همه تحولات مهم انرژی در هفته ای که گذشت

ساعت4- دکتر عباس ملکی تحلیلگر ارشد انرژی درایران که به طور مرتب گزارش هفتگی از اقتصاد سیاسی انرژی در جهان برای دانشگاه شریف تهیه می کند در تازه ترین گزارش خود که امروز شنبه 7 اذرمان برای پایگاه خبری ساعت 24 ارسال کرده است تصویری از همه رخدادهی بازار انرژی و تحولات مرتبط با آن را ارایه کرده است.

dir="RTL">در این گزارش می خوانید:

پویایی‌های بازار

1- در روز جمعه قیمت نفت مانند سه هفته قبل با افزایش براه خود ادامه داد. نفت برنت برای تحویل در ماه دسامبر در بازار لندن به ۴۸ دلار هر بشکه رسید، گرچه چند روز قبل به ۴۹ دلار هم رسیده بود. قیمت نفت تگزاس گرچه به ۴۶ دلار هر بشکه هم رسید، اما هنوز هم از قیمت ابتدای سال یعنی اول ژانویه ۲۰۲۰ که حدود ۶۰ دلار هر بشکه بود، پایین‌تر است. قیمت گاز طبیعی هم نسبت به هفته قبل بالاتر رفته و به ۲ . ۹ دلار هر میلیون بی‌تی یو در بازار هنری هاب رسید.

تفسیر هفته

۱- امیدواری سرمایه‌گذاران در بازارهای مالی جهان به موفقیت واکسن کووید-۱۹ خوش‌بینی در مورد جلسه اوپک پلاس، و بهبود اقتصاد جهانی باعث تقویت بازارهای بین‌المللی سرمایه در معاملات هفته گذشته شد. طی سه هفته اخیر با امید به تولید نهایی و موفقیت واکسن برای مقابله با گرونا، بازار سرمایه در لندن شاهد رشد بوده، از جمله سهام شرکتهای خدمات مسافرتی و کالاها که با همه‌گیری بیماری از اوایل سال جاری میلادی بعضی از آنها علاوه بر افت ارزش سهام تا آستانه ورشکستگی هم پیش رفته بودند بالا آمدند. وضعیت مشابهی در معاملات بازارهای اروپایی به چشم می‌خورد. در ژاپن بازارهای مالی به دلیل تعطیلی بسته بود؛ اما سهام شاخص «نیکی» برای معاملات آتی که قابل خرید و فروش است در معاملات هفته گذشته ۲۷ درصد بالا رفت. شاخص کل بازار سرمایه استرالیا هم بیش از ۳ درصد تقویت شد. در استرالیا هم‌اکنون محدودیتهایی در حال اجراست و هفته‌هاست هیچ مورد مرگی مرتبط با کرونا در آن ثبت نشده است. جلسه وزرای نفت و انرژی تولیدکنندگان اوپک با برخی از تولیدکنندگان غیراوپک موسوم به اوپک پلاس در روزهای دوشنبه و سه شنبه هفته جاری برگزار می‌شود. به احتمال زیاد، کاهش تولید به اندازه 7.7 میلیون بشکه در روز مانند شش ماهه دوم ۲۰۲۰ در سه ماهه اول ۲۰۲۱ تمدید می‌شود. پس از آن ممکن است اوپک به کاهش تولید به اندازه ۲ میلیون بشکه در روز رضایت دهد. برخی از کشورهای عضو در این زمینه مخالفت دارند. مانند امارات عربی متحده که افزایش سهمیه تولید خود را پیگیری می‌کند. نیجریه نیز سهمیه بیشتری را درخواست می‌کند. عراق مایل است که از سهمیه‌گذاری معاف باشد. لیبی از ماه اوت که تنها ۸۰ هزار بشکه در روز تولید داشت، حالا به 1.5 میلیون بشکه رسیده و در پس از آتش بس میان جنگجویان داخلی، پیش بینی می‌شود در همین سطح تولید باقی بماند. عربستان و روسیه درخواست یک نشست تکنیکی با حضور کشورها در امروز شنبه ۲۸ نوامبر را دارند تا اختلافات را تا اندازه‌ای کم نمایند.

۲- روسیه و عربستان سعودی بزرگ‌ترین صادرکنندگان نفت خام به چین هستند. گرچه هر دو کشور در ماه اکتبر مقدار کمتری نفت خام به چین فروختند. روسیه در ماه اکتبر سال ۲۰۱۹، 1.64 میلیون بشکه در روز، در ماه سپتامبر ۲۰۲۰، ۱ . ۸۲ میلیون بشکه و در ماه اکتبر ۱ . ۵۶ میلیون بشکه نفت در روز به چین عمدتا از طریق خط لوله صادر کرده است. عربستان سعودی در ماه اکتبر 1.4 میلیون بشکه نفت در روز به چین صادر کرده است. در همین حال مطابق فاز یک توافق مابین ایالات متحده امریکا و چین، چین می‌باید مقدار ۲۵ میلیارد دلار از امریکا نفت و مشتقات آن را خریداری نماید. در ده ماه اول سال ۲۰۲۰ چین تنها به مقدار ۶۶۱ میلیارد دلار نفت خام، ال ان جی و سوخت پروپان و بوتان از امریکا خریداری کرده است. گمرک چین می‌گوید که صادرات نفت ایران در ده ماه اول سال ۲۰۲۰ نسبت به ۲۰۱۹، ۷۷درصد کاهش یافته است.

۳- اداره اطلاعات انرژی امریکا در تازه‌ترین گزارش خود متوسط حجم مصرف جهانی نفت و مشتقات آن در سال ۲۰۲۰ را حدود ۹۳ میلیون بشکه در روز تخمین زده؛ این رقم در سال ۲۰۱۹ میلادی 101.5 میلیون بشکه در روز بود. در امریکا مقدار نفت خام تولیدی انبار شده در مخازن نفتی کاهش یافته است. به گزارش اداره اطلاعات انرژی امریکا مقدار انبارهای تجاری (و نه استراتژیک در ۲۰ نوامبر به ۴۸۸ میلیون بشکه کاهش یافته است. انبارهای استراتژیک امریکا بیشتر شده و به ۲۶۳ میلیون بشکه رسیده است. صادرات نفت امریکا به 2.83 میلیون بشکه در روز رسید که بالاتر از ماه اکتبر است و واردات کمتر شده و به ۵ . ۲۳ میلیون بشکه در روز رسید. در همین حال خودروهای برقی شرکت تسلا در زیر ذره بین اداره ایمنی ترافیک بزرگراه‌های امریکا قرار گرفت. یک اشکال فنی در سیستم تعلیق جلوی این خودروها مشاهده شده است. بخشی از روش‌های انبار کردن نفت خام به انبارهای شناور در فراساحل (FPSO) باز می‌گردد. شرکت کپل در این ارتباط قصد دارد که برای نوسازی تانکرهای مورداستفاده برای ذخیره‌سازی ۱۰۰ میلیون دلار سرمایه‌گذاری کند. در همین حال ذخائر انبار شده گاز طبیعی امریکا بر روی زمین در ماه نوامبر ۱۸ میلیارد فوت مکعب کاهش یافته و به ۳۹۴۰ میلیارد فوت مکعب رسید. در منطقه پرمیان که یکی از مناطق تولید نفت خام و گاز شیل با هزینه نسبتا پایین در امریکاست، شرکتها مجددا به برنامه‌ریزی برای سرمایه‌گذاری در جهت توسعه چاه‌های نفتی و تولید مجدد مشغول شده‌اند. با کشف سه واکسن کووید--۱ حالا امیدواری به افزایش تقاضا برای نفت و گاز و سپس بالارفتن قیمت نفت خام در ۲۰۲۱ در امریکا بیشتر شده است. سهام شرکت‌های اکتشاف و استخراج فعال در نفت و گاز شیل در بورس‌های مختلف امریکا در این روزها به‌شدت رشد کرده‌اند.

۴- بوریس جانسون نخست‌وزیر انگلستان اعلام کرد که این کشور برنامه‌ریزی کرده است تا ۲۰۳۰ تولید خودروهای سواری با موتور احتراق داخلی را متوقف کند. این به معنای آن است که مصرف سوخت‌های فسیلی که در بخش حمل ونقل همچنان قابل توجه بود، به تدریج در این کشور کاهش می‌یابد.

۵- قیمت یکی از رمز ارزهای مهم یعنی بیت کوین به بالاترین مقدار خود در سه سال اخیر یعنی ۱۶۸۰۳ دلار رسید. بالاترین قیمت بیت کوین مربوط ۱۷ دسامبر ۲۰۱۷ به قیمت ۲۰۰۸۹ دلار بود.

۶- به دلیل کاهش واردات برق افغانستان از ازبکستان، ۸۰ درصد از کارخانجات کابل تعطیل شدند

۷- قیمت مس در بازار بورس لندن به بالاترین سطح از سال ۲۰۱۴ رسید. هر یک تن مس به قیمت ۷۳۶۰ دلار امریکا معامله شد. در ماه مارس امسال در اوج موج اول شیوع کرونا قیمت هر تن مس به پایین‌ترین مقدار یعنی ۴۳۷۰ دلار رسید. مس علاوه بر صنایع الکترونیک، در بخش تاسیسات انرژی‌های تجدیدپذیر نیز کاربرد دارد. بنظر می‌رسد که تقاضا برای مس با کشف واکسن کووید--۱ بیشتر نیز شود. شیلی اولین کشور تولیدکننده مس در جهان در نظر دارد که تولید مس در ۲۰۲۱ را افزایش دهد. در یک تحول دیگر، در شرق دور و در کنار اقیانوس آرام، روسیه قصد دارد که با سرمایه‌گذاری 2.2 میلیارد دلاری یک کارخانه تولید فلزات تاسیس نماید. این کارخانه با تولید ورق فولادی مواد اولیه ورودی برای شرکت کشتی‌سازی را تامین می‌نماید. شرکت کشتی‌سازی ژوزدا (Zvezda) با ساخت کشتی‌های مخصوص حمل و نقل در دریاهای نزدیک به قطب شمال در توسعه و تولید نفت و گاز و انتقال آن سهیم می‌شود. جالب است که رسنفت شرکت معظم نفتی روسیه این سرمایه‌گذاری را به عهده دارد. تولید کارخانه سالانه 1.5 میلیون تن ورق فولادی و لوله است.

۸- در اکثر بازارهای شرق آسیا پیش بینی می‌شود که تا ۲۰۳۰ هزینه تولید الکتریسیته از انرژی‌های تجدیدپذیر کمتر از زغال سنگ شود. وود مکنزی در گزارش خود این نکته را منعکس کرده که هزینه سطح‌بندی شده الکتریسیته (LCOE) که هزینه‌های ساخت و عملیات یک نیروگاه زغال سنگی را شامل می‌شود، می‌تواند تا به مقدار ۱۶ درصد ۲۰۳۰ بیشتر از هزینه‌های تولید الکتریسیته از طریق انرژی‌های تجدیدپذیر مانند خورشید و باد شود. در حال حاضر هزینه سطح‌بندی شده تولید الکتریسیته توسط انرژی‌های پاک کمتر از زغال سنگ (ونه نفت یا گاز) در استرالیا و هند است. بخش پژوهشی بلومبرگ (BNEF) معتقد است که تولید انرژی خورشیدی و ذخیره‌سازی آن در باتری در آسیا ارزانتر از هر روش دیگری برای تولید الکتریسیته به جز در ژاپن است.