نعمت احمدی حقوقدان

چند نکته درباره تبلیغات عجیب انتخاباتی

ساعت 24-کلیپ‌هایی که اخیرا در فضای مجازی منتشر شده و در آن تبلیغات نامتعارفی از نامزدهای نمایندگی مجلس به نمایش در آمده، به سبب برخی سختگیری‌هاست. رفتاری که در نهایت موجب برآمدن برخی افراد شده که در شرایط فعلی در حد و اندازه‌های مجلس تعریف نمی‌شوند و برای رسیدن به مجلس هر کاری را انجام می‌دهند.

دیده شده یکی از نامزدها با پوشیدن لباس پلنگی ادعا می‌کند من پلنگ هستم و اگر وارد مجلس شوم شاخ وزیر را می‌شکنم. یا نامزدی کباب صلواتی در حوزه انتخابیه خود پخش می‌کند و یا آقایی که افتتاحیه‌ای برای ستاد انتخاباتی خود برگزار می‌کند که در رسانه‌ها به مراسم ازدواج شاهزادگان انگلیسی تشبیه شده است. حال پرسش این است که در بررسی‌های نظارتی چطور صلاحیت این افراد تایید شده‌است؟ حساسیت‌های نظارتی بر چه چیزی متمرکز بوده‌است؟ البته روشن است که اینگونه مسائل به نگرش افراد بازمی‌گردد. به بیان دیگر یعنی برخی افراد با روش‌های نامتعارف تبلیغاتی، نگرش خود را از اوضاع و نابسامانی‌های اقتصادی مردم در حوزه‌های انتخابیه خود روشن و چه بسا از مشکلات در جهت خواسته‌ها و اهداف خود سوءاستفاده می‌کنند؟ آیا این پرسش طبیعی پیش نمی‌آید که آن کاندیدایی که افتتاحیه‌ای چنین سنگین و لاکچری برگزار می‌کند، به کجا متصل است؟ از چه روشی تبعیت می‌کند و به دنبال آن به کدام توقعات و مطالبات در آینده باید پاسخگو باشد؟ در ادامه چنین مسیری است که استیضاح وزرا در مجلس، ابزاری می‌شود. لذا باید پذیرفت بخشی از این اتفاقات به عدم دقت کافی در مراحل مختلف بررسی صلاحیت‌ها برمی‌گردد. البته تا زمانی که احزاب قوی وجود ندارد این جریان‌ها ادامه خواهد داشت. در سوی دیگر باید یادآور شد که با چنین نماینده‌هایی جامعه سخت به سمت دموکراسی حرکت خواهد کرد. زیرا هر زمان کانون‌های قدرت فردی شکل گیرد و با چنین روش‌های تبلیغاتی نمایندگان وارد مجلس شوند، بیش از حد معمول در مجلس شاهد تذکر، سوال و تهدید به استیضاح خواهیم بود که همچون ابزاری در دست برخی نمایندگان خاص در جهت منافع فردی و گاه منطقه‌ای قرار می‌گیرد و نه در جهت منافع ملی. در هر صورت در نبود احزاب قوی، باید حسابی باشد که هزینه‌های تبلیغاتی نمایندگان در آن جمع شود و بر این حساب‌ها نظارت وجود داشته باشد تا افراد نتوانند بیش از میزان مشخص به کاندیداها کمک مالی کنند و جا دارد پرسیده شود، در این حوزه‌های انتخابیه چه منافعی نهفته است که به این روش‌های نامتعارف در ستادهای تبلیغاتی با هزینه‌های هنگفت منجر شده ‌است. نهایتا می‌توان گفت نباید در بررسی صلاحیت‌ها نماینده‌هایی که سلامت خود را به شکل‌های مختلف نشان داده‌اند مانند آقایان محمود صادقی، علی مطهری و... از این عرصه باز بمانند. نماینده‌هایی که سلامت، کاردانی، تعهد و مردمداری خود را نشان داده‌اند و در مقابل چنین افرادی از مراحل بررسی صلاحیت‌ها عبور کنند که به جای ارائه برنامه برای دوران نمایندگی، کارناوال تبلیغاتی به راه بیندازند. اگرچه این اقدامات در قانون جرم محسوب نشده و برای رفتار تبلیعاتی کاندیداها حد روشنی در نظر گرفته نشده، اما روشن است که این اعمال ابزاری پوپولیستی برای جذب آراست. همانطور که می‌گویند سالی که نکوست از بهارش پیداست؛ این مسائل در ارتباط با مجلس یازدهم نگرانی‌هایی را ایجاد خواهد کرد.