سازمان برنامه از کودکان کار، معلولان، طلاق گرفته ها و معتادان گزارش می دهد
4 برابر شدن شمار زنان معتاد در10 سال اخیر
ساعت 24 -آسیبهای اجتماعی طیف گسترده و وسیعی ازجمله اعتیاد، سرقت، انحراف جنسی، مهاجرت، فقر، بیکاری، بیخانمانی، کودکآزاری، تکدیگری، طلاق و خشونت را شامل میشود؛ بنابراین برخی گروههای انسانی بیشتر در معرض انواع آسیبها هستند. برخی آمارهای منتخب درزمینه وضعیت برخی آسیبهای اجتماعی و نیز وضعیت برخی گروههای مهم در معرض آسیبها شرح زیر است:
کودکان کار به کودکان کارگری گفته می شود که به صورت مداوم و پایدار به خدمت گرفته میشوند که این امر آنها را در بیشتر اوقات از رفتن به مدرسه و تجربه دوران کودکی بی بهره می سازد و سلامت روحی و جسمی آنها را تهدید میکند. جدیدترین گزارش مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار از وضعیت فعالیت کودکان 10تا 17ساله نشان میدهد در سال 1396از حدود 9میلیون کودک، حدود 499هزار نفر، کودک فعال هستند؛ به عبارتی حدود 500هزار کودک، شاغل یا در جستجوی کار هستند. از میان این کودکان 410هزار نفر شاغل و 89هزار کودک نیز در جستجوی کار بوده اند. شمار کودکان شاغل در سال 1396 نسبت به سال 1395به میزان 11.5درصد و نسبت به سال 1394نیز 10.2درصد افزایش را نشان می دهد. طبق داده های مرکز آمار ایران، میزان افراد شاغل در کشور در سال 1396در حدود 23میلیون است؛ یعنی درصد کودکان کار شاغل حدود 2.17درصد از کل جمعیت شاغل در کشور در سال 1396است. تعداد کودکان کار در سال 1396به حدود نیم میلیون نفر رسیده است که اکثر آنهادر معرض انواع آسی بهای اجتماعی قرار دارند.
فقرا
پژوهشگران برای تعریف فقر، عموماً آن را به انواع گوناگونی تقسیم کرده اند و در این میان دو نوع از فقر اهمیت بیشتر دارد: فقر مطلق: به کمترین سطح زندگی اشاره دارد که در آن افراد یا خانوار از دسترسی به حداقل نیازهای زندگی عاجز می مانند. فقر نسبی: به فقدان منابع برای فرد یا گروه هنگامیکه با دیگر اعضای آن جامعه یا به سخن دیگر با استاندارد زندگی جامعه مقایسه میشوند، اشاره دارد .موضوع افزایش یا کاهش فقر در ایران طی دهههای اخیر است که طیفی از موافقان و مخالفان را صف بندی کرده است. زاهدی اصل و بساطیان در مطالعه خود با عنوان «مسائل و مشکلات فقر در ایران» مدعی هستند، 56درصد از متون و مقالات مرتبط با فقر بر این اعتقادند که فقر در سالهای بعد از انقلاب و دهه جنگ ( 1368به بعد) افزایش یافته است. در دهه 80درصد افراد خط فقر در روستا و شهر افزایش یافت و به بالای 20درصد به خصوص در مناطق شهری رسید و از انتهای دهه 1380این روند.معکوس شد. برای مثال، در سال 1391به طور میانگین حدود 9.07میلیون نفر در کشور [تقریباً 12درصد] زیر خط فقر نسبی بودند لبته در سال ،1395درصد افراد زیر خط فقر نسبی مجدداًافزایش یافت و به حدود 28درصد رسید. در این صورت تعداد افراد زیر خط فقر نسبی در سال 1395و پساز آن بیش از 22میلیون نفر یعنی بیش از یکچهارم جمعیت کشور بوده است. محاسبات مربوط به فقر مطلق در نواحی روستایی و شهری نشان میدهد افراد زیر خط فقر در روستا نسبت به شهر، در اکثر سالهای دوره 1392-1370پایین تر بوده است. مقایسه سهم درآمدی دهکها نیز میتواند ارزیابی ما از وضعیت فقر را دقیقتر کند؛ به ویژه اینکه یکی از راههای انجام کشف و شهود در رابطه با تغییرات پنهانِ ضریب جینی این است که ببینیم آیا طی سالها سهم دهکهای بالای درآمدی اضافه شده و ثروتمندتر شدهاند یا دهکهای پایینتر فقیرتر شده اند.
معلولان
فرد معلول، فردی است که در عملکرد اندامهای حسی مانند اندام بینایی یا اندام شنوایی، اندامهای حرکتی مانند دستها، پاها یا تنه یا ساختار فیزیولوژیک مغز (عملکرد مغز) بر اساس معیارهای بینالمللی شرایط سلامت، بر اثر عوامل مادرزادی، بیماری، کهولت سن، سوانح، حوادث یا عوامل دیگر دچار معلولیت (کمتوانی) شده است. فرد معلول تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور، فردی است که معلولیت وی بر اساس نظر کمیسیون پزشکی، تشخیص نوع و تعیین شدت معلولیت مورد تأیید قرار گرفته و کارت معلولیت دریافت کرده است. از سوی دیگر، مددجوی تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور خدمتگیرنده سازمان بهزیستی کشور است که دارای پرونده مددجویی بوده و واجد شرایط بهرهمندی از خدمات سازمان بهزیستی کشور است. آمار دقیق معلولان در ایران مشخص نیست و حتی برخی از محققان، تعداد افراد دارای معلولیت را 4میلیون نفر در کشور اعلام کرده که البته قابل استناد نیست. عیت این گروه آسیبپذیر را در دوره 1390-1396نشان می دهد. برخی آماره نشان می دهند جمعیت معلول کشور در سال 1396بیش از 1.4میلیون نفر است که بهطور حتم در دو سال اخیر نیز به آن اضافه شده و چنانچه داده های سازمان بهزیستی مرجع باشد؛ احتمالاً جمعیت معلولان کشور اکنون در مرز 1.5 میلیون نفر قرار دارد. همچنین طبق اعلام سازمان بهزیستی کشور در سال 36 ،1396درصد از جمعیت معلول را زنان و 64درصد را مردان تشکیل میدهند و در حدود 40درصد از جمعیت معلول کشور، جسمی-حرکتی هستند.
معتادان
اعتیاد امروزه به یکی از اصلیترین آسیبهای اجتماعی در کشور تبدیل شده و اهمیت این آسیب در شرایطی است که بهتنهایی تأثیرات مستقیمی بر سایر آسیبها همچون طلاق، سرقت و غیره دارد. آخرین آمار اعلام شده در زمینه تعداد معتادان در کشور در سال 1396از طرف سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر در آستانه روز جهانی مبارزه با مواد مخدر اعلام شد که طبق آن شمار رسمی معتادان کشور به دو میلیون و 808هزار نفر رسیده و افراد 15تا 64ساله بیشترین مصرفکنندگان مواد مخدر هستند. در زمینه آسیبهای حاصل ازاعتیاد توجه به دو موضوع ضروری است:
نخست، رشد آمارهای مربوط به اعتیاد زنان است هر چند 9درصد جمعیت معتادان را زنان و 91درصد را مردان تشکیل میدهند، اما چهار برابر شدن جمعیت زنان معتاد در 10سال اخیر به خصوص با توجه به آسیب پذیری این گروه حائز اهمیت فراوان است. دوم، باید به روند بزهکاری در میان جامعه معتادان با توجه به افزایش تعداد قاچاقچیان مواد مخدر اشاره
روند طلاق
مسئله طلاق و افزایش تعداد خانوارهای تک نفره، بُعد دیگری از افزایش جمعیت مواجه با آسیبهای اجتماعی را برملا میکند اینکه آیا خانوارهای تک نفره در آینده تبدیل به یک بحران خواهند شد یا بخشی از روند طبیعی تغییرات خانواده در جهان را در ایران نیز شاهد هستیم، پرسشی گشوده پیش روی محققان است.طی 20سال گذشته سهم خانوارهای تک نفره 2برابر شده است.
منبع : موسسه|پژوهش و توسعه آینده نگری وابسته به سازمان برنامه و بودجه
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.