توصیه های سیاستی انجمن انجمن مدیران صنایع درباره بازار ارز
دولت مبنای نظری خود را درباره نرخ ارز 4200 تومان شفاف کند
ساعت 24-مدیران صنایع یکی از قدیمی ترین تشکلهای کارفرمایان صنعتی ایران به حساب می آید. این نهاد غیر دولتی که به انجام فعالیتهای کارشناسی در باره مسایل با اهمیت اقتصادی ایران به مثابه یک ضرورت نگاه می کند و دستاوردهای کارشناسی خود را دراختیار نهادهای حکومتی و نهادهای مدنی قرار می دهد ت در تازه ترین کار پژوهشی خود با عنوان " بررسی وضعیت فعلی نوسانات نرخ ارز و چشم انداز آن در سال 97 و تاثیر آن بر صنعت " از اعضای خود نظر خواهی کرده است و پس از جمع بندی نظات اعضای انجمن و بررسی های ددگاههای موجود در باره نوسان نرخ ارز و سیاست های تازه ارزی گزارش خود را منتشر کرده است.
د راین گزارش به دولت پیشنهاد و توصیه شده است برای جلوگیری از هر داستان غیر واقعی و برای روشن شدن ذهن صنعتگران" دولت مبنای نظری خود را درباره نرخ ارز 4200 تومان مشخص و شفاف کند. به ویژه این که در این زمینه نظرات متفاوتی در درون دولت وجود دارد." بخش نتیجه گیری و توصیه های سیاستی گزارش انجمن مدیران صنایع را می خوانید : نوسان نرخارز یکی از مهمترین رخدادهای اقتصادی در هفتههای اخیر بوده که واکنشهای متفاوتی را از سوی کارشناسان و مسئولان به همراه داشته است. بی شک اهمیت نرخارز در یک اقتصاد وابسته به درآمدهای نفتی مثل ایران که عمده دریافتیهایش به شکل دلار است، دو چندان بوده و نوسانات در نرخارز میتواند عملکرد چنین اقتصادی را نه تنها در بلندمدت بلکه در کوتاهمدت تحت تأثیر قرار دهد. نوسانات نرخارز، باعث میشود که تمام بازیگران اقتصادی ثروت خودشان را بهصورت ارزهای خارجی نگهداری کنند. در چنین حالتی اصطلاحا گفته میشود، ارز تبدیل به یک دارایی برای افراد شده است. در این حالت بنگاهها با کمبود سرمایه مواجه میشوند؛ یعنی بخشی از پساندازها به جای اینکه در اختیار بانکها و سپس بنگاهها قرار داده شود بهطور مستقیم تبدیل به ارز میشود. بنابراین در چنین شرایطی بنگاهها با کمبود سرمایه در گردش مواجه خواهند بود. نوسانات نرخارز سیستم خریدها و معاملات اقتصادی را بهطور کامل دگرگون میکند. در همه جای دنیا از جمله ایران بخش عمده معاملات اقتصادی به صورت غیرنقدی است. اگر نرخارز نوسان داشته باشد بهدلیل اینکه آینده قیمت کالاها حتی در کوتاه مدت نامشخص است، همه معاملات به سمت نقد حرکت میکند؛ یعنی توزیعکنندگان کالاها از پذیرفتن چک امتناع میکنند. علت هم این است که قیمت کالا روزانه تعیین میشود. یعنی قیمت تمام کالاهایی که حتی کمی ارز بری دارند که تقریبا همه کالاها را دربرمیگیرد متناسب با نرخارز تغییر میکند. به عبارتی میتوان گفت که اصرار فروشندگان بر ارائه چک روز توسط مشتریان به این دلیل است که ممکن است بهدلیل تفاوت قیمتها، در سررسید چک امکان جایگزینی کالا با مبالغ دریافتی وجود نداشته باشد. زمانی که سیستم توزیع از حالت غیرنقد به نقد تبدیل میشود، این فشار به تولیدکنندگان منتقل خواهد شد؛ یعنی تولیدکنندگان مجبورند مواد اولیه را بهصورت نقد خریداری کنند و بهدلیل اینکه حجم خرید بالایی دارند با مشکل مواجه خواهند شد. به عبارت دیگر بهدلیل اینکه ابزارهای غیرنقد جای خودشان را به ابزارهای نقد میدهند با کمبود سرمایه در کل اقتصاد مواجه میشویم. این یک پدیده خطرناک برای اقتصاد است.سیاستهای ارزی جدید و سامانه نیما ابزاری را برای بانک مرکزی و حاکمیت فراهم می کند که با تخمین پیش از وقوع نیازمندی ها و منابع ارزی و با توجه به سیاستهای کلان کشور، کنترل مصارف ارزی را به صورت سیستماتیک در دست داشته باشد.
- نرخ فعلی ارز که در گام اول تثبیت شده و در مهلت 180 روزه تا اعمال تحریمهای جدید، با هر خبر منفی در خصوص کاهش واردات نفت و افزایش هزینه های نقل و انتقالات پولی، افزایش مییابد.
-اخذ 5 درصد مالیات بر ارزش افزوده از صرافیها و بستن صرافیهای غیرمجاز در دبی یک عامل محدودکننده نقل و انتقالات مالی است.
-رشد بالای نقدینگی در کشور یک عامل تشدیدکننده نوسانات در بازارهای مختلف است.
- تامین و تخصیص ارز به کالاهای اساسی و رصد نحوه قیمت گذاری آنها در داخل و با توجه به قیمت کالاهای جانشین از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
-اختصاص ارز 4200 تومان در شرایطی که محدودیت درآمد ارزی و نقل و انتقالات پولی در افق پیشرو است، از نظر رانت و ... باید مورد بازنگری جدی قرار گیرد.
-افزایش نرخارز به صورت مستقیم هزینههای تولید را افزایش میدهد. از مواد اولیه گرفته تا کالاهای واسطهای همه به نرخارز وابسته هستند و وقتی نرخارز افزایش مییابد، هزینه تمام شده تولید نیز افزایش مییابد.
- از آنجایی که طی دوره مورد بررسی این گزارش، نوسان نرخ ارز بیشترین اثر را بر انحرافات و بیثباتی نرخ سود کوتاهمدت و نرخ تورم تولیدکننده داشته است، توصیه میشود در کوتاهمدت سیاستگذاران پولی نسبت به مدیریت بهتر آن اقدام کنند. برای نمونه در شرایطی که نرخ ارز افزایش زیادی دارد، می توان نرخ سود کوتاهمدت را متناسب با بازدهی بخشهای حقیقی اقتصاد تغییر داد و به نوعی، از تقاضای سفتهبازی پول کاست.
- همچنین میتوان با کاهش کسری بودجه دولت (کاهش استقراض از بانک مرکزی)، از طریق متممهای بودجهای و یا انتشار اوراق مشارکت بانک مرکزی نسبت به کنترل نقدینگی و تورم اقدام کرد.
- با عنایت به انحراف تولید حقیقی از مسیر تعادلی در نتیجه نوسان نرخ ارز، تأکید میشود سیاستهای تشویقی در حوزه تولید به نحوی ارایه شود که در بلندمدت جایگزینی واردات از طریق تولید داخلی در اولویت قرار گیرد.
- صنایع کشور جهت ارتقاء عملکرد و تولیدات خود نیاز به تعیین رویکرد در این موضوع دارند که باید تعیین تکلیف گردد که؛ برخی گزارش ها عملکرد بانک مرکزی در مدیریت بازار ارز چنین برآورد می کنند که تلاطم در بازار ارز باعث افزایش قیمت کالاها 40 تا ۷۰ درصد دانستند و بر لزوم تحقیق و تفحص از این اتفاقات تاکید می گردد. همچنین جای بررسی دارد که مابه التفاوت قیمت دلار تعیین شده در بودجه ۹۷ یعنی ۳۵۰۰ تومان با نرخ ارز جدید یعنی ۴۲۰۰ تومان تعیین تکلیف شود.
- وقتی نهادهای متولی ارز بر این است که منابع ارزی کشور بیش از مصارف ارزی است دلیل این همه نوسان در بازار ارز چه می تواند باشد؟ وقتی بستر سرمایهگذاری ها در کشور بسته می شود کسانی که منابع مالی دارند، برای سرمایهگذاری پولهایشان چارهای ندارند جز آنکه به سمت بازار ارز و سکه بروند چون راه دیگری جهت سرمایهگذاری وجود ندارد. مردم ارز را به عنوان محلی برای سرمایهگذاری می دانند، بازار ارز به بازار سرمایهگذاری تبدیل شده است حال اینکه افزایش نرخ ارز مدیریت و کنترل شود شاهد این حجم از اتفاقات نیستیم. باید کاری شود که منابع مالی مردم به سمت دیگری غیر از بازار ارز و سکه برود که اینجا نقش صنعت در کشور بیشتر خود را نشان می دهد.
- در شرایط فعلی حتی اگر تصمیم دولت غلط تلقی شود، اجرای محکم و قاطع آن، شاید بهتر از بی عملی و حتی اجرای ضعیف یک تصمیم درست باشد. در حقیقت دولت با سیاستی درست به سمت تک نرخی کردن حرکت کرد، اما ممکن است درباره این که نرخ پایینی برای دلار تعیین کرده است، مورد انتقاد برخی قرار گیرد. در چنین شرایطی راهکار منطقی این است که حتی منتقدان نیز از آن بخش قابل دفاع تصمیم دولت که تک نرخی کردن است، دفاع کنند و مشورت خود را برای این که دولت پس از طی دوره گذار چند ماهه در تثبیت نسبی این نرخ، تصمیمی جدید را درباره نرخ ارز بگیرد، به مسئولان منتقل کنند.
- طی روزهای اخیر پویش های متعددی در فضای مجازی برای نفی خرید دلار شکل گرفته است. وارد نکردن تقاضای غیرواقعی در بازار ارز یکی دیگر از توصیه ها است چرا که بخش مهمی از ثبات بازار ارز به این مسئله بر می گردد که تقاضای سفته بازی از این بازار جمع شود.
- باید علاوه بر تشدید برخوردهای انتظامی و امنیتی، قواعدی که جلوی نقل و انتقال پول برای این منظور را می گیرد، نیز تشدید شود. بر این اساس، تقویت نظارت های مالیاتی و دریافت مالیات سنگین از فعالیت های سوداگرانه و رصد تراکنش های ارزی، ضروری است و در این میان حتما باید نظارت های مالیاتی و پول شویی بر نقل و انتقالات مالی مربوط به بازار ارز تشدید شود.
- سامانه های ارزی و تجاری نیز باید هر چه بیشتر بتواند توان نظارت بر توزیع ارز و رساندن ارز به متقاضیان واقعی ارز را فراهم کند.
- .
- تصمیم فعلی در خصوص نرخ ارز ممکن است، تبعاتی از جمله ارزان شدن واردات را به دنبال داشته باشد. چرا که قیمت ۴۲۰۰ تومان تقریبا معادل میانگین قیمت دلار در سال گذشته است. در این میان تبعات این تصمیم که ممکن است موجب افزایش واردات شود و حمایت از کالای ایرانی را دچار چالش کند باید مدیریت شود.
- بازارساز با مدیریت نوسانات فضای هیجانی را کاهش دهد و به جای تاکید بر کنترل قیمت، اندازه و نوسانات قیمت را در اولویت کاری خود قرار دهد. از سوی کارشناسان سه راه برای کنترل این هیجانات وجود دارد. الف) نحوه مداخله: یکی از عواملی که در افزایش تغییرات قیمت نقش بسزایی داشت کاهش عرضه و انباشت ارز از سوی صرافی ها بود. در این شرایط بازارساز باید برنامه ی را مدون کند تا مانع از انباشت ارز از سوی صرافی ها باشد. یکی از این برنامه ها، تغییر در نحوه عرضه ارز و نظارت بیشتر در مورد عرضه های صورت گرفته به صرافی هاست. ب) ابزارهای مداخله: شکل عرضه یکی از مهمترین عواملی است که می تواند جلوی نوسانات هیجانی را بگیرد. بدان معنا که بازارساز عرضه های خود را نزدیک به قیمت بازار انجام دهد تا از بوجود آمدن رانت و همچنین از ورود تقاضای کاذب به بازار جلوگیری به عمل آید. یکی دیگر از این ابزارهای مداخله تنوع بخشیدن به سبد عرضه است. بازارساز می تواند به جهت کنترل، عرضه سایر ارزها را در دستور کار خود قرار دهد. ۳- مدیریت نظارت: بازارساز باید انتظارات بازیگران ارزی را کنترل نماید. از این رو صحبت های رئیس بانک مرکزی و چگونگی واکنش بازارساز به اتفاقات آینده خود می تواند انتظارات بازار را تحت تاثیر قرار دهد. به طور مثال اتفاقات سیاسی و موثر بر بازار ارز و سایر مسائل تاثیر گذار باید در کنترل عامل نظارتی باشد و به هیچ وجه درگیر احساسات و جو بازار نشود و به جای این که دنباله رو بازار شود، بازار را با عرضه در قیمت های مناسب دنباله رو خود کند
- برای پوشش ریسک نوسانات نرخ ارز در بنگاههای اقتصادی، راهاندازی بورس ارز و استفاده از مشتقات ارزی ساختارهایی هستند که میتوانند کمک بسیار فراوانی به اصلاح نرخ ارز داشته باشند
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.