ساعت24 تحلیل می کند

سرنوشت «نهاد دولت» در چنگ دولت دوازدهم

ساعت24-بررسی کارشناسانه مبارزه سیاسی در ایران به ویژه مبارزه بر سر کسب قدرت نهفته در نهادهای دولت و مجلس از 1368 تا امروز نشان می‌دهد شوربختانه به سوی «دولت بی‌اعتبار» یا «دولت کم‌اعتبار» پیش رفته‌ایم.

style="text-align:justify">مبارزان سیاسی در ایران در ایران به ویژه در سطح رییس‌جمهور بدون پشتوانه سیاسی ملموس که به حزب سیاسی شناخته شده متکی باشد با دادن شعارهای فریبنده و خارج از طاقت قانون اساسی و مناسبات قدرت، توانسته‌اند آرای شهروندان را به دست آورند.

مبارزان اصلاح‌طلب بدون توجه به اینکه راه‌بندان سیاسی در جامعه ایرانی اجازه نمی‌دهد که «توسعه سیاسی» به معنای واقعی رخ دهد، این شعار را داد و شهروندان را پای صندوق‌های رای آوردند و 8 سال فعالیت کم‌ثمر را ادامه دادند. نتیجه دولت اصلاحات متاسفانه این بود که منتقدان اصلاحات آنقدر بر طبل بی‌عرضه بودن دولت کوبیدند که نهاد دولت بی‌اعتبار شد. 8 سال پس از آنکه دولت اصلاحات فعالیت کرد فردی با ماهیتی مرموز شعار عدالت سر داد و با نابلدی و ناکارشناسی و تسلیم شدن به فضای هیجانی نهاد دولت را نزد شهروندان بی‌اعتبار کرد. انتقادهای پرشمار از رفتار و گفتار دولتمردان در سال‌های 1384 تا پایان کار دولت دهم به اندازه‌ای گسترده شد که نهاد دولت نیز به همراه رییس دولت کم‌اعتبار شد و از رونق افتاد.

دولت حسن روحانی از 1392 تا امروز نیز به دو دلیل از اعتبار و رونق افتاد. دلیل نخست انتقادهای روزانه و ساعت به ساعت منتقدانی که انواع رسانه دراختیارشان است و هر روز دولت را زیر تیغ نقدهای غیرکارشناسانه قرار دادند و اعتبار دولت را نزد شهروندان کاهش دادند. دلیل دوم بی‌اعتبار شدن و از سکه افتادن نهاد دولت در 4 سال اخیر بی‌پولی این دولت بود. دولت یازدهم میراث‌خوار صدها هزار میلیارد تومان بدهی انباشته شده دولت قبلی بود و با کارمندانی بیش از اندازه لازم مواجه شد و قیمت نفت در بازار جهانی نیز کاهش یافت و دست دولت را برای هزینه‌های عمرانی بست و از اعتبارش کاسته شد. دولت یازدهم از یک طرف به نهادهای عمومی مثل سازمان تامین اجتماعی بدهکار است، از سوی دیگر به بانک‌ها بدهکار است و طلب پیمانکاران را نیز نداده و البته در سال 1395 هزارانی میلیارد تومان اوراق بدهی منتشر کرده که پرداخت آن دشوار است. این گونه شده است که نهاد دولت در ایران امروز نهادی کم اعتبار است و در این شرایط انتخابات دوازدهم می‌تواند بر ابعاد این تراژدی بیفزاید.

دولت دوازدهم اگر دولتی با افراد و اهداف ضعیف و ناشناس باشد، راه را برای بی‌اعتباری بیشتر نهاد دولت صاف می‌کند و روزگاری می‌رسد که همین شماری از متخصصان باقی مانده در کشور نیز حاضر به همکاری نخواهند بود. دولت دوازدهم نقطه عطف در ماهیت و شکل «نهاد دولت» در ایران خواهد بود: دولت دوازدهم اگر دولتی ضعیف و کم‌بنیه به لحاظ اعتبار، نیروی کارشناسی، اعتماد عمومی و بی‌توجهی خارجی‌ها باشد به مرگ «نهاد دولت» کمک می‌کند و شاید اصولا نهاد دولت جایش را به نهاد دیگری بدهد.