مشورت رئیس‌جمهوری روسیه با شورای امنیت برای پاسخ به تحریم‌های آمریکا

دوئل پوتین با بایدن

ساعت 24-ماه‌عسل ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، بسیار زودتر از آنچه فکر می‌کرد به پایان رسید. او که در چهار سال گذشته کمترین چالش را با ایالات‌ متحده داشت، درحالی‌که هنوز جو بایدن به پایان صد روز نخست‌ دولتش نرسیده، وارد بحرانی دیپلماتیک با واشنگتن شده است.

پوتین که خود را برای رویاروی با بایدن آماده کرده بود، پس از اعلام شدیدترین تحریم‌های آمریکا علیه مقامات مسکو و نهادهای این کشور، در مشورتی آنلاین با اعضای شورای امنیت کشورش، چگونگی پاسخ مسکو به تحریم‌های جدید آمریکا را بررسی کرد. این در حالی است که دیمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین در جمع خبرنگاران گفت که در نشست شورای امنیت روسیه درباره مسائل مربوط به ساختار نظامی و اوضاع سیاسی و اقتصادی کشور گفت‌وگو شده است.تنها ساعتی بعد سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه به خبرگزاری اینترفکس گفت که روسیه ۱۰ دیپلمات آمریکایی و سه دیپلمات لهستانی را اخراج می‌کند و دست به اعمال تحریم‌هایی علیه آمریکا خواهد زد. روسیه علاوه بر این، فعالیت سازمان‌ها و نهادهای خیریه وابسته به آمریکا را که «در امور این کشور دخالت می‌کنند»، محدود خواهد کرد. همچنین سفرهای کاری دیپلمات‌های آمریکایی به روسیه به میزان قابل‌توجهی کاهش داده خواهد شد.

توصیه لاوروف به سالیوان

اما این تمامی ماجرا نبود، پیش از گفت‌وگوی لاوروف با این خبرگزاری روسی، جان سالیوان، سفیر آمریکا، به وزارت خارجه روسیه احضار شد. طبق گزارش رسانه‌ها، سالیوان از درِ اصلی ساختمان وزارت خارجه روسیه که تعدادی از خبرنگاران برای تهیه خبر منتظرش بودند، وارد ساختمان مذکور نشد. او که با سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه، دیدار کرده بود، گفت‌ احتمالا به ایالات‌ متحده بازخواهد گشت تا در واشنگتن درباره شرایط جدید مشورت کند. هرچند گفته می‌شود سرگئی لاوروف پیشنهاد داده که سفیر آمریکا به‌طورموقت به کشورش بازگردد. البته یک دیپلمات سابق که خواست نامش فاش نشود، به رسانه‌های روسی گفته سفیر آمریکا ممکن است با این امر مخالفت کند اما در آن صورت او دیگر قادر نیست به‌طور مؤثر کار دیپلماتیک خود را در مسکو ادامه دهد. روسیه پیشاپیش آناتولی آنتونوف، سفیر خود در آمریکا را فراخوانده است.

سازمان‌های اطلاعاتی و امنیتی آمریکا روسیه را مسئول حمله هکری بزرگ و دخالت در انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور می‌دانند. کاخ‌ سفید علاوه بر اخراج گروهی از دیپلمات‌های روسی، دست به اعمال تحریم‌های جدیدی نیز علیه این کشور می‌زند. شش شرکت فناوری که از نهادهای امنیتی مخفی روسیه حمایت می‌کنند، در فهرست این تحریم‌ها هستند. آمریکا می‌گوید این تحریم‌ها اقدامات تنبیهی هستند که در واکنش به حملات هکری گسترده به وزارتخانه‌ها، مقامات دولتی و شرکت‌های مختلف انجام شده‌اند و آمریکا مقامات امنیتی روسیه را پشت آنها می‌دانند.

گفت‌وگوی دوجانبه در تعلیق

در چنین شرایطی، ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه، در نشست خبری هفتگی در پاسخ به این سؤال که آیا دستور مشخصی پس از گفت‌وگوی تلفنی اخیر رؤسای‌جمهوری روسیه و آمریکا به سازمان‌های دو کشور داده شده و آیا مقدمات برای اجلاس سران روسیه و آمریکا فراهم می‌شود، گفت که با توجه به اقدامات آمریکا چنین به‌ نظر می‌رسد که پیام‌هایی به طرف آمریکایی داده شد اما به آدرس مشخص نرسید. هرچند به نظر می‌رسد رئیس‌جمهوری آمریکا باب گفت‌وگو را برای مسکو باز گذاشته، آن هم بعد از یک دهه سردی و تنش جدی میان دو قدرت جهانی که در دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ هم بهبود نیافت.

به باور تحلیلگران، برای بایدن به‌عنوان یکی از معماران طرح «تنظیم مجدد» با روسیه در دوره نخست ریاست‌جمهوری باراک اوباما اهمیت دارد که روشن کند هیچ وظیفه یا علاقه مشترکی در زمینه‌ای خاص با مسکو ندارد که به مفهوم بازطراحی باشد؛ به همین دلیل او نه‌تنها از سیاست‌های ترامپ بلکه حتی از رویکرد خودش به‌عنوان معاون‌اول رئیس‌جمهوری اوباما هم فاصله گرفته است.