ترامپ خواستار باج ۳۳۵ میلیون دلاری برای خارج کردن سودان از فهرست تروریستی شد

بهای خروج از فهرست امریکایی

ساعت 24-خارطوم بعد از ۲۷ سال برای نخستین بار در رابطه با امریکا این فرصت را پیدا کرده تا از فهرست ادعایی واشنگتن در مورد دولت‌های حامی تروریسم خارج شود اما این خروج ممکن است مستلزم پرداخت هزینه‌ای سنگین از سوی دولت انتقالی جوان سودان باشد. سودان سال ۱۹۹۳ توسط دولت بیل کلینتون در فهرست دولت‌های حامی تروریسم جای گرفت. اما دونالد ترامپ، رییس‌جمهور امریکا دوشنبه شب اعلام کرد که آماده است تا سودان را از این فهرست خارج کند.

هر چند به گفته رییس‌جمهور امریکا هزینه خروج خارطوم از فهرست واشنگتن نزدیک به ۳۳۵ میلیون دلار برای خارطوم آب می‌خورد، مشخص نیست که برآورده کردن این شرط به تنهایی برای قطع تحریم‌ها و محدودیت‌های امریکا علیه سودان کافی باشد چراکه ظن غالب در میان رسانه‌ها این است که بهای اصلی این امتیاز، ایجاد روابط میان سودان و رژیم اشغالگر سرزمین فلسطین است. موضوعی که در طول ماه‌های گذشته بارها مطرح شده اما مقام‌های دولت انتقالی سودان هرگز حاضر به تایید آن نشده‌اند.
دونالد ترامپ گفته است که به محض واریز شدن مبلغ ۳۳۵ میلیون دلار توسط دولت سودان این کشور را از فهرست دولت‌های حامی تروریسم امریکا خارج خواهد کرد. این مبلغ از نظر امریکا غرامت خون افرادی است که در دو بمب‌گذاری بزرگ در سال ۱۹۹۵ در سفارتخانه‌های امریکا در قاره آفریقا جان خود را از دست دادند. هیچ یک از این دو بمب‌گذاری در خاک سودان رخ نداد بلکه کنیا و تانزانیا محل وقوع این رویدادهای تروریستی بودند که باعث کشته شدن ۲۲۰ نفر شد. هر چند القاعده مسوولیت این حمله را پذیرفت اما دولت ایالات متحده امریکا دولت عمرالبشیر را به دلیل آنچه اجازه اقامت و رفت و آمد به سران القاعده توصیف می‌کرد مقصر این حادثه می‌داند.
به نوشته رویترز با وعده روز دوشنبه دونالد ترامپ احتمال توافق میان سودان و رژیم اشغالگر سرزمین فلسطین بسیار افزایش یافته اما شکاف‌های داخلی و مخالفت میان احزاب و جریان‌های درون حاکمیت دولت موقت بسیار زیاد است. مقام‌های نظامی دولت انتقالی، چندان مخالفتی با امضای توافق عادی‌سازی روابط با رژیم اشغالگر سرزمین فلسطین ندارند اما غیرنظامیان حاضر در دولت کاملا با چنین اقدامی مخالف هستند.
رییس‌جمهور ایالات متحده امریکا همزمان با امضای توافق‌های بحرین و امارات متحده عربی با رژیم اشغالگر سرزمین فلسطین گفته بود که تعداد دیگری از کشورهای عربی هم آماده عادی‌سازی روابط هستند و حتی گفته‌ بود که اگر به اندازه کافی به آنها فشار وارد کرده ‌بود، نمایندگان این کشورها همزمان با ابوظبی و منامه، توافق‌های عادی‌سازی روابط با تل‌آویو امضا می‌کردند. دونالد ترامپ از کشورهای مورد نظرش نامی به زبان نیاورد ولی تاکید کرد که تا چند هفته دیگر یک به یک این کشورها توافق‌های عادی‌سازی روابط امضا خواهند کرد. رسانه‌ها از همان زمان سودان را به عنوان یکی از اصلی‌ترین گزینه‌های ترامپ برای وادار کردن به عادی‌سازی روابط با رژیم اشغالگر می‌دانستند. سودان به تازگی با برکناری رییس‌جمهور خودکامه پیشینش عمرالبشیر با یک دولت انتقالی نیمه نظامی و نیمه غیرنظامی اداره می‌شود که قرار بود در طول دو سال حاکمیت کشور را به یک دولت دایمی منتخب تحویل دهد.
مقام‌های دولت سودان به ‌رغم فشارهای امریکا تاکنون توانسته‌اند با این بهانه که دولت انتقالی اختیارات کافی برای سپردن تعهدی تا این اندازه بزرگ و دایمی ندارد زیر بار عادی‌سازی جنجالی روابط با یک رژیم اشغالگر سرزمین‌های عربی نروند. دولت انتقالی خارطوم نگران است در صورت پذیرش چنین تعهدی، همکاری‌های مشترک میان غیرنظامیان با ارتش برای ایجاد یک حکومت جدید در این کشور از بین برود و یک ‌سال ونیم بعد از برکنار عمرالبشیر در پی اعتراضات گسترده عمومی بار دیگر این کشور بحران‌زده شاهد اعتراضات گسترده مردمی شود. رویترز به نقل از یک منبع ارشد در دولت سودان می‌نویسد:«چنین تصمیمی نیاز به ثبات اقتصادی و سیاسی دارد. شاید بعد از برطرف شدن کامل تحریم‌های امریکا، مردم سودان بتوانند در شرایط عادی در مورد منافع چنین اقدامی با یکدیگر گفت‌وگو کنند.»
سودان سال‌هاست که با مشکلات اقتصادی مواجه است اما وضعیت اقتصادی در ماه‌های اخیر بسیار وخیم‌تر شده است. تورم سالانه ۲۰۰ درصدی و ناتوانی دولت انتقالی در تامین کالاهای اساسی و خدمات عمومی در کنار شیوع گسترده بیماری کرونا و سیل‌های شدید در طول یک ‌سال گذشته، سودان را در وضعیت بسیار شکننده‌ای قرار داده است. با این حال دولت خارطوم امیدوار است که با کنار گذاشته ‌شدن نام این کشور از فهرست امریکایی دولت‌های حامی تروریسم، امکان تامین سرمایه‌های خارجی، مذاکره برای دریافت وام همچنین بخشش یا استمهال برخی از بدهی‌های خارجی این کشور امکان‌پذیر شود.
بر اساس گزارش‌های رسانه‌ای، مقام‌های امریکا در گفت‌وگو با عبدالفتاح البرهان، رهبر نظامی دولت انتقالی سودان وعده داده‌اند که در صورت امضای توافق عادی‌سازی روابط با تل‌آویو، کمک‌های توسعه‌ای و بشردوستانه از سوی امریکا به خارطوم پرداخت خواهد شد.
عبدالله حمدوک، نخست‌وزیر غیرنظامی دولت انتقالی سودان تاکید دارد که نباید موضوع عادی‌سازی احتمالی روابط با رژیم اشغالگر سرزمین فلسطین به مساله حذف نام سودان از فهرست امریکایی دولت‌های حامی تروریسم گره بخورد. هبه محمدعلی، وزیر دارایی دولت سودان روز دوشنبه در گفت‌ وگویی با یک شبکه تلویزیونی در سودان تاکید کرد:«نمی‌توان یک ملت بزرگ را در عرض یک هفته یا دو هفته به عادی‌سازی روابط با یک دولت دیگر وادار کرد. اگر اراده‌ای برای عادی‌سازی روابط با اسراییل وجود داشته ‌باشد باید به ما فرصت داده‌ شود تا جزییات این تصمیم به شکل دقیق بررسی شود.»
موضع سران غیرنظامی دولت همچون عبدالله حمدوک نخست‌وزیر و هبه محمدعلی وزیر دارایی چندان با مواضع مقام‌های ارشد نظامی مشابه نیست. عبدالفتاح برهان، رییس نظامی شورای حاکمیت سودان زمستان گذشته در اوگاندا با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم اسراییل دیدار و رایزنی کرد و محمد حمدان داگالو معاون جنجالی او نیز در سخنانی جنجالی با تحسین پیشرفت‌های اقتصادی و فناوری اسراییل از عادی‌سازی روابط با تل‌آویو حمایت کرده است.
جناح‌های عمده سیاسی سودان هم با چنین اقدامی مخالف هستند. صادق فاروق، رهبر حزب کمونیست سودان که از حامیان شورای حاکمیت است، تاکید کرده است:«موضع ما در قبال رژیم صهیونیستی کاملا بدون تغییر باقی مانده است. این رژیم یک موجودیت نژادپرست و دشمن تمامی جنبش‌های آزادی‌خواه جهان است. فتح الرحمان احمد، استاد دانشگاه النیلین خارطوم هم معتقد است که دولت کنونی اختیارات کافی برای عادی‌سازی روابط با اسراییل ندارد. او به رویترز می‌گوید:«حمدوک با چنین اظهارنظری می‌خواهد از زیر بار تصمیم‌گیری در این مورد خلاص شود چراکه چنین تصمیمی می‌تواند باعث شکاف عمیق در میان حامیان حکومت انتقالی شود.»
در کنار مخالفت‌های شدیدی که از سوی جناح‌های اسلام‌گرا در سودان وجود دارد، برخی غرب‌گرایان نیز با اقدامات تبلیغاتی سعی در مثبت جلوه دادن موضوع عادی‌سازی روابط دارند. ابوالقاسم بارتوم، عضو پیشین پارلمان سودان اعلام کرده که قصد دارد یک جمع ۴۰ نفری را از میان تجار، ورزشکاران و چهره‌های فرهنگی با خود برای سفر «اعتمادساز» در طول ماه آینده به سرزمین‌های اشغالی فلسطین ببرد.