هشدار کارشناسان به دولت دوازدهم در باره بی انتها بودن چاه ارزی

رییس جمهور دنبال راه سوم ارزی نگردد چون یافت می نشود

ساعت24-حسن روحانی یک سیاست ورز حرفه ای است و با استفاده از همه شرایط داخلی و برآیند مجادله های عجیب و تاریخی و پر از رخدادهای ترسناک میان دوجناح اصلی کشورتوانست کاندیدای مورد تایید شورای نگهبان شده و تفاهم و توافق طیف های گوناگون جبهه اصلاحات را به دست آورده و خود را به کاخ ریاست جمهوری برساند.

بدیهی است حسن روحانی به مثابه یک سیاست ورز حرفه ای بیش از هر چیز به صیانت از خود می پردازد و در این مسیر با نهادهای قدرت در ایران سازگار می شود . نهاد قدرت در ایران حاضر از دو منبع سرچشمه می گیرد که یکی از آنها افکار عمومی و رای شهروندان است . منبع دیگر قدرت در ایران از قانون اساسی سرچشمه می گیرد که براساس آن نهادهایی مثل نهاد رهبری ، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ، شورای نگهبان و... به طور قانونی دارای قدرت ملموس و تعریف شده هستند. حسن روحانی تا اینجای کار نشان داده است درمیانه این دو منبع قدرت بازی می کند و هر از چندگاه با توجه به شرایط به سویی می چرخد و برپایه همین راهبرد تصمیم می گیرد. کارشناسان باوردارند تصمیم تازه ارزی که دردولت دوازدهم اتخاذ و اجرایی شده است با راهبرد معطوف به اجتناب از افکار عمومی بوده و هست. حسن روحانی در باره این تصمیم تازه ارزی هرگز به خواست میلیونها شهروند ایرانی توجه نکرده است و مصلحت اندیشی مبتنی بر سیاست خارجی را بر خواست شهروندان تر جیح داده است. به سخنان و استدلالهای روحانی در باره اتخاذ تصمیم تازه در سیاستهای ارز ی توجه کنید: "تصمیم اخیر ارزی کار را برای قاچاق ارزسخت کرده است. آن‌ها هم که می‌خواهند پول از کشور خارج کنند دچار مشکل شده‌اند. وی تأکید کرد که ما متعهد نیستیم که پول تهیه کنیم تا عده‌ای خارج از کشور خانه یا ویلا بخرند. تصمیم ما برای ۸۰ میلیون نفر مناسب بوده است. شاید برای بعضی‌ها هم خوب نباشد، ولی ما به فکر اکثریت هستیم. این تصمیم در مقطع فعلی لازم بود. البته ممکن است در آینده شیوه دیگری اجرا شود.در گذشته ما اسکناس دلار را با هواپیما وارد کشور می‌کردیم و آن را به بانک مرکزی می‌دادیم و هر روز بانک مرکزی پول‌ها را با گونی به صرافی‌ها می‌داد و معلوم نبود صرافی‌ها ارز را به چه کسانی می‌دادند. از سیستم قبلی ارزی کشور ناراضی ام و از سیستم فعلی هم خیلی خشنود نیستم .باید تلاش کنیم تا به سیستم سوّمی برسیم.نمی‌خواهم بگویم شرایط امروزِ ارز، بهترین شرایط است. درصدد یافتن شیوه بهینه دیگری برای ارز هستیم ولی در شرایط فعلی تصمیمی که گرفته شده کاملاً درست بوده است. این تصمیم به اجماع همه دوستان اقتصادی و کارشناسان اتخاذ شده است و این تصمیم برای این بود که وارداتِ کالاهای مورد نیاز کشور تأمین شود.گرگ‌های خارجی یا برخی افراد سودجو شرایطی بوجود آوردند و آرامش بازار ارز را متزلزل کردند. لذا ما باید نرخ واحدی برای ارز ایجاد می‌کردیم و این کار ضروری بود.این تصمیم، پیشاپیش یک تودهنی برای تصمیم آمریکا در روز ۲۲ اردیبهشت است. تمام امید آن‌ها این بود که علیه ملت قدم بردارند تا بازار داخلی بهم بریزد. من به مردم قول می‌دهم توطئه دشمن نقش بر آب شده و چه برجام باشد، چه نباشد، ما مشکلی نخواهیم داشت". دقت در این سخنان نشان می دهد رییس دولت ایران تنها و تنها از دریچه سیاست خارجی به داستان ارز اندیشیده است و به پیامدهای این سیاست چندان اهمیت نمی دهد . شاید درروزها و هفته ها و سالهای آینده فاش شود مشوقان ، مشاوران و یا سوق دهندگان اصلی روحانی به اینکه تدبیر تازه در باره ارز را که درواقع یک انقلاب است کدام افراد بوده اند ،اما واقعیت این است که آنها راه درست را نشان نداده اند حسن روحانی به عنوان یک سیاست ورز، درک فنی از ژرفا و گستردگی سیاست ارزی تازه ندارد و نمی داند این چاهی که حفرشده انتها ندارد وگرداب ارزی زندگی و کسب وکار بیشتر ایرانیان را در خود فرو می برد و شوربختانه زندگی را سخت تر می کند و جای خرسندی ندارد. به نظر می رسد نقش حسن روحانی به عنوان نفر اول اجرایی در این مقطع تاریخی از کشور و سرزمین ایران در نقطه عطف قراردارد و اگر درک درستی از تحولات ارزی به دست نیاورد و دنبال رویاپردازی و پیداکردن " راه سوم ارزی " باشد نوک پیکان نقش او به سمت پایین دره خواهد بود . تجربه تاریخ معاصر نشان می دهد سیاست اقتصادی دوراه بیشتر ندارد. یک راه این است که نهاد دولت و حکومت به مصلحت خود نقش نخست داده و هر تصمیمی را در این چارچوب اتخاذ و با استفاده از قدرت در اختیار پیش ببرند. راه دیگر این است که خواست عمومی و فرایند بازار را بپذیرند و با کمترین سطح دخالت اجازه هند متغیرهای اقتصادی به تعادل برسند.

راه نخست قطعا شکست خورده است و نشان و گواه آن اتحاد جماهیر سوسیالیستی شوروی سابق است و راه دوم هنوز برترین راه با احتمال شکست کمتر و خود ترمیمی است. راه سوم ارزی یک خیالبافی بیشتر نیست.