شخصیت انسان با بالا رفتن سن عوض میشود
ساعت 24-بیشتر ما دوست داریم فکر کنیم شخصیت ما در طول زندگی نسبتا ثابت است. اما پژوهشها نشان میدهد که اینگونه نیست. خصوصیات ما همیشه تغییر میکند و تا وقتی که به دهه ۷۰ و ۸۰ زندگی برسیم دگرگونیهای قابل توجهی را از سر گذراندهایم.
به گفته موتوس "افراد خوشاخلاقتر و از لحاظ اجتماعی سازگارتر میشوند. آنها بیشتر قادر خواهند بود که میان خواستههای خودشان از زندگی و نیازهای اجتماعی تعادل ایجاد کنند. "روانشناسان فرآیند تغییر همراه با سالمندی را "بلوغ شخصیت" مینامند. این یک تغییر تدریجی و نامحسوس است که از دوران نوجوانی ما شروع میشود و دستکم تا دهه هشتم زندگی ما بر روی این سیاره ادامه دارد. جالب توجه است که این تغییر جهانشمول به نظر میرسد و در همه فرهنگهای بشری از گواتمالا تا هندوستان مشاهده شده است.
رودیکا دیمین، روانشناس اجتماعی از دانشگاه هیوستون میگوید: "به طور کلی بحثبرانگیز است که این تغییرات شخصیتی را قضاوت ارزشی کنیم. اما شواهدی داریم که این تغییرات سودمند هستند. " برای مثال ثبات عاطفی پایین با مسائل سلامت روان، نرخ بالای مرگ و میر و طلاق مرتبط است. درضمن خانم دیمین توضیح میدهد که شریک زندگی فردی که باوجدانتر است احتمالا خوشحالتر خواهد بود، چرا که احتمال بیشتری وجود دارد که ظرفها را سر موقع بشوید یا احتمال کمتری دارد که خیانت کند.معقول است اگر فکر کنیم این فرآیند تغییر پیوسته، مفهوم شخصیت را نسبتا بیمعنا میکند. اما این کاملا درست نیست. برای اینکه تغییر شخصیت دو جنبه دارد: تغییرات میانگین و تغییرات نسبی. آن طور که معلوم است، در حالیکه شخصیت ما با سالمندی به سمت مشخصی تغییر میکند، اینکه در مقایسه با دیگر افراد در گروه سنی یکسان چه شخصیتی داریم، نسبتا ثابت باقی میماند.
برای مثال سطح عصبی بودن یک فرد به طور کلی پایین میرود، اما فردی که در یازدهسالگی عصبیترین فرد گروه همسالان خود بوده است احتمالا در ۸۱ سالگی هم عصبیترین فرد همان گروه از همسالان باقی خواهد ماند. این رتبهبندیها بادوامترین ویژگیهای ما هستند و ما را از دیگر افراد متمایز میکنند.
رودیکا دیمین می گوید: "یک هسته مرکزی از اینکه ما کیستیم وجود دارد به این معنی که به طور نسبی جایگاه خود نسبت به دیگران را حفظ میکنیم. اما نسبت به خودمان، شخصیت ما مانند سنگنبشته نیست و میتوانیم تغییر کنیم. "این تغییر شخصیت چگونه رخ می دهد؟ به گفته موتوس "این بحث بزرگی در حوزه روانشناسی است. "به این دلیل که بلوغ شخصیت جهانشمول است، برخی دانشمندان فکر میکنند که فراتر از پیامدهای جانبی و تصادفی مانند این باشد که افراد سالمند فرصت بیشتری برای آموختن قواعد داشتهاند. آن گونه که شخصیت ما عوض میشود ممکن است به طور ژنتیکی برنامهریزی شده باشد و حتی شاید به دست نیروهای تکاملی شکل گرفته باشد.
از سوی دیگر، برخی فکر میکنند که بخشی از شخصیت ما بر اثر عوامل ژنتیک ساخته شده و پس از آن براثر فشارهای اجتماعی در طول زندگی ما شکل میگیرد. برای مثال، پژوهشی از ویبکه بلیدورن، روانشناس شخصیت از دانشگاه کالیفرنیا در دیویس، نشان میدهد در فرهنگهایی که از افراد انتظار میرود سریعتر بزرگ شوند، ازدواج و شروع به کار کنند و مسئولیتهای بزرگسالانه داشته باشند، شخصیت آنها در سن پایینتر بالغ میشود.خانم دیمین میگوید: "افراد به نوعی مجبور به تغییر رفتار در طول زمان هستند تا مسئولیتپذیرتر شوند. شخصیت ما تغییر میکند تا به ما کمک کند که چالشهای زندگی را تحمل کنیم. "
اما چه اتفاقی میافتد وقتی به سن خیلی بالا برسیم؟
دو روش ممکن برای مطالعه این موضوع وجود دارد که چگونه در طول زندگی تغییر میکنیم. روش اول انتخاب یک گروه بزرگ از افرادی در سنین مختلف و بررسی این است که شخصیت آنها چه تفاوتی با یکدیگر دارد. یک مشکل این استراتژی آن است که خیلی راحت ممکن است ویژگیهای رفتاری نسلی که بر اثر فرهنگ یک دوره خاص تاریخی شکل گرفته است - مانند مبادی آداب بودن - را با تغییرات شخصیت در حین سالمندی اشتباه بگیریم.این دقیقا چیزی است که در مورد "همگروه متولدین لودین" اتفاق افتاده است. گروههایی از افراد همسن تحت مطالعه از منطقه لودین در اسکاتلند که ویژگیهای شخصیتی و هوش آنها در ژوئن ۱۹۳۲ یا ژوئن ۱۹۴۷ وقتی هنوز در سن مدرسه یعنی یازده ساله بودهاند، بررسی شده است. رنه موتوس همراه با همکارانش در دانشگاه ادینبورگ ردپای صدها نفر از این گروه را در دهه ۷۰ یا ۸۰ زندگیشان گرفتند و پس از سالها دقیقا همان آزمونهای تحقیق اولیه را در مقابل آنها قرار دادند.موتوس میگوید: "به این دلیل که ما دو همگروه مختلف از این افراد داشتیم و هر دو گروه در دو موقعیت پیشتر از آن مورد آزمون قرار گرفته بودند، قادر بودیم که هر دو استراتژی را همزمان به کار ببریم. "این خوش اقبالی بود، چرا که نتایج این تحقیق به طور قابل توجهی برای آن دو نسل متفاوت از آب در آمد.
در حالی که در مجموع شخصیت افراد گروه جوانتر (که حالا حدودا ۷۰ ساله بودند) کم و بیش ثابت باقی مانده بود، ویژگیهای شخصیتی گروه مسنتر(که بیش از ۸۰ سال داشتند) شروع به تغییرکرده بود. آنها به طور میانگین به افرادی با گشودگی و برونگرایی کمتر تبدیل شدهاند که همچنین کمتر همدل و باوجدان هستند. تغییرات سودمندی که در طول زندگی آنها رخ داده شروع به تغییر جهت کرده است.موتوس میگوید: "فکر میکنم این معقول باشد، چرا که در سن بالا اتفاقاتی که همراه با سالمندی رخ میدهند سریعتر میشود. "او به این نکته اشاره میکند که وضعیت سلامت این افراد ممکن است در حال افول باشد و احتمالا شروع به از دست دادن دوستان و خویشاوندان خود کردهاند. به گفته موتوس "این مسئله بر روی ارتباط فعالانه آنها با جهان تاثیر دارد. "هنوز تحقیقی در این مورد انجام نشده است که آیا این روند بعد از صدسالگی ما هم ادامه دارد یا نه. پژوهشی بر روی ژاپنیهای بالای صد سال نشان داده است که امتیاز آنها در وجدان، برونگرایی و گشودگی بالاست، اما ممکن است افراد مورد آزمایش این ویژگیهای شخصیتی را از ابتدای جوانی به همراه داشته بوده باشند. شاید اصلا همین ویژگیها در طول عمر آنها نقش داشته است.درواقع وقتی سن ما بالا میرود، شخصیت ما به طور درونی با سلامتی ما پیوند میخورد. برای مثال، افرادی با خویشتنداری بالا به احتمال زیاد در زمان سالمندی سالمتر هستند. زنانی که عصبیتر هستند احتمال بیشتری دارد که نشانههای دوران یائسگی را تجربه کنند، و درجهای از خودشیفتگی با تنهایی ارتباط دارد که خودش یکی از عوامل خطر برای مرگ زودرس است.
زاریا گوروت - بیبیسی
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.