کیک کنسرسیوم هستهای روی میز مذاکرات
ساعت 24 - مذاکرات میان ایران و آمریکا حالا و در چهارمین دور گویا به مراحل حساسی رسیده و طرفین اذعان داشتهاند که پیشرفتهای قابلتوجهی حاصل شده است.
دور چهارم مذاکرات البته با طرح جزئیات دقیقتر، اما بدون توافق نهایی به کارش پایان داد، اما در این میان و به گفته وزیر امور خارجه ایران، دور اخیر گویا «صریحتر و جدیتر» از دورهای قبلی بوده است. عباس عراقچی، تصریح کرد که «مقصود ما از مذاکره رفع تحریمهاست و این مورد توافق دو طرف قرار دارد». در چنین شرایطی البته خبرها حکایت از مذاکراتی در روز جمعه در استانبول میان هیاتی از ایران و دیپلماتهایی از سه کشور اروپایی موسوم به تروئیکا اروپایی میدهد؛ مذاکراتی که بدون تردید بدون تاثیر از گفت و گوهای ایران و آمریکا نخواهد بود. عراقچی، طی یک یادداشت که روز شنبه در مجله فرانسوی «لوپوئن» منتشر شد، تروئیکای اروپایی را به «انفعال» در قبال مذاکرات هستهای ایران و آمریکا متهم و تهدید کرده بود که استفاده از سازوکار ماشه در برجام و بازگرداندن تحریمها نه تنها به نقشآفرینی اروپا در توافق هستهای با تهران پایان میدهد، بلکه منجر به تشدید تنشهای بیبازگشت خواهد شد. عراقچی هم چنین نوشته بود: «چنین راهبرد تقابلی ممکن است به بحران جهانی در زمینه اشاعه تسلیحات هستهای منجر شود که در درجه اول گریبانگیر خود اروپاییها خواهد بود. » رئیس دستگاه دیپلماسی ایران، همچنین در یادداشت خود با اشاره به لغو قراردادهای شرکتهای اروپایی با نهادهای اقتصادی ایرانی پس از خروج آمریکا از برجام و وضع تحریمهای ایالات متحده علیه تهران، نوشته بود که اروپا باید در قبال خروج آمریکا از برجام قاطعیت نشان میداد، اما تروئیکای اروپایی در آن زمان واکنش درخور نشان نداد و «مزایای اقتصادی وعدهدادهشده در چارچوب برجام هرگز تحقق نیافت و شرکتهای اروپایی ترجیح دادند به جای رعایت تعهدات دولتهایشان به تحریمهای آمریکا پایبند بمانند. » در واقع عراقچی در یک حرکت رو به جلو و در آستانه دیدار با اروپاییها انگشت اتهام درباره دلایل فروپاشی برجام و وضعیت فعلی را به سمت آنان گرفت و تلاش کرد که به نوعی انفعال و بی عملی آنان نه تنها در شرایط فعلی بلکه در زمان خروج آمریکا از برجام را به تروئیکای اروپایی یادآور شود. انتظار برای دور پنجم مذاکرات و پیشنهاد تازه ایران روی میز عراقچی دیروز اما ضمن تایید تلویحی خبر گفت و گو با طرفهای اروپایی در استانبول ترکیه تاکید کرد که منتظریم تا عمان زمان دور پنجم مذاکرات با آمریکاییها را تعیین و مشخص کند. با این وجود اکنون چالش اصلی پیش روی مذاکرات ایران و آمریکا به موضوع غنیسازی باز میگردد که عراقچی همواره بر اینکه «ایران در موضوعات اختلافی بهویژه غنیسازی به طرف مقابل نزدیکتر شده، اما اصل غنیسازی اصلاً قابل مذاکره نیست»؛ تاکید دارد. البته که سکاندار دیپلماسی ایران پیشنهاد کرد که برای اعتمادسازی، ایران ممکن است در دورهای محدود، سطح و میزان غنیسازی را کاهش دهد، مشروط به لغو تحریمها؛ اما این پایان ماجرا نبود چرا که نیویورک تایمز در روزهای اخیر گزارش داده که ایران در آخرین دور مذاکرات هستهای با آمریکا پیشنهاد ایجاد پروژه مشترک غنیسازی اورانیوم با حضور کشورهای حاشیه خلیج فارس و سرمایهگذاری و نظارت آمریکا را به عنوان جایگزینی برای خواست واشنگتن مبنی بر برچیدن برنامه غنیسازی اورانیوم مطرح کرده است. نیویورک تایمز در این گزارش با استناد به 4 منبع ایرانی نوشت که عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران این ایده را در آخرین دور مذاکرات با استیو ویتکاف، فرستاده ویژه دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا به خاورمیانه که روز یکشنبه در مسقط پایتخت عمان برگزار شد، مطرح کرده است. بنابر این گزارش و به نقل از این چهار مقام ایرانی، پیشنهاد تهران شامل تشکیل کنسرسیوم سهجانبه هستهای است که طی آن ایران غنیسازی اورانیوم را با غلظت پایین انجام میدهد و سپس اورانیوم غنیشده را برای مصارف غیر نظامی به کشورهای عربی دیگر میفرستد. چنین توافقی مانند برجام به ایران اجازه غنیسازی اورانیوم با غلظت ۳.۶۷ درصد میدهد، اما با این تفاوت که نمایندگانی از سایر کشورها و شاید حتی آمریکا برای اعمال نظارت بیشتر به طور دائم و فیزیکی در تاسیسات حضور دارند. به گفته این چهار مقام ایرانی، برخلاف برجام که تنها ۱۵ سال اعتبار داشت، طرح جدید برنامه هستهای دائمی است و همین امر به ترامپ اجازه میدهد که ادعا کند دستاورد بزرگی به دست آورده؛ گزارشی که تاکنون مقامات ایرانی به آن واکنشی نشان ندادهاند اما آن را تکذیب نیز نکردهاند!
پیشنهادی که پای امارات و عربستان را به میان میکشد تا پیش از مذاکرات روز یکشنبه، ایران و آمریکا بار دیگر گویا در بن بست گرفتار شده بودند و همین موضوع نیز خطر درگیری نظامی را افزایش داده بود. اما ناگهان پس از هفتهها اظهارات متناقض از سوی مقامات آمریکایی، لحن هر دو طرف پس از دیدار سهساعته عراقچی و ویتکاف با میانجیگری بدر البوسعیدی، وزیر خارجه عمان در مسقط، تغییر کرد و دو طرف با لحنی مصالحهجویانه مذاکرات را «سازنده» و «امیدبخش» توصیف کردند. آنها همچنین گفتند که گفتگوها به تیمهای فنی و کارشناسی منتقل خواهد شد تا درباره جزئیات فنی تاسیسات هستهای و مسائل مالی مرتبط با لغو تحریمها مذاکره کنند. این شرایط در حالی بود که عراقچی پیش از این مذاکرات به عربستان سعودی سفر کرد و ویتکاف نیز به امارات عربی متحده رفته بود.
پیشنهاد وزیر خارجه درخصوص تشکیل کنسرسیوم غنیسازی مشترک هستهای، اگر بهدرستی مهندسی شود، میتواند بهعنوان بیمهای دیپلماتیک برای برنامه هستهای ایران عمل کند. اما آیا این پیشنهاد میتواند توامان برای امارات و عربستان و آمریکاییها نیز جذاب باشد؛ به خصوص که ایران دسته کم در سالهای اخیر تجربیات فنی به دست آورده که میتواند دو کشور عربی یادشده را برای حضور در این کنسرسیوم وسوسه کند توسعه ایرانی
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.