بازار برنج را چه کسانی ملتهب کردند
در ماه‌های اخیر، بازار برنج ایران شاهد نوسانات قیمتی شدید و التهابات بی‌سابقه‌ای بوده است. از افزایش قیمت‌های نجومی گرفته تا کمبود عرضه، این مشکلات ریشه در تصمیم‌گیری‌های نادرست، مشکلات ارزی و موانع وارداتی دارند.
مجیدرضا خاکی، دبیر انجمن واردکنندگان برنج ایران در گفت‌و‌گو با ایسنا، به تشریح دلایل اصلی وضعیت موجود در بازار پرداخت و راهکار‌هایی برای کنترل این وضعیت ارائه داد
او تاکید کرد که بیش‌برآورد تولید داخلی، ابهامات ارزی و تاخیر‌های طولانی در تخصیص و تامین ارز از جمله مشکلات اصلی این بحران هستند. همچنین خاکی نسبت به پیامد‌های ادامه این روند هشدار داد و خواستار چاره‌اندیشی فوری برای حل مشکل برنج‌های دپوشده در گمرکات و شفاف‌سازی سیاست‌های واردات شد. مجیدرضا خاکی با اشاره به افزایش قیمت‌ها و التهاب بازار برنج توضیح داد: در فصل ممنوعیت واردات برنج در سال گذشته، روند افزایشی قیمت‌ها آغاز شد و این روند در زمستان به اوج خود رسید. در نیمه اسفند، اعضای انجمن وارد عمل شدند و حدود ۷۰هزار تن برنج از محل واردات خود به بازار عرضه کردند که این اقدام تا حدی بازار را آرام کرد، اما متاسفانه به دلایلی بازار دوباره دچار التهاب شد و امروز شاهد قیمت‌های غیرمنطقی در بازار برنج هستیم.
بیش‌برآورد تولید داخلی و مشکلات ارزی خاکی توضیح داد: علت اصلی این بحران، بیش‌برآورد حداقل ۷۰۰هزار تنی تولید داخلی بود که بر اساس آن واردات کافی انجام نگرفت و به همین دلیل، تقاضا از عرضه پیشی گرفت و در کنار ورود دلالان و عدم‌انبارش از قبل، باعث بروز نوسانات شدید قیمتی شد. وی افزود: موضوع دیگری که مشکل‌ساز شده، ابهامات ارزی است. چشم‌انداز نرخ ارز در سال جاری کاملاً نامشخص است و هر روز اخبار غیررسمی و متناقضی در این‌باره منتشر می‌شود، از حذف ارز ترجیحی گرفته تا حفظ آن یا حتی اجرای ترکیبی از ارز ترجیحی و مبادله‌ای که انجمن واردکنندگان برنج ایران به‌عنوان تشکل تخصصی بخش خصوصی، از حذف کامل ارز ترجیحی استقبال می‌کند، زیرا تخصیص و تامین این نوع ارز به فرایندی فرسایشی تبدیل شده است و به دلیل تخلفات موجود عمدتاً در حلقه‌های پسین واردات و فعالیت دلالان سودجو، برنج به قیمتی که باید به دست مصرف‌کننده نمی‌رسد. وی در ادامه گفت: به دلیل تاخیر ۱۰ماهه در پرداخت به فروشندگان خارجی، تامین کالا به‌شدت تحت تاثیر قرار گرفته و اگر این روند ادامه یابد، جریان تامین مختل خواهد شد و تامین‌کنندگان خارجی دیگر تمایلی به فروش کالا به کشور ما نخواهند داشت.
مشکلات مالیاتی و روند کند ترخیص برنج‌ها از گمرکات دبیر انجمن واردکنندگان برنج ادامه داد: یکی دیگر از مشکلاتی که در واردات برنج وجود دارد، زمانبرشدن تعیین‌تکلیف مالیات بر ارزش‌افزوده واردات است.خاکی اظهار کرد: به دلیل ابهامات در این خصوص، شائبه اعمال نرخ ۱۰درصدی این مالیات تقویت شده است، در حالی که طبق روال سال‌های گذشته، این عدد برای کالا‌های اساسی از جمله برنج به یک‌درصد کاهش می‌یافت تا قیمت تمام‌شده کالا کاهش یابد. وی همچنین به یکی دیگر از چالش‌های مهم اشاره کرد: رسوب بیش از ۲۰۰هزار تن برنج در گمرکات کشور از جمله چالش‌های مهم در بازار برنج است و با وجود اینکه بازار با کمبود و تقاضای شدید مواجه است، اما به‌دلیل مشکلات ارزی یا انقضای ثبت سفارش‌ها، روند ترخیص این محموله‌ها با کندی مواجه شده است. لازم است هرچه سریع‌تر برای این برنج‌های دپو شده چاره‌اندیشی شود، چراکه تداوم این وضعیت علاوه بر تشدید وضعیت موجود، موجب از بین رفتن بخشی از سرمایه فعالان اقتصادی نیز خواهد شد.
«برنج ایرانی» بازار نابسامان و وضعیت نگران‌کننده تولید خاکی به مشکلات بازار برنج ایرانی اشاره کرد و گفت: معمولاً کشاورزان بخش زیادی از محصول خود را در ابتدای فصل به فروش می‌رسانند، زیرا برای تامین هزینه‌های معیشتی خود به نقدینگی فوری نیاز دارند و به همین دلیل، عمده برنج ایرانی در اختیار واسطه‌گرانی قرار می‌گیرد که غالباً به دنبال سود‌های بادآورده هستند. این افراد با رصد بازار و پیش‌بینی افزایش قیمت‌ها، عرضه برنج را به تاخیر می‌اندازند که باعث تشدید نوسانات قیمتی و بی‌ثباتی در بازار می‌شود. وی همچنین اظهار کرد: تصمیم اشتباه تعیین سقف قیمت برای برنج‌کیفی، عامل مهمی در شکل‌گیری بازار سیاه و متاسفانه تشدید اختلاط از سوی سوداگران بازار بود. به گفته وی، برآورد‌ها نشان می‌دهند میزان تولید برنج در سال زراعی پیش‌رو به مراتب کمتر از ۲ میلیون تن خواهد بود، به همین دلیل واردات بر اساس کسری واقعی و به‌طور واقع‌بینانه باید انجام شود.
روزنامه جوان
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.