رفتن به محتوا
سام سرویس
کد خبر 478600

به دلیل سقوط بودجه های عمرانی رخ می دهد

خطر درکمین زیرساخت های کشور

ساعت 24 - رییس بانک مرکزی بیشتر از هرکارد یگری که درزمره وظایفش است اکنون برروی نرخ ارز متمرکز شده است و باوردارد قهرمان این روزهای اقتصادایران است که توانسته نرخ دلاررا رام کند و اقتصادایران را نجات دهد. کاش این رییس بانک مرکزی اجازه می داد و تلاش می کرد آمارها و اعداد سرمایه گذاری به مثابه یکی از مهمترین متغیرهای اقتصادی منتشر شود تا بشود درپرتو تحلیل روندهای کمی وکیفی میزان سرمایه گذاری بخش دولتی و بخش خصوصی بفهمیم رشد اقتصادی ایران به کدام مسیر می افتد و نیازهای ایران چگونه برطرف می شود.

سدکارون
dir="RTL">اقتصاددانان اما باوردارند به دلایل گوناگون نرخ سرمایه گذاری درایران روندی کاهنده دارد. حمید آذرمند یکی از اقتصاددانانی است که نوشته است:آمارها نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری ثابت در اقتصاد ایران طی یک دهه گذشته، به طور پیوسته روندی نزولی داشته است. اگر نسبت تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به تولید ناخالص داخلی را به عنوان شاخص نرخ سرمایه‌گذاری در نظر بگیریم، می‌توان مشاهده کرد که این نسبت از متوسط بیش از 30 درصد در بلندمدت به حدود 19 درصد در سال جاری کاهش یافته است و ممکن است این روند همچنان کاهنده باشد. عواملی مانند تشدید تحریم‌های خارجی، کاهش واردات ماشین‌آلات و تجهیزات، افزایش نااطمینانی و ریسک سرمایه‌گذاری در اقتصاد و همچنین کاهش پرداخت‌های عمرانی دولت، موجب کاهش میزان سرمایه‌گذاری اقتصاد شده است؛ اما با نگاهی به تحولات یک دهه گذشته می‌توان دریافت کاهش نرخ سرمایه‌گذاری از یک روند نزولی تبعیت می‌کند و صرفاً محدود به تحولات یک سال گذشته اقتصاد ایران نیست. به بیان دیگر، روند مستمر کاهش نرخ سرمایه‌گذاری دلالت بر وجود برخی عوامل و تحولات ساختاری موثر بر سرمایه‌گذاری دارد که موجب شده است اقتصاد ایران نسبت به گذشته، سهم کمتری از مازاد ایجادشده را مجدداً در اقتصاد سرمایه‌گذاری کند.

تجربه دهه های تازه سپری شده نشان می دهد دولتهای ایران از مسیر بودجه های سالانه در بخش های گوناگون اقتصاد سرمایه گذاری می کرده اند . این سرمایه گذاری ها با استفاده از اعتبارات عمرانی در بودجه های ساللن اتفاق می افتاد و بیشترین سرمایه گذاری ها نیز در زیرساختهای فیزیکی مثل راه و راه آهن و فرودگاه و سد و پالایشگاه و نیروگاه و واحدهای بزگ صنعتی و کشاورزی انجام می شد. به این ترتیب بود که راه آهن توسعه می یافت ، ظرفیت تولید برق روندی فزاینده را تجربه می کرد و سدسازی برای مهار آبه در جریان بود و کارخانه های بزرگی مثل ذوب اهن و فولاد مبارکه و پتروشیمی ها درایران ساخته شدند واکنون عصای دست دولت به حساب می آیند. واقعیت این است که حالا در آستانه تصویب بودجه 1399 به طور آشکار معلوم می شود که دولت بودجه عمرانی اش به شدت سقوط کرده است. یک نوشته منتشر شده در مرکز پژوهشی بانک مرکزی نشان می دهد در سال های بعد از انقلاب سهم هزینه جاری از کل هزینه دولت رو به افزایش بوده و از ۶۸.۵ درصد در سال ۱۳۵۷ به ۸۴.۶۹ درصد در سال ۱۳۹۶ رسیده است.

در همین سال ­ها، سهم هزینه عمرانی از کل هزینه دولت به شدت کاهش یافته و از ۳۱.۵ درصد در سال ۱۳۵۷ به ۱۵.۳۱ درصد در سال ۱۳۹۶ رسیده است. همچنین، نسبت هزینه مصرفی دولت به تولید ناخالص داخلی طی دوره ۱۳۹۶-۱۳۸۳ با یک روند صعودی از ۱۱.۲۴ درصد در سال ۱۳۸۳ به ۱۳.۴۳ درصد در سال ۱۳۹۶ رسیده است. این در حالی است که نسبت هزینه سرمایه گذاری دولت به تولید ناخالص داخلی با طی یک روند نزولی از ۸.۷۳ درصد در سال ۱۳۸۳ به ۵.۸۲ درصد در سال ۱۳۹۶ رسیده است.روند نزولی هزینه سرمایه گذاری و عمرانی بسیار نگران­ کننده بوده و بیشترین صدمه را به زیرساخت­ های کشور وارد می­ کند و اساساً با این سطح از هزینه سرمایه­ گذاری و عمرانی بسترهای لازم جهت فعالیت موثر بخش خصوصی و در نتیجه بسترهای لازم جهت رشد اقتصادی بالا و پایدار فراهم نخواهد شد. به نظر می رسد دارایی ها و ثروت های انباشت شده ایران درزیر ساخت ها به مرور و به دلیل خشکسالی های سرمایه گذاری نه تنها رشد را توسعه نمی کنند بلکه احتمال دارد به دلیل استهلاک های سالانه از همین میزانفعلی نیز کمتر شود.

درشرایطی که بخش خصوصی حاضر نیست سرمایه های خود را درزیر ساخت ها به کارگیرد و اصولا درایران اجازه این کار داده نمی شود و با قیمت گذاری دستوری راه ورود به این بخش ها مسدود است و در وضعیتی که سرمایه های خارجی نیز به دلایل گوناگون از ایران رفته و تا شرایط چنین است برنمی گردند و دروضعیتی که قدرت پس انداز ملی روندکاهنده دارد و بیشترین بودجه هاب ه حقوق و دستمزد داده می شود باید نگران بود که زیر ساخت های ایران با خطر فراموشی و توسعه نیافتگی مواجه هستند.

نظرات کاربران
نظر شما

ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.

تازه‌ترین خبرها