خانه فعالان اقتصادی» این مرکز را راه‌اندازی و فعال کند.
او افزود: باید مطالعات تخصصی در زمینه سلامت روان و توسعه فردی صاحبان کسب‌وکار انجام شود و زمینه ارائه مشاوره‌های فردی و گروهی، کارگاه‌های مهارت‌های نرم، گروه‌های انتقال تجربه و نیز پایش و ارزیابی سلامت روانی فعالان اقتصادی فراهم شود.
شمسیان گفت: اتاق ایران برای کمک به بنیان‌گذاران و افزایش تاب‌آوری رهبران کسب‌وکار باید اقدامات جدی انجام دهد و این مرکز می‌تواند نقطه آغاز این تحول باشد.
تقدیر از مدیریت بحران و لزوم اصلاح سیاست‌های گمرکی
در ادامه نشست، صمد حسن‌زاده، رئیس اتاق ایران، با قدردانی از عملکرد استاندار هرمزگان در مدیریت حادثه انفجار بندر شهید رجایی، تاکید کرد که این رخداد تلخ محصول رسوب سنگین کالا، بی‌تجربگی و ضعف رعایت استانداردها بوده است. او با اشاره به تجربه ترخیص سریع کالا در دوران جنگ، گفت روندهای فعلی گمرکی باعث رسوب طولانی مواد اولیه می‌شود و نیازمند اصلاح است.
حسن‌زاده به وعده‌های رئیس‌کل گمرک درباره تسهیل فرآیندهای «تعیین ماهیت» و «استاندارد اجباری»، ترخیص مدت‌دار، ترخیص اضطراری و امکان ترخیص بدون ثبت سفارش برای قطعات غیرتجاری اشاره کرد و گفت این تدابیر می‌تواند گره‌های جدی زنجیره تامین تولید را باز کند.
کاهش رسوب کالا با فناوری و سازوکارهای مشترک
رئیس اتاق ایران خواستار وحدت رویه در گمرکات، پذیرش گواهی‌های معتبر بین‌المللی، تقویت کارشناسان سازمان استاندارد در مبادی ورودی و توسعه آزمایشگاه‌های همکار شد. او تشکیل کمیته مشترک اتاق و گمرک را راهکاری برای حل اختلافات فعالان اقتصادی و اصلاح فوری رویه‌های ناکارآمد دانست.
او همچنین پیشنهاد داد تسهیلات ویژه برای ترخیص مواد اولیه ضروری تولید ایجاد شود؛ به‌گونه‌ای که ثبت سفارش و بارگذاری اسناد پس از ترخیص امکان‌پذیر باشد یا بخشی از محموله تا زمان صدور ثبت سفارش قابل ترخیص باشد.
ورود اتاقها به بازآفرینی مناطق کمترتوسعه‌یافته
حسن‌زاده در بخش پایانی سخنانش اعلام کرد اتاق ایران در حال تدوین طرح جامع بازآفرینی خرمشهر است و این مسیر می‌تواند الگوی ورود اتاق‌های بازرگانی به بازسازی ۱۶ استان مرزی باشد. او تاکید کرد که اتاقها باید پروژه‌های توسعه‌ای تعریف کنند تا به مسئولیت اجتماعی خود و تقویت اقتصاد و تجارت مرزی عمل کنند.
قدردانی از نقش اتاق ایران در جبران خسارت حادثه و تسریع رسیدگی‌ها
محمدرضا صفا، گفت: کمک‌های اتاق ایران در جبران خسارت خانواده‌ها و فعالان اقتصادی نقش مهمی ایفا کرد و من از جانب شهروندان هرمزگانی و خسارت دیدگان در این حادثه، از این حمایت‌ها تشکر می‌کنم.
او توضیح داد: بعد از حادثه 6 اردیبهشت در بندر شهید رجایی، نشست‌های متعددی برگزار شد و به دستور استاندار، قرارگاه بررسی و جبران خسارت‌ها با محوریت اتاق بندرعباس تشکیل شد.
او افزود: این حادثه علاوه بر خسارت‌های معنوی برای آحاد ملت ایران، خسارت‌های مالی گسترده‌ای نیز به‌جا گذاشت. در ۱۴ اردیبهشت نشستی برگزار شد و مصوب شد قرارگاه بررسی خسارت‌ها با محوریت اتاق بندرعباس ایجاد شود. اهداف قرارگاه، تسریع در برآورد خسارت و شناسایی منابع مالی جبران خسارت بود.
صفا گفت: دیه جان‌باختگان، هزینه درمان آسیب‌دیدگان و خسارت خودروهای فاقد بیمه بدنه پرداخت شد و تعلیق بدهی مالیاتی خسارت‌دیدگان نیز در دستور کار قرار گرفت.
او افزود: در مجموع ۱۴۴۸ پرونده تعیین خسارت در تامین اجتماعی تشکیل شده و لیست بیمه بدون بررسی هم پذیرفته شد. همچنین طبق اعلام بانک مرکزی، ایفای تعهدات ارزی خسارت‌دیدگان تا پایان سال تمدید شد.
او افزود: اتاق ایران ۲۰۰ میلیارد تومان برای جبران خسارت ها کمک کرد و با کمک سایر اتاقها، موفق شدیم ۲۵۷ میلیارد و ۵۰۶ میلیون تومان برای جبران خسارت‌ها پرداخت کنیم.
از خسارت بزرگ حادثه تا ضرورت تقویت ترانزیت و اقتصاد دریاپایه
محمد آشوری، استاندار هرمزگان نیز در ادامه این نشست، گفت: حادثه ۶ اردیبهشت دلخراش بود؛ حادثه‌ای که جان ۵۸ نفر را گرفت، به ۲۵۰۰ خودرو خسارت وارد کرد و ۱۹۵۰ نفر را دچار صدمه کرد.
او توضیح داد: مجموع خسارت واردشده به بندر و صاحبان کالا رقم بزرگی است و بر اساس بررسی‌های اولیه، ۶.۵ همت خسارت به صاحبان کالا وارد شده که بیمه‌ها تنها پرداخت ۳.۳ همت آن را تعهد کرده‌اند و مابقی با تایید رئیس‌جمهور و پیگیری‌ها جبران خواهد شد.
به‌گفته او، هنوز مشکلات متعددی در مسیر جبران برخی خسارت‌های صاحبان کالا وجود دارد.
او افزود: یکی از درخواست‌ها، تمدید تعهدات ارزی خسارت‌دیدگان بود که دولت آن را تا پایان سال تمدید کرد.
آشوری تاکید کرد: مدیریت بحران در این حادثه «کم‌نظیر» بود و همدلی گسترده‌ای شکل گرفت. استان‌های همجوار به کمک آمدند و آتش اصلی این حادثه در ۴۸ ساعت اطفا شد و حمل‌ونقل بزرگ‌ترین بندر کشور مختل نشد به گونه‌ای که از همان ابتدا ۳۰ درصد ظرفیت بندر در مدار بود.
استاندار گفت: برای جلوگیری از سوءاستفاده رسانه‌های معاند، تاکید شد دوربین‌ها به‌صورت آنلاین وضعیت را منعکس کنند تا فضای روانی تخریب نشود.
او با تاکید بر اینکه این همدلی میان بخش‌های حکمرانی، مدنی، بخش خصوصی و دولت «بی‌نظیر» بود، افزود: علاوه بر تشکیل قرارگاه، آسیب‌شناسی بحران انجام شد و برخی اشکالات روندها و برنامه‌ریزی‌ها مشخص شد تا در آینده به‌کار گرفته شود.
آشوری گفت: یکی از محورهای توسعه دریاپایه، ترانزیت کالا است و این حادثه نشان داد در هماهنگی دچار کاستی هستیم. بر اساس برنامه هفتم توسعه باید ۴۰ میلیون تن ترانزیت کالا از جنوب انجام شود و این حادثه می‌تواند فرصتی برای بهبود ترانزیت باشد.
او افزود: هرمزگان با ۱۴ جزیره، دو منطقه آزاد، میادین نفتی و بزرگ‌ترین بندر تجاری کشور ظرفیت بالایی برای راهبری اقتصاد ملی دارد. او تاکید کرد نقطه توسعه باید دریاپایه باشد و زمینه و ظرفیت سرمایه‌گذاری عظیمی در هرمزگان وجود دارد.
روایت بی‌سامانی در رسیدگی به خسارت‌های بندر رجایی
در ادامه نشست، کیوان کاشفی، عضو هیات رئیسه اتاق ایران با اشاره به پیامدهای گسترده حادثه بندر شهید رجایی گفت بسیاری از صاحبان کالا با مشکلات جدی مواجه شدند؛ چراکه در مرحله اول تمرکز دستگاه‌ها بر جبران خسارت‌های جانی و آسیب‌های واردشده به افراد و خودروها بود و صاحبان کالاهای ازبین‌رفته در اولویت بعدی قرار گرفتند.
او افزود: با وجود تعدد سامانه‌ها و سیستم‌های نظارتی، آمار دقیقی از کالاهای خسارت‌دیده در دست نبود. به همین دلیل فراخوانی برای صاحبان کالا منتشر شد و در نهایت حدود ۷۹۰ شرکت اسناد و کوتاژ خود را ارائه کردند.
به گفته کاشفی، نبود انسجام میان دستگاه‌ها و عدم پذیرش نظر یکدیگر، روند رسیدگی را دشوارتر کرده بود.
کاشفی تاکید کرد که به دلیل دخالت نهادهای متعدد، اتاق ایران از سران قوا درخواست کرد کمیته‌ای واحد با اختیارات قاطع برای حل مشکلات تشکیل شود. او همچنین از پیگیری‌های اتاق و همکاری معاونت حقوقی ریاست‌جمهوری خبر داد که نهایتاً منجر به تمدید مهلت رفع تعهد ارزی تا پایان سال شد.
به گفته او، بخش عمده خسارت‌های پرداخت‌شده مربوط به افراد آسیب‌دیده و خودروها بوده و شرکت‌های بیمه تاکنون به صاحبان کالا خسارتی پرداخت نکرده‌اند. حتی در روند تعیین خسارت، شروطی مانند ارائه اصل سند کشتی از صاحبان کالا مطالبه می‌شد که عملاً به معنای پرداخت‌نشدن خسارت بود.
عضو هیات رئیسه اتاق ایران اعلام کرد که در مجموع ۹ اقدام اساسی برای رفع مشکلات انجام شده است. از جمله این اقدامات، مکاتبه با سازمان تعزیرات برای جلوگیری از تشکیل پرونده علیه صاحبان کالاهای خسارت‌دیده بود.
کاشفی گفت این پیگیری‌ها در چارچوب شورای گفت‌وگو و کمیته بهبود محیط کسب‌وکار انجام شد و نتیجه آن صدور مصوبه هیئت دولت در ۱۶ مهرماه و تعویق تعهدات ارزی حداقل تا پایان سال بوده است.
حضور پررنگ ایران در جیتکس؛ هدف «نقشه کامل» حضور فناوری کشور در نمایشگاه‌های جهانی
در بخش دیگری از نشست، علی مسعودی، رئیس کمیسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات اتاق ایران گزارشی از حضور در رویداد جیتکس 2025 امارات ارائه داد.
مسعودی، در تشریح حضور این نهاد در نمایشگاه جیتکس، این رویداد را از مهم‌ترین نمایشگاه‌های صنعت فناوری اطلاعات در منطقه دانست و گفت: «اتاق ایران امسال با حمایت مالی و با همراهی وزارت ارتباطات در جیتکس حاضر شد تا پرچم ایران در این رویداد بین‌المللی افراشته بماند. »
رئیس کمیسیون فناوری اطلاعات و ارتباطات اتاق ایران، با اشاره به اینکه پس از جنگ ۱۲روزه منطقه، بخشی از زمان و فرصت حضور از دست رفت، افزود: «با این حال تلاش شد حضور ایران حفظ شود و فعالان فناوری کشور از این فرصت مهم بی‌بهره نمانند. »
مسعودی حضور اتاق ایران را صرفاً حمایتی ندانست و گفت اتاق بازرگانی از پاویون ایران بازدید و روند مشارکت شرکت‌ها را پیگیری کرده است. به گفته او، فراخوان حضور شرکت‌ها با همراهی اتاق‌های تهران و اصفهان انجام شده و هدف این است که «تمام استان‌ها نماینده داشته باشند و حضور ایران در جیتکس، تصویر کامل و واقعی اکوسیستم فناوری کشور باشد. »
مسعودی همچنین از برگزاری یازدهمین «روز ایران» در جیتکس خبر داد و گفت این مراسم ۲۳ مهرماه با حضور صمد حسن‌زاده، رئیس اتاق ایران، و سفیر کشورمان در امارات برگزار شد. در این برنامه ۲۲۶ نفر شرکت کردند که ۸۸ نفر ایرانی و ۱۳۸ نفر از دیگر کشورها بودند.
او تاکید کرد: «ما قصد داریم پاویون ایران و روز فناوری ایران را در تمام جیتکس‌ها تثبیت کنیم و انتظار داریم هر ۳۴ اتاق بازرگانی کشور در این مسیر همراه شوند تا نقشه حضور ایران کامل شود. »
تذکرات یک دقیقه‌ای
نماینده انجمن فولاد: در جلسه کارشناسی شورای گفت‌وگو که برای بازنگری تعرفه فلزی و غیرفلزی تشکیل شده بود، از انجمن فولاد دعوت نشد. انتظار داریم در مباحثی که مستقیماً با این صنعت بزرگ ارتباط دارد، انجمن فولاد به عنوان بزرگ‌ترین جلسه حضور داشته باشد.
کیوان کاشفی در پاسخ به این سوال یادآوری شد: نشست مذکور با حضور کمیسیون‌های تخصصی اتاق ایران و با هدف بررسی موضوع برگزار شده بود و در نشست‌های تخصصی حتماً از تشکل‌های مربوطه دعوت خواهد شد.
ثقفی: درباره فدراسیون‌ها، از ظرفیت این تشکل بالادستی استفاده کنید و در اسرع وقت در خصوص تخصیص مکان برای دفاتر و دبیرخانه‌ها اقدام شود. ضمن اینکه بودجه در نظر گرفته برای تشکل‌ها برای فدراسیون‌ها محدود است.
تحویل‌زاده، رئیس انجمن شیرخشک اطفال: تولید شیرخشک اطفال وضعیت خوبی ندارد. از پنج شرکت فعال در این حوزه، تولید دو شرکت متوقف شده و سه شرکت وضعیت خوبی ندارند. سازمان غذا و دارو ارز مورد نیاز برای سفارش واردات مواد اولیه شرکت‌های شیرخشک اطفال را تخصیص داده و سه و نیم ماه پیش بانک‌ها ۱۵۰۰ میلیارد تومان پول را برای انتقال ارز از حساب شرکت‌ها برداشت کرده‌اند، اما هیچ اقدامی برای واردات محموله‌ها رخ نداده است. در کمیته ارزی اتاق ایران، اقدام اضطراری برای انتقال ارز این صنعت انجام شود.
هامان‌هاشمی: در موضوع جنگ ۱۲ روزه روی ظرفیت مرز اینچه‌برون مکاتباتی کردیم. درخواست داریم هیئت رئیسه اتاق ایران این موضوع را به عنوان یک فرصت ملی بررسی کنند و در کنار اتاق گرگان برای فعال‌سازی این گذرگاه مرزی و استفاده از قابلیت‌های آن، بررسی‌های ویژه انجام دهند.
آبایی: وقتی قرار است هیاتی به سفر داخلی یا خارجی اعزام شود، قبل از سفر نشست همفکری و آشنایی میان اعضای هیات برگزار شود و بعد از سفر نیز گزارش اقدامات انجام شده ارائه گردد.
شریعتی‌مقدم: احترام به کار و کسب‌ها در جنگ نابرابر با عواملی که مانع کارآفرینی و کار هستند، ضروری است. ما ثابت کردیم که قیمت‌های صادراتی از سال ۱۳۹۷ به بعد، بیش از ۳۰ تا ۴۰ درصد است. بسیاری از کسب‌وکارها با این فشارها نابود شده‌اند، اما کسی برای حل مشکلات روشن اقدام نمی‌کند. صادرکننده‌های واقعی نابود می‌شوند و قاچاق با کارت یک‌بار مصرف بدون مشکل در حال انجام است.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.