دوستداران چین علیه نهاوندیان
جهان کوچک ناایدئولوگها
کارشناسان خبرگزاری تسنیم با نقد سخنان محمد نهاوندیان اظهارات محمد نهاوندیان در مورد جهانهراسی و لزوم بازنگری در پیشفرضهای ایدئولوژیک، جوری نوشتهاند که بوی چین دوستی از ان به مشام میرسدو انگار یک نفر هوادار سرسخت چین آن را نوشته است.
تسنیم نوشته است محمد نهاوندیان رئیس دفتر رئیس جمهور در دولت یازدهم اخیراً در یک نشست گفته است: «اکنون جا دارد که ما در بعضی از مفروضات و پیش فرضهای ایدئولوژیک خود تردید کنیم. با برخوردهای ایدئولوژیک نمیشود منافع ملی را تامین کرد.
اگر چیزی را نمی توان تغییر داد، انزوا و ترس از واقعیت و پشت کردن به آن، ما را به منافع و مقاصدمان نمی رساند. لازمه توفیق در صحنههای بین الملل حضور فعال در آن است. جهان هراسی و بیگانه هراسی ما را به جایی نرسانده و نخواهد رساند. »
اظهارات محمد نهاوندیان در مورد جهانهراسی و لزوم بازنگری در پیشفرضهای ایدئولوژیک، بیش از آنکه نقدی سازنده به سیاست خارجی ایران باشد، به نظر میرسد تلاشی برای توجیه ناکامیهای دولت روحانی و تقویت روایت غرب در مذاکرات جاری است.
سوابق تاریخی نشان میدهند که اتفاقاً این دولت روحانی بود که با تمرکز بیش از حد بر غرب و غفلت از ظرفیتهای شرق، جهان خود را کوچک کرد و فرصتهای متعددی را از دست داد.
در مقابل، رویکرد چندجانبهگرایانهای که در سالهای اخیر اتخاذ شده، نشاندهنده توانایی ایران برای تعامل فعال با جهان، بدون تسلیم در برابر فشارهای غرب است.
نهاوندیان در اظهارات خود بهطور ضمنی جمهوری اسلامی ایران را به جهانهراسی و بیگانههراسی متهم کرده و مدعی شده است که پیشفرضهای ایدئولوژیک مانع از تامین منافع ملی شدهاند.این سخنان در شرایطی مطرح میشود که ایران در سالهای اخیر بارها مسیر دیپلماسی و مذاکره را در پیش گرفته است. توافق هستهای برجام نمونهای بارز از تلاش ایران برای تعامل با جامعه جهانی بود. با این حال، این آمریکا بود که در سال 2018 بهصورت یکجانبه از برجام خارج شد و تحریمهای گستردهای را علیه ایران اعمال کرد.
در مذاکرات اخیر نیز، طرفهای غربی با طرح مطالباتی فراتر از توافق اولیه، مانند توقف کامل غنیسازی اورانیوم، عملاً مسیر مذاکرات را به بنبست هدایت میکند.
در چنین شرایطی، اتهام جهانهراسی به ایران نهتنها نادرست به نظر میرسد، بلکه میتواند بهعنوان ابزاری برای توجیه شکست دیپلماسی از سوی آمریکا مورد استفاده قرار گیرد.
این اظهارات، چه بهصورت عمدی و چه غیرعمدی، به تقویت روایت غرب مبنی بر مقصر بودن ایران در ناکامی مذاکرات کمک میکند. در واقع، چنین مواضعی در داخل ایران میتواند به پررنگتر شدن «سمبه» دونالد ترامپ و دیگر سیاستمداران غربی منجر شود که به دنبال فشار حداکثری بر ایران هستند.
جهانهراسی یا جهان کوچک دولت روحانی؟
نکته قابلتوجه این است که اتهام جهانهراسی بیش از آنکه به کلیت نظام جمهوری اسلامی مربوط باشد، به رویکرد دولت حسن روحانی، که نهاوندیان از اعضای کلیدی آن بود، نزدیکتر است.
تسنیم ادامه داده است: یکی از نمونههای بارز این رویکرد، نحوه برخورد دولت روحانی با چین بود. در جریان سفر رئیسجمهور چین، شی جینپینگ، به ایران در سال 1394، نهتنها حسن روحانی شخصاً به استقبال او نرفت، بلکه رفتار تیم دیپلماتیک ایران بهگونهای بود که رئیسجمهور چین سفر سهروزه خود را به دو روز کاهش داد.این رفتار، که از منظر دیپلماتیک توهینآمیز تلقی شد، نشاندهنده اولویتبندی نادرست دولت روحانی بود که تمام توجه خود را به مذاکرات هستهای با غرب معطوف کرده بود.
در واقع، دولت روحانی به امید جلب رضایت غرب، روابط با شرق را کمرنگ کرد و حتی به گفته برخی اعضای تیم دیپلماسی وقت در کتاب «راز سر به مهر»، «دوستان دوران سختی» را از خود رنجاند.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.