تمهید ی برای «حال خوش»

ساعت 24-«ووهان، بجنگ!» پیش از آنکه پای نامبارک کرونا به کشور باز شود، تصاویری از شهر قرنطینه‌ شده ووهان دست به دست می‌شد. شب بود و مردمی که پشت حصار خانه‌ها جمع شده بودند، نام یکدیگر را صدا می‌کردند و از هم می‌خواستند تا قوی بمانند؛ قوی بمانند تا بتوانند به جنگ ترس و اضطراب بروند

حالا که سیلاب شایعات از در و دیوار فضای مجازی بر سر ما می‌بارد، حالا که یک عطسه یا سرفه، تصویری آخرالزمانی را جلوی چشم‌های ما نمودار می‌کند، حالا که دست نخراشیده ترس، بیش از بیماری گلوی ما را می‌فشارد، چاره، همان چاره مردمان ووهان است؛ آن روزی که پشت پنجره‌های خانه‌های خود با فریاد امیدواری به جنگ با ترس رفتند. گرچه ما هنوز پشت پنجره‌ها نرفته‌ایم و نام یکدیگر را به سرود امیدواری نخوانده‌ایم، اما کم نیستند نوازنده‌هایی که گوشه و کنار شهرهای ما بر بساط امید، نغمه می‌خوانند. خبر شیوع کرونا که در اصفهان آمد، پنج جوان نشستند پشت گیتار، تنبک، سنتور و سنج تا برای کرونا کری بخوانند و بگویند تا سپاهان هست، تا این زخمه بر سیم‌های سنتور نواخته می‌شود، کرونا فقط یک ویروس است، نه آن غول بی‌شاخ و دمی که داس مرگ در دست دارد و قرار است همه را از بیخ به دیار مرگ بکشاند. اما فقط نوازندگان اصفهانی نیستند که با آواز به جنگ ترس رفته‌اند، پرستاران، پزشکان، انترن‌ها و دیگر کادر خدمات درمانی که در صف اول جنگ با کرونا ایستاده‌اند، تصاویری دسته‌جمعی از خود منتشر می‌کنند و از دل پرامید و پرتوان‌شان می‌گویند. بخشی از کادر درمان با شادی در اتاق بیماران سعی کردند روحیه آنها را تقویت کنند و از ترس بیماران بکاهند. در شرایطی که مردم برای تهیه ماسک و مواد ضدعفونی‌کننده با در بسته در داروخانه‌ها و مراکز بهداشتی مواجه می‌شوند فیلم‌هایی از استان‌های مختلف در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد که نشان می‌داد مردم به‌صورت خودجوش ماسک رایگان بین هم توزیع می‌کردند.

نام بخش ایزوله کرونا شاید هراس‌انگیز باشد، اما آنها که جان‌شان را بر کف گذاشته‌اند از پشت دیوارهای قرنطینه این بخش می‌گویند که برای مبارزه با ترس از کرونا، راهی جز امید نیست. این امید هم آن دستاویزی نیست که در شرایط ناچاری و از سر «چیزی برای باختن نداشتن» به آن چنگ زد، «فئودور داستایفسکی»، نویسنده پرآوازه روسی در کتاب «جنایت و مکافات» می‌گوید که آدمی به هیچ قیمت راضی نیست، زندگی را از دست بدهد. یک انسان، اگر لازم باشد «سر یک صخره بلند زندگی کند و روی لبه‌ای آنقدر باریک بایستد که فقط جای پای دوتا پایش باشد و بس و دور تا دورش هم پرتگاه و اقیانوس باشد و سیاهی و تنهایی و توفان ابدی... و اگر قرار باشد تمام عمرش را توی همان یک وجب جا بگذراند، حتی هزار سال و تا ابد، باز هم بهتر است تا زندگی کند فقط ‌و ‌فقط محض خاطر زندگی.»

این روایت تلاش برای زندگی و امید برای زندگی، روایت شادی دو پرستاری است در «سژ انهینو» که پس از بهبودی کامل و خلاصی از کرونا، با لباس‌های قرنطینه روبروی بیمارستانی در چین شادی می‌کنند. یا ویدیوهای دیگری که از حصار پرهراس چین بیرون می‌آید، بیماران کرونایی که به راهنمایی یک پرستار چرخ می‌زنند و شادی می‌کنند. یا حکایت سلفی و خنده‌های بیماری با سه پرستارش در قرنطینه، خنده‌هایی که می‌گوید نه تصنعی است و نه از سر ترس. بیماری که با تست کرونای مثبت می‌گوید ترس از خود بیماری بدتر است، حتی وقتی که جواب مثبت می‌شنود، می‌خندد و حالا هم خنده را از لب‌هایش دور نمی‌کند. کنار چهره خندان این بیمار در عکس، سه پرستار نیز در آن انتها می‌خندند و دست‌های‌شان را به نشانه پیروزی بالا برده‌اند، دست‌هایی که نشان می‌دهند اگر قرار است بر این ویروس ناخوانده و این واهمه و وحشت چیره بیاییم، چاره‌ای جز شادی نداریم و البته این گزاره‌ای برای تسکین نیست، اگر جزو آن دسته افرادی هستید که امید، شادی و حال ‌خوب را در قامت کلماتی بدون بار معنایی می‌دانید، اشاره‌ای می‌کنیم به صحبتی که دکتر مینو محرز، متخصص بیماری‌های عفونی با «اعتماد» داشت. دکتر محرز از «اعتماد» خواست تا به خوانندگانش بگوید اضطراب و استرس بدن را برای پذیرایی از این ویروس آماده می‌کند؛ اضطراب، ترس، نگرانی و تمام این عواطف توان بدن را برای دفاع کاهش می‌دهد. ترس راه چاره مقاومت با کرونا نیست؛ همراه با آنهایی که در خیابان «ماسک مهربانی» پخش می‌کنند، همراه با آنهایی که گوشه و کنار سواحل می‌زنند و می‌خوانند و به ترس، نه می‌گویند، همراه با آنها و با دلی پرامید به جنگ با کرونا می‌رویم، می‌جنگیم و شاد زندگی می‌کنیم، یا به قول خیام: «ترکیب طبایع چو به کام تو دمی است/ رو شاد بزی گرچه بر تو ستمی است/ با اهل خرد باش که اصل تن تو/ گردی و نسیمی و غباری و دمی است.»