آیا داستان ترکمنستان و آذر بایجان در ازبکستان تکرار میشود
جانشین کریموف؛ مرد آهنین یا دختر آشوبگر اقتصادی
ساعت ۲۴- پس از آنکه گورباچف روس پرچم تسلیم اردوگاه سوسیالیسم در برابر دنیای آزاد را در دست گرفت و کاخ آرزوی کمونیستهای عالم برای شکست اردوگاه رقیب فرو ریخت در یک دوره کوتاه کشورهای به زنجیر کشیده با شتاب به کشورهای مستقل تبدیل شدند. در حالی که تصور می شد در کشورهای رهاشده از چنگ روسها شاهد دموکراسی و گردش قدرت در میان نخبگان باشیم اما دستکم کشورهای مستقر در آسیای میانه در نوع دیگری از استبداد در انتخاب رییس جمهور گرفتار شدند.
پس از انتشار خبر مرگ اسلام کریموف، رییسجمهوری ۷۸ ساله ازبکستان، گفتوگوها و گمانهزنیها در داخل و خارج از کشور مبنی بر جانشین او شدت گرفته است. آقای اسلام کریموف تنها رهبر ازبکستان پس از فروپاشی شوروی سابق و استقلال آن کشور در سال ۱۹۹۱ بوده است. بنابراین انتخاب جایگزین برای رییسجمهوری که سالها قدرت را در دست داشته و سیاستهای سرکوبگرانهاش منتقدان بسیاری ایجاد کرده، پروسهای حساس برای کشور خواهد بود.
بنا به قانون اساسی ازبکستان، درصورتی که رییسجمهوری کشور قادر به انجام وظایف خود نباشد، رییس مجلس نمایندگان به مدت سه ماه جایگزین او خواهد شد. اما برای تعیین جایگزین بلندمدت آقای کریموف، کارشناسان به سه نامزد احتمالی اشاره کردهاند: آقای میرضیایف، نخستوزیر کنونی ازبکستان که از سال ۲۰۰۳ در این پست فعالیت خود را آغاز کرده، کسی است که به گفته منتقدان رهبر ایدهآلی نیست و اغلب به سیاستهای سرکوبگرایانه روی آورده است. گفته میشود که در میان مقامات ارشد ازبکستان، آقای میرضیایف بیشتر مانند «مشت» حکومت عمل میکند تا مغز حکومت. به همین خاطر برخی کارشناسان معتقدند در صورت رسیدن به مقام ریاستجمهوری، آقای میرضیایف حکومتی سرکوبگرانهتر از کریموف خواهد داشت.
آقای رستم عظیمف که همچنین معاون نخستوزیر ازبکستان است، از سال ۱۹۹۸ در سیاست کشور، به ویژه در امورد اقتصادی، نقش ایفا کرده است. او در مقایسه با میرضیایف تجربه بیشتری در امور بینالملل دارد. یک سال پس از استقلال ازبکستان آقای عظیمف به عنوان رییس بخش امور بینالملل بانک ملی ازبکستان نقطه تماس بانکهای اروپایی با کشور بود.
زمانی نام گلناره کریموا دختر اسلام کریموف به عنوان یگانه جانشین احتمالی پدر شنیده میشد اما وقایع سالهای اخیر و اتهام فساد مالی او را از این احتمال دور کرده است. او که نام هنری گوگوشا را انتخاب کرده، بازرگان، طراح جواهر، دیپلمات و خواننده است. گلناره پرنفوذترین عضو خانواده بعد از پدرش است و رییس شورای سرپرستی بنیاد همایش فرهنگ و هنر ازبکستان و موسس مارک پوشاک و جواهرات گلی و از سال ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۱ سفیر ازبکستان در دفتر سازمان ملل متحد در ژنو بود. وی از همسر پیشین خود منصور مقصودی که شهروند امریکایی افغانتبار است، یک پسر به نام اسلام و دختر به نام ایمان دارد. هماکنون، شریک تجاری و دوست پسر وی رستم محمدعمراف است.
زمانی از دختر کریموف به عنوان جانشین او نامبرده میشد اما اکنون او به دستور پدر، در بازداشت خانگی است. در اسناد ویکیلیکس در سه سال اخیر، نام گلناره با فساد مالی پیوند خورد و حتی تحقیقاتی علیه موسسات او در اروپا و امریکا آغاز شد. در یک سال اخیر، آنچه «رسوایی مالی» او نامید شده، باعث شد تا اسلام کریموف دستور به حبس خانگی دخترش بدهد. آینده گلناره چه خواهد شد؟ اما گلناره کریمووا میگوید مادر و خواهر کوچکترش یعنی لاله او را از صحنه سیاسی کشور خارج کردهاند.
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.