کد خبر
484448
ایران در محاصره بلایای طبیعی
ساعت 24-ایران این روزها در خاصترین شرایط ممکن به سر میبرد، هنوز خرابیهای حاصل از سیل و زلزله در اوایل سال 98 بازسازی نشده بود که کرونا مهمان جدید کشورمان شد و پس از آن هم در نقاط مختلف کشور شاهد سیل و زلزله بودیم و همه این موارد کشور را در شرایط خاص قرار داده است. در حالی که ترس و وحشت از کرونا جامعه را فرا گرفته خیلیها به دلیل سیل و زلزله بی خانمان شدهاند و این موضوع ترس از فراگیری بیشتر کرونا را افزایش میدهد.
با این حال چیزی که مسلم است این است که همچنان مدیریت بحران درستی در هیچ یک از این حوادث و بلایای طبیعی وجود ندارد چرا که در همه جای دنیا سیل میآید اما تنها در کشور ما است که سیل خسارات جبران ناپذیری را به همراه دارد و خیلیها بی خانمان میشوند؛ در همه جای دنیا زلزله رخ میدهد اما تنها در کشور ما است که خرابیهای حاصل از زلزله حتی بعد از گذشت یک سال هنوز بازسازی نشدهاند و مردم در کانکس زندگی میکنند؛ در اکثر کشورهای دنیا کرونا شایع شده اما تنها در کشور ما است که بعد از چین تعداد کشته شدگان دورقمی است و با آمارهای بینالمللی همخوانی ندارد.
تب کرونا و وحشت جهانی
کرونا، بیماری فصلی قدیمی است که ویروس جدید آن امسال طغیان کرده و باعث اضطراب زیادی در بین مردم شده است، طبق آمار رسمی وزارت بهداشت تا لحظه تنظیم این گزارش 95 نفر به این ویروس مبتلا شدهاند که 15 نفر آنها جان خود را از دست دادهاند. طبق آمار تاکنون شهرهای قم، تهران، گیلان، مرکزی، مازندران، اصفهان، همدان، البرز، قشم، فارس و خراسان رضوی درگیر بیماری کرونا شدهاند و طی چند روز گذشته این بیماری به سرعت در حال سرایت بوده است.
روز گذشته کیانوش جهانپور رئیس مرکز اطلاعرسانی وزارت بهداشت درباره آخرین آمار مبتلایان قطعی به بیماری کووید 19 گفت: «متعاقب بررسیهای انجام شده بر روی بیماران مشکوک به کووید 19، 34 نفر از بیماران بستری در شهرهای مختلف تایید قطعی شد. از این 34 مورد 16 نفر از استان قم، 9 نفر در تهران، یک نفر فارس، دو نفر مازندران، دو نفر گیلان، یک نفر شهرستان نیشابور، دو نفر البرز و یک نفر در قشم بودهاند. این افراد که اغلب مواردی هستند که در خارج از استان قم تایید شده است افرادی هستند که از قم مراجعت کردهاند یا از اهالی قم هستند از جمله مورد جزیره قشم و مواردی که در شمال کشور تایید شدهاند.»
وی ادامه داد: «با ارزیابی ریسک و شیوع این ویروس اولویت و حفظ امنیت افراد پرخطر یا در معرض خطر جهت استفاده از ماسک اهمیت مییابد. در شهرستان قم توزیع ماسک در قالب بستههای حاوی ماسک، ژل ضدعفونی کننده، دستکش و محتوای آموزشی مکتوب آغاز شده است. 700 هزار بسته تا دیشب وارد شهر قم شده و مراحل توزیع آن نیز آغاز شده است. البته این بستهها باید تا امروز به تعداد خانوادهها توزیع شود. قطعا اگر شخصی در معرض خطر باشد سیستم سلامت و درمانی کشور این خطر را مرتفع خواهد کرد.» مسئول مرکز اطلاعرسانی قرارگاه مقابله با کرونا گفت: «در تمام دنیا هیچ ماده یا فناوری که باعث مقابله با این بیماری باشد، وجود ندارد و هیچ کشوری نتوانسته واکسن یا دارو را ایجاد کند. تنها راه مقابله با این ویروس در حال حاضر قطع زنجیره انتقال آن است. با توجه به ماندگاری این ویروس در محیط که در چند ساعت تا 9 روز باقی میماند، ضدعفونی کردن سطوح مختلف فایده بسیاری دارد. آنگونه که پیشبینی میشود روند انتشار ویروس حالت صعودی دارد، بنابراین با افزایش ابتلا و مرگ و میر در شهرهای بیشتری مواجه هستیم. ما نمیتوانیم انتظار معجزه داشته باشیم و این اتفاقی است که در رابطه با این بیماری رخ میدهد.» وی افزود: «امیدواری ما این است که بتوانیم در نوروز این بیماری را متوقف کنیم، اما محتمل است که تا اردیبهشت با این وضعیت روبهرو باشیم. مجالسی که برای مراسم گوناگون رزرو شده بودند، تعطیل میشوند. این موضوع توسط وزارت بهداشت ابلاغ شد و به دلیل اینکه با چنین شرایطی متفاوت روبهرو هستیم، تمام قراردادهایی که در این باره بسته شده بود، فسخ میشود. تئاترها، نمایشها، کنگرهها، دورههای آموزشی، مسابقات و... تعطیل خواهند شد. این محدودیتها برای 10 استان ابلاغ شده و احتمالا بر شمار این استانها افزوده خواهد شد.» مسئول مرکز اطلاعرسانی قرارگاه مقابله با کرونا در ادامه گفت:« مدارس را به هیچ عنوان تعطیل نمیکنیم. وزارت بهداشت با این قضیه مخالف است و هیچ پیشنهادی در رابطه با این موضوع نمیدهد زیرا تعطیلی مدارس با افزایش مسافرت بینشهری و تردد بیشتر شهروندان در خیابانها مساوی است. در چند روز گذشته هم که مدارس تعطیل شدند ما این مشکلات را داشتیم. متاسفانه بسیاری از افراد جدیت موضوع را درک نمیکنند و از مسافرتهای بینشهری اجتناب نمیکنند. ما به عنوان نظام سلامت، هیچ نوع داروی گیاهی را برای درمان کرونا 2019 پیشنهاد نمیکنیم. درواقع نه تنها برای طب سنتی بلکه برای طب مدرن نیز این ویروس ناشناخته است. اگر برای طب مدرن این ویروس ناشناخته باشد، برای طبی که برای 700 سال پیش باشد و اساساً با پدیده ویروس آشنا نبود، شناخته شده است؟ اما در طب سنتی انواع مواد خوراکی بدون عوارض وجود دارد که به طور عام مقاومت انسان را در برابر بیماریها افزایش میدهد که مردم میتوانند از این مواد استفاده کنند اما هر تبلیغی که توسط افراد سودجو به عنوان درمان را واکسیناسیون در برابر بیماری تجویز شود، هم از طرف ما به عنوان نظام درمانی کشور و هم از طرف دستگاه قضایی مورد پیگرد خواهد گرفت.»
جهانپور در ادامه افزود: «شایعهای درباره خرید کیتهای تشخیصی از چین وجود دارد. باید بگویم که چین نه تنها فروشنده این کیتها نیست بلکه خود مشتری این کیتها محسوب میشود. این کیتها ساخت دو کشور اروپایی هستند و امیدواریم شرکتهای دانشبنیان بتوانند ما را در ساختن این کیت یاری دهند اما فعلا چنین اتفاقی نیفتاده است. بنابراین سازمان جهانی بهداشت این کیتها را برای تمام کشورها میفرستد که در آخرین مرحله 4000کیت از آنها گرفتیم و نماینده سازمان بهداشت جهانی از انبارهای کیتهایی که فرستادهاند بازدید مدام دارد. با همین کیتها صدها نفر معاینه شدهاند و آزمایش آنها منفی اعلام شد. امروز ما بهاندازه کفایت، کیت در کشور داریم و قاعدتا با افزایش آمار بیماری که در پیش است، نیاز بیشتری به این کیتها خواهیم داشت. طبق وعده سازمان جهانی بهداشت، این کیتها به ایران داده خواهند شد و هیچ نگرانیای در رابطه با آن نداریم. اما اگر افراد بخواهند برای وسواس و نگرانیهای خود اقدام به چکاپ با این کیتها کنند، این اجازه از طرف وزارت بهداشت داده نمیشود. ما و تمام دنیا امروز نیازمند استفاده منطقی از این کیتها هستیم و این یک موضوع جهانی است و باید به نیاز تمام کشورهایی که احتمال شیوع در آنها وجود دارد پاسخ داده شود.» وی تاکید کرد:« عفونتزدایی و امحای زبالههای بیمارستانی مربوط به مناطق قرنطینه کرونا مانند تمام بیماریهای عفونی دیگر انجام میشود. هیچ نگرانی بالایی در رابطه با این ویروس وجود ندارد زیراکه به نسبت خیلی از ویروسهای دیگر، کرونا در برابر مواد ضدعفونی ضعیفتر است. به راحتی توسط حرارت از بین میرود. حتی اگر برخی افراد در رابطه با مصرف خوراکیها نگرانیهایی دارند، باید بگویم که با پخت کامل مواد غذایی امکان زندهماندن ویروس در این مواد وجود نخواهد داشت.» با این حال بیماری کرونا لحظه به لحظه در حال پیشروی است، گرچه طبق آمار بین المللی تنها 2 درصد از مبتلایان به این بیماری جان خود را از دست میدهند اما آمارها در کشور چیز دیگری را نشان میدهند و کشور ما حالا بعد از چین بیشترین قربانی را در رابطه با ویروس کرونا دارد. در واقع ما بعد از چین تنها کشوری هستیم که شمار قربانیان در آن دو رقمی شده و هنوز هیچ مسئولی از وزارت بهداشت درباره این موضوع توضیحی ارائه نداده است. پیگیریهای آفتاب یزد نیز در این زمینه بدون نتیجه مانده است. حالا اما شنیده میشود برخی از مقامات و مسئولین نیز به این ویروس مبتلا شدهاند. نکته حایز اهمیت این است که همچنان اقلام بهداشتی به پایتخت و خیلی از شهرهای کشور نرسیده است و مردم با کمبود اقلامی مثل ماسک و مواد ضد عفونی کننده رو به رو هستند.
زلزله و شهروندانی که بی خانمان شدند
این روزها که خبرهای مربوط به کرونا کل اخبار را در بر گرفته است برخی از شهرها علاوه بر کرونا با مشکلات دیگری مثل زلزله نیز دست و پنجه نرم میکنند. روز یکشنبه زلزلهای به بزرگی ۵.۷ریشتر «قطور» استان آذربایجان غربی را لرزاند. خوشبختانه این زلزله تلفات جانی نداشت اما تعدادی از شهروندان مجروح شدند. گفته میشود این زمین لرزه خسارتهای بسیاری را به بار آورده است که از جمله آن میتوان به قطع شبکههای ارتباطی، قطع برق و تخریب بسیاری از منازل مسکونی اشاره کرد. اگرچه امدادرسانی در این منطقه صورت گرفته است اما تصاویر انتشار یافته از قطور آذربایجان نشان میدهد که وضعیت این منطقه به مراتب بدتر از اخباری است که درباره آن منتشر میشود.
پس از وقوع این زمینلرزه محمود واعظی، رئیسدفتر رئیسجمهوری، در تماس تلفنی با استاندار آذربایجان غربی ضمن ابلاغ پیام همدردی رئیسجمهوری، از دستور روحانی درباره تسریع روند امدادرسانی خبر داد. روز یکشنبه برای اهالی منطقه قطور و اطراف آن روز خوبی نبود. گفته میشود این منطقه تا شب بیش از پنجاهبار لرزیده است و شدت این لرزهها کم یا متوسط بوده اما بیشترین خسارت به روستای «مخین» وارد شد. مردم مخین از واهمه تکرار زلزله، لحظههای سختی را در خارج از خانههای خود سپری کردهاند؛ اما قبل از تاریکی شب چادر و اقلام امدادی به روستا رسیده است. طبق آمارها در پی این زمین لرزه و پس لرزههای آن به طور کلی حدود ۸۵ نفر مصدوم شدند که از بین آنها ۱۰ نفر بستری شدهاند، صدها راس دام روستاییان نیز تلف شده است. از طرف دیگر برای هشت روستای این منطقه نیز تخریب ۱۰ تا ۱۰۰درصدی اتفاق افتاده است.
در همین خصوص مقام مسئول وزارت راه و شهرسازی با تشریح جزئیات زلزله ۵.۷ریشتری گفته بود:« زلزله 5.7ریشتری در حوالی شمال دریاچه ارومیه و محدوده 17کیلومتری شهر قطور آذربایجانغربی روی داد. عمق زلزله بر اساس اطلاعات موجود 6کیلومتری است و بنابراین این زلزله در محدودههای نزدیک به خود میتواند تاثیر قابلملاحظهای بهجای گذاشته باشد.»
علی بیتاللهی افزود: «در نزدیکی مرکز زلزله از فاصله 2 تا 30 کیلومتری روستاهای متعددی وجود دارند که تحتتاثیر این زلزله قرار دارند و برآورد میشود میزان خسارات به واحدهای مسکونی روستایی در روستاهایی همچون گوگرد و هندوان، رزی، آلمالو، مخین و دیگر روستاهایی که در این منطقه هستند با توجه به جمعیتی که دارند، فراوانی بالایی داشته باشد. با توجه به دوری شهرستان قطور از مرکز زلزله میزان خسارات به این شهر کمتر از روستاها برآورد میشود. هماکنون خسارات برآورد شده از این زلزله حدود 136 واحد روستایی و 6 واحد شهری است.»
وی با تاکید بر اینکه 40 آبادی و روستا تحت تاثیر این زلزله قرار دارند، اضافه کرد: «شدت زلزلهای که در اطراف مرکز زلزله قطور برآورد شده است حدود 6 است که این شدت میزان تاثیرگذاری فراوانی داشته و موجب وحشت در شهرها و روستاهای اطراف شده است.»
بیتاللهی، گسل مسبب این زمینلرزه را سامانه گسلی گیلاتو ــ سیهچشمه ــ خوی عنوان و اعلام کرد: «این سامانه گسلی چندینشاخه و یک پخششدگی در اطراف قطور، خوی و سیهچشمه دارد که سیستم گسلی که در منطقه گسترده شده است میتواند مسبب این زمینلرزه باشد.» بهگفته وی، محدوده اطراف رومرکز، روستاهای متعددی را در خود جای داده است به همین دلیل در برخی از روستاهای این منطقه که بیشتر ساختمانهایش از نوع بنایی بهویژه با مصالح سنگین است میتواند تاثیرات منفی بگذارد و خرابیهایی را بهبار بیاورد. » بیتاللهی بر تنش تکتونیکی فعال منطقه تاکید کرد و افزود: «با توجه به رخداد زلزلههای متعدد در این منطقه، پیشبینی زلزلههای بزرگتر در منطقه، محتمل است، به همین دلیل ضرورت دارد از نظر مدیریتی، آمادگی لازم ایجاد شود تا آسیبهای وارده از زلزلههای آتی، کاهش یابد.»
روز گذشته سخنگوی سازمان امداد و نجات در خصوص آخرین وضعیت زلزله زدگان آستان آذربایجان غربی گفت:« در مجموع در این منطقه ۱۰۹ نفر به دلیل وقوع زمینلرزه روز یکشنبه دچار مصدومیت شدهاند که ۷۷ نفر به مرکز درمانی منتقل شدهاند و ۳۳ نفر به صورت سرپایی درمان شدهاند.»
مصطفی مرتضوی سخنگوی سازمان امداد و نجات افزود:«همچنین برای ۱۴۵۰۰ نفر اسکان اضطراری فراهم شده است و ۳۶۰۷ تخته چادر، ۲۲۴ تخته پتو و ۱۶۸۵ بسته غذایی ۷۲ ساعته توزیع شده است. ۵۵ تیم شامل ۲۶۰ نفر در این عملیات حضور داشتند، یک بالگرد و ۷۴ دستگاه خودروی امدادی در این منطقه مستقر شدهاند. همچنین ۴۶ روستا تحت تاثیر زلزله بودهاند که به ۲۶ روستا امدادرسانی شده است.»
این در حالی است که به گفته مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی آذربایجان غربی زلزله آسیبی به بناهای تاریخی آذربایجان غربی وارد نکرد. جلیل جباری در اینباره گفت: «براساس بررسیهای انجامشده پس از زلزله چهارم اسفندماه هیچگونه گزارشی مبنی بر تخریب آثار تاریخی استان وصول نشده است. عمده نگرانی ما از آثار تاریخی خوی و حومه آن ازجمله کاروانسرای شاه عباسی بود که خوشبختانه آسیبی به این اثر تاریخی و سایر آثار این شهرستان وارد نشده است. همه همکاران با نظارتهای به موقع و مستمر در حال بررسی وضع آثار هستند و امید است که اینگونه بلایای طبیعی صدمهای به هیچ یک از آثار و ابنیه تاریخی استان وارد نکند.»
این در حالی است که ظهر روز گذشته زلزلهای به بزرگی ۴.۱ ریشتر مرز بین جزیره قشک و خلیج فارس را لرزاند. این زمینلرزه در عمق ۹کیلومتری زمین رخ داد و نزدیکترین شهرها به آن لافت (هرمزگان)، سوزا (هرمزگان) و بندر خمیر (هرمزگان) بوده است.
لازم به ذکر است آذر ماه سال گذشته در غرب کشور زلزلهای به برزگی 6.3 رخ داد که خرابی بسیاری به همراه داشت و تاکنون نیز خیلی از زلزله زدگان همچنان در کانکس زندگی میکنند و سقفی روی سر آنها نیست.
سیل؛ مهمان ناخوانده لرستانیها
سیل از دیگر اتفاقهایی است که از ابتدای سال جاری تاکنون با آن رو به رو بودهایم و خسارتهای زیادی هم تاکنون به همراه داشته است؛ در حالیکه لرستان سرگرم جبران بخشی از خسارتهای ۱۰هزار میلیارد تومانی سیل فروردین بود با هشدار سازمان هواشناسی مبنی بر وقوع سیلی مشابه مواجه شده است و این یعنی این استان نیمه جان باید دوباره ضربه سهمگین طبیعت را تحمل کند؛ این در حالی است که طبق اخبار طی بارشهای دو روز گذشته تاکنون سیل، راه ارتباطی ۵۸ روستای کوهدشت را قطع کرده است و پل جهادگران خرمآباد هم زیر آب رفته است.
درحالیکه پایان۹۷ و آغاز ۹۸ لرستان با سیل همراه شد و خسارات ناشی از آن همچنان مردم و مسئولان را درگیر کرده تکرار این واقعه در روزهای پایانی سال ۹۸ دوباره بخشهایی از این استان را به حالت آماده باش درآورده است. لرستانیها آبان و بهمن ۹۷ را به همراه سیل سپری کردند اما وقوع ۲ مرحله سیل در پنجم و ۱۲ فروردین امسال به قدری گسترده و کم نظیر بود که حادثههای سال گذشته و اقدامات همه جانبه آن نتوانست آمادگی لازم را برای این سیل ایجاد کند و در نتیجه همه به دلیل شدت بارشها و البته نبود امکانات بحران غافلگیر شدند. پس از فروکش کردن تبعات اولیه سیل و پاکسازی شهر و روستاهای استان بازسازیها با جدیت دنبال شد که ساخت منازل مردم و ایجاد سرپناههای مطمئن در اولویت قرار گرفت.
حالا اما از روز دوشنبه که بارشها در لرستان آغاز شده است و گفته میشود که هشدار سیل جدی است؛ با این حال برخلاف سیل فروردین ماه در حال حاضر تمامی جادههای لرستان باز است و تردد در آن جریان دارد تنها محور قدیم خرم آباد - پلدختر به دلیل رعایت نکات ایمنی و جلوگیری از بروز حودث احتمالی مسدود شده است. هشدارهای تخلیه داده و کمپهای اسکان موقت برپا شده، نیروهای هلال احمر و آتش نشانی در مناطق پرخطر مستقر هستند و تاکنون گزارشی مبنی بر اتفاق خاص و یا مشکل حادی در هیچ کجای استان ارائه نشده است.
مدیرکل هواشناسی لرستان گفته است:« پس از آغاز فعالیت سامانه بارشی قوی در جو استان میانگین بارشها به ۳۹.۱ میلیمتر رسیده است.»
بهروز مرداد پور افزود:« بر اساس بارندگیهای ثبت شده در ایستگاههای هواشناسی لرستان میزان بارشهای در این استان در خرم آباد ۴۳.۱، بروجرد ۳۵.۷، الیگودرز ۱۸، کوهدشت ۴۴.۷، پلدختر ۳۲.۷، دورود ۴۷.۷ و الشتر ۵۳.۵ میلی متر بوده است. همچنین در نورآباد ۵۱.۳، ازنا ۱۸.۶، رومشکان ۴۳ و در سراب دوره ۴۱.۳ میلی متر بارش باران ثبت شده است.»
وی با اشاره به اینکه سامانه بارشی که از دوشنبه شب در لرستان فعال شد دارای ۲ هسته بارشی است، افزود: «هسته اول از صبح امروز سه شنبه تا اواسط روز با متوسط بارش ۲۰ تا ۴۰ میلیمتر و هسته دوم از غروب امروز تا صبح فردا چهارشنبه با متوسط بارش ۴۰ تا ۶۰ میلیمتر تخمین زده میشود. از روز سه شنبه تا امروز بطور متناوب جو منطقه تحت تاثیر سامانه بارشی فعال قرار دارد که برای همه نقاط استان بارندگی، گاهی رعدوبرق و نیز در برخی ساعات، وزش باد شدید را به همراه دارد.»
مدیرعامل شرکت آب منطقهای لرستان نیز گفته است:« طغیان سیمره و کشکان در حوزه کرخه، تیره و سزار در حوزه طی روزهای سه شنبه و چهارشنبه (۶ و ۷اسفند) افزایش خواهد یافت بنابراین شهروندان و مسافران از نزدیک شدن به این مناطق خودداری کنند.»
رضا میرزایی افزود: «طی روز سه شنبه دبی کشکان در پلدختر به ۲ هزار و ۳۵۰ متر مکعب در ثانیه چهارشنبه به چهار هزار متر مکعب بر ثانیه میرسد. همچنین دبی سیلابی تیره رود دورود نیز سه شنبه ۴۹۰مترمکعب بر ثانیه و چهارشنبه ۶۲۰ متر مکعب بر ثانیه خواهد بود.»
مدیرعامل شرکت آب منطقهای لرستان همچنین گفت: «کانون بحران سیلاب بین رودخانههای حوزه کشکان و تیره دورود است و احتمال سیلاب در رودخانههای استان محتمل است. پیشبینی میشود که دبی سیلابی رودخانه کشکان بین ۲هزارو ۸۰۰ تا چهارهزارو ۷۵۰ متر مکعب در ثانیه، دبی سیلابی رودخانه تیره بین ۵۸۶ تا ۸۶۳ مترمکعب در ثانیه، ماربره بین ۵۰۴ تا ۷۴۴مترمکعب در ثانیه باشد. همچنین پیشبینی میشود دبی رودخانه مادیان رود بین ۳۸۰ تا ۵۰۴ مترمکعب در ثانیه، چولهول بین ۳۷۰تا ۶۰۰مترمکعب در ثانیه و رودخانه خرمآباد در محدوده خیابان علوی بین ۳۰۰ تا ۵۴۰ متر مکعب در ثانیه افزایش یابد. با توجه به ورود سامانه بارشی جدید، وقوع سیلاب در تمام رودخانههای لرستان محتمل است و پیش بینی میشود در روزهای سهشنبه و چهارشنبه سیلاب رخ دهد.»
حالا اما بارشهای سیل آسا در لرستان آغاز شده و به دلیل شدت و تناوب آن صبح روز گذشته پل جهادگران واقع در شمال این شهر زیر آب رفت و مسدود شد. این پل در ورودی شهر خرم آباد از سمت شمال و شهرستان الشتر قرار دارد که البته به دلیل ارتفاع کم و حجم بسیار بالای بارشها زیر آب رفته و هم اکنون رودخانه در این منطقه در آستانه طغیان است. در حل حاضر معابر و خیابانهای خرم آباد دچار آبگرفتگی شدهاند و کانالهای عبور آب کنار خیابان به علت شدت بارش و وجود زباله بسته شده و آب ورودی به سطح خیابانها دوچندان شده است. منازل و امکان نوار ساحلی خرم آباد از جمله در منطقه کرگانه وساحلی علوی همچنان در معرض خطر سیل هستند و رعایت تمامی نکات ایمنی به ویژه عدم تردد در حاشیه رودخانه برای همه الزامی است.
فرماندار خرم آباد گفته است: «برخی روستاهای این شهرستان که در مسیر سیلاب و خطر طغیان رودخانهها بودهاند تخلیه اضطراری شدند.»
جعفر طولابی افزود: «در حال حاضر مشکل حادی وجود ندارد اما در برخی روستاهای سپیددست، تنگ هفت، تنگ پنج، بیشه، چم سنگر و بخشی از قسمت ساحلی شهر سپیددشت به منظور جلوگیری از بروز هرگونه حادثه احتمالی تخلیه و هشدارهای لازم به ساکنان داده شده است. برخی از این افراد در منزل نزدیکان و برخی نیز در کمپهای موقت اسکان شدهاند که با توجه به اینکه ازدحام چندانی وجود ندارد توصیههای بهداشتی برای رعایت فاصله از یکدیگر به منظور پیشگیری از شیوع کرونا رعایت میشود. در بخش مرکزی خرم آباد نیز برای روستاهای کهریز پایین و بالا کمپ اضطراری اسکان موقت دایر شده تا در صورت نیاز نسبت به تخلیه و جابجایی اهالی اقدام شود اما در صورت استمرار بارشها با توجه به آب شدن برفهای بالادست خرم رود و کرگانه احتمال طغیان وجود دارد. ۵۰ روستای شهرستان در معرض خطر سامانه بارشی جدید و ۲۰ روستا نیز در خطر رانش زمین هستند. از مجموع ۵۰روستای در معرض خطر سیل، ۳۰ روستا در مسیر رودخانه و سیلاب هستند که تمهیدات لازم برای اسکان اضطراری اهالی تدوین شده است.بنابر پیش بینیهای صورت گرفته جمعیت هلال احمر با بخشداران موظف شدهاند نسبت به مکان یابی و ایجاد کمپهای موقت برای اسکان اضطراری تا روز دوشنبه اقدام کرده و دستگاههای خدمات رسان نیز زیرساختهای لازم برای رفاه مردم در این کمپها را فراهم کردند. در شهر خرم آباد نیز سالنهای ورزشی، مساجد و مدارس برای اسکان موقت اهالی ساحل خرم رود پیش بینی شده تا این افراد در صورت نیاز تخلیه و اسکان شوند.»
رودخانه خرم آباد نیز که به خرم رود مشهور است پایان سال گذشته و طی دو مرحله در ابتدای سالجاری طغیان کرد و اکنون نیز با ورود سامانه بارشی قوی در آستانه سرریز شدن قرار دارد. این رود آبهای بالا دست رودخانههای پرحجم شهرستان سلسله و مناطقی از جمله سرمرغ، سراب، رباط، گردنه ایواندر و ریمله را در خود پذیرا میشود و از طرفی با وقوع بارشهای سیل آسا و مستمر حجم دبی سیلابی آن به شدت افزایش مییابد که یکی از اصلی ترین دلایل این امر عدماجرای طرحهای لایروبی و ساماندهی رودخانهای استاندارد است. چندین پل بر روی خرم رود واقع شدهاند که برخی همچون جهادگران به دلیل اینکه ارتفاع نسبتا کمی دارند از نخستین ساعات صبح روز گذشته زیر آب رفته و تردد در این منطقه ممنوع شده است.
ناتوانی خرم رود با ظرفیت عبوری حدود ۲۰۰متر مکعب بر ثانیه در عبور دادن آبهای ناشی از بارشها در منطقه ساحلی علوی به اوج خود میرسد جایی که ارتفاع دیواره ساحلی زیاد نیست و البته به دلیل توپوگرافی منطقه، منازل ساختمانی و واحدهای تجاری نیز در ارتفاع پایین احداث شدهاند و همین امر در بسیاری از بارشها موجب سرریز شدن خرم رود در این منطقه و بازگشت آب به اماکن مردم میشود. در حال حاضر خرم رود در آستانه طغیان قرار دارد که به نظر میرسد با تداوم بارشها و ادامه همین روند این اتفاق رخ میدهد به نحوی که شرکت آب منطقهای لرستان دبی سیلابی این رودخانه را ۳۰۰ تا ۵۴۰ مترمکعب ثانیه پیش بینی کرده است. اکنون تیمهای شهرداری و هلال احمر در منطقه حضور دارند و اقداماتی از جمله ایجاد دیوارههای بتونی در مناطق مسکونی به ویژه ساحلی علوی، قراردادن گونیهای شن و ماسه، نصب ورقههای فلزی ایرانیت با ارتفاع بیش از یک متر در ورودی منازل و انسداد ورودی پارکینگها با گونیهای ماسه و پلاستیکهای چند لایه انجام شده هرچند اگر صبر خرم رود تمام شده و طغیان کند این اقدامات نه چندان ایمن چاره کار نخواهد بود.
تب کرونا و وحشت جهانی
کرونا، بیماری فصلی قدیمی است که ویروس جدید آن امسال طغیان کرده و باعث اضطراب زیادی در بین مردم شده است، طبق آمار رسمی وزارت بهداشت تا لحظه تنظیم این گزارش 95 نفر به این ویروس مبتلا شدهاند که 15 نفر آنها جان خود را از دست دادهاند. طبق آمار تاکنون شهرهای قم، تهران، گیلان، مرکزی، مازندران، اصفهان، همدان، البرز، قشم، فارس و خراسان رضوی درگیر بیماری کرونا شدهاند و طی چند روز گذشته این بیماری به سرعت در حال سرایت بوده است.
روز گذشته کیانوش جهانپور رئیس مرکز اطلاعرسانی وزارت بهداشت درباره آخرین آمار مبتلایان قطعی به بیماری کووید 19 گفت: «متعاقب بررسیهای انجام شده بر روی بیماران مشکوک به کووید 19، 34 نفر از بیماران بستری در شهرهای مختلف تایید قطعی شد. از این 34 مورد 16 نفر از استان قم، 9 نفر در تهران، یک نفر فارس، دو نفر مازندران، دو نفر گیلان، یک نفر شهرستان نیشابور، دو نفر البرز و یک نفر در قشم بودهاند. این افراد که اغلب مواردی هستند که در خارج از استان قم تایید شده است افرادی هستند که از قم مراجعت کردهاند یا از اهالی قم هستند از جمله مورد جزیره قشم و مواردی که در شمال کشور تایید شدهاند.»
وی ادامه داد: «با ارزیابی ریسک و شیوع این ویروس اولویت و حفظ امنیت افراد پرخطر یا در معرض خطر جهت استفاده از ماسک اهمیت مییابد. در شهرستان قم توزیع ماسک در قالب بستههای حاوی ماسک، ژل ضدعفونی کننده، دستکش و محتوای آموزشی مکتوب آغاز شده است. 700 هزار بسته تا دیشب وارد شهر قم شده و مراحل توزیع آن نیز آغاز شده است. البته این بستهها باید تا امروز به تعداد خانوادهها توزیع شود. قطعا اگر شخصی در معرض خطر باشد سیستم سلامت و درمانی کشور این خطر را مرتفع خواهد کرد.» مسئول مرکز اطلاعرسانی قرارگاه مقابله با کرونا گفت: «در تمام دنیا هیچ ماده یا فناوری که باعث مقابله با این بیماری باشد، وجود ندارد و هیچ کشوری نتوانسته واکسن یا دارو را ایجاد کند. تنها راه مقابله با این ویروس در حال حاضر قطع زنجیره انتقال آن است. با توجه به ماندگاری این ویروس در محیط که در چند ساعت تا 9 روز باقی میماند، ضدعفونی کردن سطوح مختلف فایده بسیاری دارد. آنگونه که پیشبینی میشود روند انتشار ویروس حالت صعودی دارد، بنابراین با افزایش ابتلا و مرگ و میر در شهرهای بیشتری مواجه هستیم. ما نمیتوانیم انتظار معجزه داشته باشیم و این اتفاقی است که در رابطه با این بیماری رخ میدهد.» وی افزود: «امیدواری ما این است که بتوانیم در نوروز این بیماری را متوقف کنیم، اما محتمل است که تا اردیبهشت با این وضعیت روبهرو باشیم. مجالسی که برای مراسم گوناگون رزرو شده بودند، تعطیل میشوند. این موضوع توسط وزارت بهداشت ابلاغ شد و به دلیل اینکه با چنین شرایطی متفاوت روبهرو هستیم، تمام قراردادهایی که در این باره بسته شده بود، فسخ میشود. تئاترها، نمایشها، کنگرهها، دورههای آموزشی، مسابقات و... تعطیل خواهند شد. این محدودیتها برای 10 استان ابلاغ شده و احتمالا بر شمار این استانها افزوده خواهد شد.» مسئول مرکز اطلاعرسانی قرارگاه مقابله با کرونا در ادامه گفت:« مدارس را به هیچ عنوان تعطیل نمیکنیم. وزارت بهداشت با این قضیه مخالف است و هیچ پیشنهادی در رابطه با این موضوع نمیدهد زیرا تعطیلی مدارس با افزایش مسافرت بینشهری و تردد بیشتر شهروندان در خیابانها مساوی است. در چند روز گذشته هم که مدارس تعطیل شدند ما این مشکلات را داشتیم. متاسفانه بسیاری از افراد جدیت موضوع را درک نمیکنند و از مسافرتهای بینشهری اجتناب نمیکنند. ما به عنوان نظام سلامت، هیچ نوع داروی گیاهی را برای درمان کرونا 2019 پیشنهاد نمیکنیم. درواقع نه تنها برای طب سنتی بلکه برای طب مدرن نیز این ویروس ناشناخته است. اگر برای طب مدرن این ویروس ناشناخته باشد، برای طبی که برای 700 سال پیش باشد و اساساً با پدیده ویروس آشنا نبود، شناخته شده است؟ اما در طب سنتی انواع مواد خوراکی بدون عوارض وجود دارد که به طور عام مقاومت انسان را در برابر بیماریها افزایش میدهد که مردم میتوانند از این مواد استفاده کنند اما هر تبلیغی که توسط افراد سودجو به عنوان درمان را واکسیناسیون در برابر بیماری تجویز شود، هم از طرف ما به عنوان نظام درمانی کشور و هم از طرف دستگاه قضایی مورد پیگرد خواهد گرفت.»
جهانپور در ادامه افزود: «شایعهای درباره خرید کیتهای تشخیصی از چین وجود دارد. باید بگویم که چین نه تنها فروشنده این کیتها نیست بلکه خود مشتری این کیتها محسوب میشود. این کیتها ساخت دو کشور اروپایی هستند و امیدواریم شرکتهای دانشبنیان بتوانند ما را در ساختن این کیت یاری دهند اما فعلا چنین اتفاقی نیفتاده است. بنابراین سازمان جهانی بهداشت این کیتها را برای تمام کشورها میفرستد که در آخرین مرحله 4000کیت از آنها گرفتیم و نماینده سازمان بهداشت جهانی از انبارهای کیتهایی که فرستادهاند بازدید مدام دارد. با همین کیتها صدها نفر معاینه شدهاند و آزمایش آنها منفی اعلام شد. امروز ما بهاندازه کفایت، کیت در کشور داریم و قاعدتا با افزایش آمار بیماری که در پیش است، نیاز بیشتری به این کیتها خواهیم داشت. طبق وعده سازمان جهانی بهداشت، این کیتها به ایران داده خواهند شد و هیچ نگرانیای در رابطه با آن نداریم. اما اگر افراد بخواهند برای وسواس و نگرانیهای خود اقدام به چکاپ با این کیتها کنند، این اجازه از طرف وزارت بهداشت داده نمیشود. ما و تمام دنیا امروز نیازمند استفاده منطقی از این کیتها هستیم و این یک موضوع جهانی است و باید به نیاز تمام کشورهایی که احتمال شیوع در آنها وجود دارد پاسخ داده شود.» وی تاکید کرد:« عفونتزدایی و امحای زبالههای بیمارستانی مربوط به مناطق قرنطینه کرونا مانند تمام بیماریهای عفونی دیگر انجام میشود. هیچ نگرانی بالایی در رابطه با این ویروس وجود ندارد زیراکه به نسبت خیلی از ویروسهای دیگر، کرونا در برابر مواد ضدعفونی ضعیفتر است. به راحتی توسط حرارت از بین میرود. حتی اگر برخی افراد در رابطه با مصرف خوراکیها نگرانیهایی دارند، باید بگویم که با پخت کامل مواد غذایی امکان زندهماندن ویروس در این مواد وجود نخواهد داشت.» با این حال بیماری کرونا لحظه به لحظه در حال پیشروی است، گرچه طبق آمار بین المللی تنها 2 درصد از مبتلایان به این بیماری جان خود را از دست میدهند اما آمارها در کشور چیز دیگری را نشان میدهند و کشور ما حالا بعد از چین بیشترین قربانی را در رابطه با ویروس کرونا دارد. در واقع ما بعد از چین تنها کشوری هستیم که شمار قربانیان در آن دو رقمی شده و هنوز هیچ مسئولی از وزارت بهداشت درباره این موضوع توضیحی ارائه نداده است. پیگیریهای آفتاب یزد نیز در این زمینه بدون نتیجه مانده است. حالا اما شنیده میشود برخی از مقامات و مسئولین نیز به این ویروس مبتلا شدهاند. نکته حایز اهمیت این است که همچنان اقلام بهداشتی به پایتخت و خیلی از شهرهای کشور نرسیده است و مردم با کمبود اقلامی مثل ماسک و مواد ضد عفونی کننده رو به رو هستند.
زلزله و شهروندانی که بی خانمان شدند
این روزها که خبرهای مربوط به کرونا کل اخبار را در بر گرفته است برخی از شهرها علاوه بر کرونا با مشکلات دیگری مثل زلزله نیز دست و پنجه نرم میکنند. روز یکشنبه زلزلهای به بزرگی ۵.۷ریشتر «قطور» استان آذربایجان غربی را لرزاند. خوشبختانه این زلزله تلفات جانی نداشت اما تعدادی از شهروندان مجروح شدند. گفته میشود این زمین لرزه خسارتهای بسیاری را به بار آورده است که از جمله آن میتوان به قطع شبکههای ارتباطی، قطع برق و تخریب بسیاری از منازل مسکونی اشاره کرد. اگرچه امدادرسانی در این منطقه صورت گرفته است اما تصاویر انتشار یافته از قطور آذربایجان نشان میدهد که وضعیت این منطقه به مراتب بدتر از اخباری است که درباره آن منتشر میشود.
پس از وقوع این زمینلرزه محمود واعظی، رئیسدفتر رئیسجمهوری، در تماس تلفنی با استاندار آذربایجان غربی ضمن ابلاغ پیام همدردی رئیسجمهوری، از دستور روحانی درباره تسریع روند امدادرسانی خبر داد. روز یکشنبه برای اهالی منطقه قطور و اطراف آن روز خوبی نبود. گفته میشود این منطقه تا شب بیش از پنجاهبار لرزیده است و شدت این لرزهها کم یا متوسط بوده اما بیشترین خسارت به روستای «مخین» وارد شد. مردم مخین از واهمه تکرار زلزله، لحظههای سختی را در خارج از خانههای خود سپری کردهاند؛ اما قبل از تاریکی شب چادر و اقلام امدادی به روستا رسیده است. طبق آمارها در پی این زمین لرزه و پس لرزههای آن به طور کلی حدود ۸۵ نفر مصدوم شدند که از بین آنها ۱۰ نفر بستری شدهاند، صدها راس دام روستاییان نیز تلف شده است. از طرف دیگر برای هشت روستای این منطقه نیز تخریب ۱۰ تا ۱۰۰درصدی اتفاق افتاده است.
در همین خصوص مقام مسئول وزارت راه و شهرسازی با تشریح جزئیات زلزله ۵.۷ریشتری گفته بود:« زلزله 5.7ریشتری در حوالی شمال دریاچه ارومیه و محدوده 17کیلومتری شهر قطور آذربایجانغربی روی داد. عمق زلزله بر اساس اطلاعات موجود 6کیلومتری است و بنابراین این زلزله در محدودههای نزدیک به خود میتواند تاثیر قابلملاحظهای بهجای گذاشته باشد.»
علی بیتاللهی افزود: «در نزدیکی مرکز زلزله از فاصله 2 تا 30 کیلومتری روستاهای متعددی وجود دارند که تحتتاثیر این زلزله قرار دارند و برآورد میشود میزان خسارات به واحدهای مسکونی روستایی در روستاهایی همچون گوگرد و هندوان، رزی، آلمالو، مخین و دیگر روستاهایی که در این منطقه هستند با توجه به جمعیتی که دارند، فراوانی بالایی داشته باشد. با توجه به دوری شهرستان قطور از مرکز زلزله میزان خسارات به این شهر کمتر از روستاها برآورد میشود. هماکنون خسارات برآورد شده از این زلزله حدود 136 واحد روستایی و 6 واحد شهری است.»
وی با تاکید بر اینکه 40 آبادی و روستا تحت تاثیر این زلزله قرار دارند، اضافه کرد: «شدت زلزلهای که در اطراف مرکز زلزله قطور برآورد شده است حدود 6 است که این شدت میزان تاثیرگذاری فراوانی داشته و موجب وحشت در شهرها و روستاهای اطراف شده است.»
بیتاللهی، گسل مسبب این زمینلرزه را سامانه گسلی گیلاتو ــ سیهچشمه ــ خوی عنوان و اعلام کرد: «این سامانه گسلی چندینشاخه و یک پخششدگی در اطراف قطور، خوی و سیهچشمه دارد که سیستم گسلی که در منطقه گسترده شده است میتواند مسبب این زمینلرزه باشد.» بهگفته وی، محدوده اطراف رومرکز، روستاهای متعددی را در خود جای داده است به همین دلیل در برخی از روستاهای این منطقه که بیشتر ساختمانهایش از نوع بنایی بهویژه با مصالح سنگین است میتواند تاثیرات منفی بگذارد و خرابیهایی را بهبار بیاورد. » بیتاللهی بر تنش تکتونیکی فعال منطقه تاکید کرد و افزود: «با توجه به رخداد زلزلههای متعدد در این منطقه، پیشبینی زلزلههای بزرگتر در منطقه، محتمل است، به همین دلیل ضرورت دارد از نظر مدیریتی، آمادگی لازم ایجاد شود تا آسیبهای وارده از زلزلههای آتی، کاهش یابد.»
روز گذشته سخنگوی سازمان امداد و نجات در خصوص آخرین وضعیت زلزله زدگان آستان آذربایجان غربی گفت:« در مجموع در این منطقه ۱۰۹ نفر به دلیل وقوع زمینلرزه روز یکشنبه دچار مصدومیت شدهاند که ۷۷ نفر به مرکز درمانی منتقل شدهاند و ۳۳ نفر به صورت سرپایی درمان شدهاند.»
مصطفی مرتضوی سخنگوی سازمان امداد و نجات افزود:«همچنین برای ۱۴۵۰۰ نفر اسکان اضطراری فراهم شده است و ۳۶۰۷ تخته چادر، ۲۲۴ تخته پتو و ۱۶۸۵ بسته غذایی ۷۲ ساعته توزیع شده است. ۵۵ تیم شامل ۲۶۰ نفر در این عملیات حضور داشتند، یک بالگرد و ۷۴ دستگاه خودروی امدادی در این منطقه مستقر شدهاند. همچنین ۴۶ روستا تحت تاثیر زلزله بودهاند که به ۲۶ روستا امدادرسانی شده است.»
این در حالی است که به گفته مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی آذربایجان غربی زلزله آسیبی به بناهای تاریخی آذربایجان غربی وارد نکرد. جلیل جباری در اینباره گفت: «براساس بررسیهای انجامشده پس از زلزله چهارم اسفندماه هیچگونه گزارشی مبنی بر تخریب آثار تاریخی استان وصول نشده است. عمده نگرانی ما از آثار تاریخی خوی و حومه آن ازجمله کاروانسرای شاه عباسی بود که خوشبختانه آسیبی به این اثر تاریخی و سایر آثار این شهرستان وارد نشده است. همه همکاران با نظارتهای به موقع و مستمر در حال بررسی وضع آثار هستند و امید است که اینگونه بلایای طبیعی صدمهای به هیچ یک از آثار و ابنیه تاریخی استان وارد نکند.»
این در حالی است که ظهر روز گذشته زلزلهای به بزرگی ۴.۱ ریشتر مرز بین جزیره قشک و خلیج فارس را لرزاند. این زمینلرزه در عمق ۹کیلومتری زمین رخ داد و نزدیکترین شهرها به آن لافت (هرمزگان)، سوزا (هرمزگان) و بندر خمیر (هرمزگان) بوده است.
لازم به ذکر است آذر ماه سال گذشته در غرب کشور زلزلهای به برزگی 6.3 رخ داد که خرابی بسیاری به همراه داشت و تاکنون نیز خیلی از زلزله زدگان همچنان در کانکس زندگی میکنند و سقفی روی سر آنها نیست.
سیل؛ مهمان ناخوانده لرستانیها
سیل از دیگر اتفاقهایی است که از ابتدای سال جاری تاکنون با آن رو به رو بودهایم و خسارتهای زیادی هم تاکنون به همراه داشته است؛ در حالیکه لرستان سرگرم جبران بخشی از خسارتهای ۱۰هزار میلیارد تومانی سیل فروردین بود با هشدار سازمان هواشناسی مبنی بر وقوع سیلی مشابه مواجه شده است و این یعنی این استان نیمه جان باید دوباره ضربه سهمگین طبیعت را تحمل کند؛ این در حالی است که طبق اخبار طی بارشهای دو روز گذشته تاکنون سیل، راه ارتباطی ۵۸ روستای کوهدشت را قطع کرده است و پل جهادگران خرمآباد هم زیر آب رفته است.
درحالیکه پایان۹۷ و آغاز ۹۸ لرستان با سیل همراه شد و خسارات ناشی از آن همچنان مردم و مسئولان را درگیر کرده تکرار این واقعه در روزهای پایانی سال ۹۸ دوباره بخشهایی از این استان را به حالت آماده باش درآورده است. لرستانیها آبان و بهمن ۹۷ را به همراه سیل سپری کردند اما وقوع ۲ مرحله سیل در پنجم و ۱۲ فروردین امسال به قدری گسترده و کم نظیر بود که حادثههای سال گذشته و اقدامات همه جانبه آن نتوانست آمادگی لازم را برای این سیل ایجاد کند و در نتیجه همه به دلیل شدت بارشها و البته نبود امکانات بحران غافلگیر شدند. پس از فروکش کردن تبعات اولیه سیل و پاکسازی شهر و روستاهای استان بازسازیها با جدیت دنبال شد که ساخت منازل مردم و ایجاد سرپناههای مطمئن در اولویت قرار گرفت.
حالا اما از روز دوشنبه که بارشها در لرستان آغاز شده است و گفته میشود که هشدار سیل جدی است؛ با این حال برخلاف سیل فروردین ماه در حال حاضر تمامی جادههای لرستان باز است و تردد در آن جریان دارد تنها محور قدیم خرم آباد - پلدختر به دلیل رعایت نکات ایمنی و جلوگیری از بروز حودث احتمالی مسدود شده است. هشدارهای تخلیه داده و کمپهای اسکان موقت برپا شده، نیروهای هلال احمر و آتش نشانی در مناطق پرخطر مستقر هستند و تاکنون گزارشی مبنی بر اتفاق خاص و یا مشکل حادی در هیچ کجای استان ارائه نشده است.
مدیرکل هواشناسی لرستان گفته است:« پس از آغاز فعالیت سامانه بارشی قوی در جو استان میانگین بارشها به ۳۹.۱ میلیمتر رسیده است.»
بهروز مرداد پور افزود:« بر اساس بارندگیهای ثبت شده در ایستگاههای هواشناسی لرستان میزان بارشهای در این استان در خرم آباد ۴۳.۱، بروجرد ۳۵.۷، الیگودرز ۱۸، کوهدشت ۴۴.۷، پلدختر ۳۲.۷، دورود ۴۷.۷ و الشتر ۵۳.۵ میلی متر بوده است. همچنین در نورآباد ۵۱.۳، ازنا ۱۸.۶، رومشکان ۴۳ و در سراب دوره ۴۱.۳ میلی متر بارش باران ثبت شده است.»
وی با اشاره به اینکه سامانه بارشی که از دوشنبه شب در لرستان فعال شد دارای ۲ هسته بارشی است، افزود: «هسته اول از صبح امروز سه شنبه تا اواسط روز با متوسط بارش ۲۰ تا ۴۰ میلیمتر و هسته دوم از غروب امروز تا صبح فردا چهارشنبه با متوسط بارش ۴۰ تا ۶۰ میلیمتر تخمین زده میشود. از روز سه شنبه تا امروز بطور متناوب جو منطقه تحت تاثیر سامانه بارشی فعال قرار دارد که برای همه نقاط استان بارندگی، گاهی رعدوبرق و نیز در برخی ساعات، وزش باد شدید را به همراه دارد.»
مدیرعامل شرکت آب منطقهای لرستان نیز گفته است:« طغیان سیمره و کشکان در حوزه کرخه، تیره و سزار در حوزه طی روزهای سه شنبه و چهارشنبه (۶ و ۷اسفند) افزایش خواهد یافت بنابراین شهروندان و مسافران از نزدیک شدن به این مناطق خودداری کنند.»
رضا میرزایی افزود: «طی روز سه شنبه دبی کشکان در پلدختر به ۲ هزار و ۳۵۰ متر مکعب در ثانیه چهارشنبه به چهار هزار متر مکعب بر ثانیه میرسد. همچنین دبی سیلابی تیره رود دورود نیز سه شنبه ۴۹۰مترمکعب بر ثانیه و چهارشنبه ۶۲۰ متر مکعب بر ثانیه خواهد بود.»
مدیرعامل شرکت آب منطقهای لرستان همچنین گفت: «کانون بحران سیلاب بین رودخانههای حوزه کشکان و تیره دورود است و احتمال سیلاب در رودخانههای استان محتمل است. پیشبینی میشود که دبی سیلابی رودخانه کشکان بین ۲هزارو ۸۰۰ تا چهارهزارو ۷۵۰ متر مکعب در ثانیه، دبی سیلابی رودخانه تیره بین ۵۸۶ تا ۸۶۳ مترمکعب در ثانیه، ماربره بین ۵۰۴ تا ۷۴۴مترمکعب در ثانیه باشد. همچنین پیشبینی میشود دبی رودخانه مادیان رود بین ۳۸۰ تا ۵۰۴ مترمکعب در ثانیه، چولهول بین ۳۷۰تا ۶۰۰مترمکعب در ثانیه و رودخانه خرمآباد در محدوده خیابان علوی بین ۳۰۰ تا ۵۴۰ متر مکعب در ثانیه افزایش یابد. با توجه به ورود سامانه بارشی جدید، وقوع سیلاب در تمام رودخانههای لرستان محتمل است و پیش بینی میشود در روزهای سهشنبه و چهارشنبه سیلاب رخ دهد.»
حالا اما بارشهای سیل آسا در لرستان آغاز شده و به دلیل شدت و تناوب آن صبح روز گذشته پل جهادگران واقع در شمال این شهر زیر آب رفت و مسدود شد. این پل در ورودی شهر خرم آباد از سمت شمال و شهرستان الشتر قرار دارد که البته به دلیل ارتفاع کم و حجم بسیار بالای بارشها زیر آب رفته و هم اکنون رودخانه در این منطقه در آستانه طغیان است. در حل حاضر معابر و خیابانهای خرم آباد دچار آبگرفتگی شدهاند و کانالهای عبور آب کنار خیابان به علت شدت بارش و وجود زباله بسته شده و آب ورودی به سطح خیابانها دوچندان شده است. منازل و امکان نوار ساحلی خرم آباد از جمله در منطقه کرگانه وساحلی علوی همچنان در معرض خطر سیل هستند و رعایت تمامی نکات ایمنی به ویژه عدم تردد در حاشیه رودخانه برای همه الزامی است.
فرماندار خرم آباد گفته است: «برخی روستاهای این شهرستان که در مسیر سیلاب و خطر طغیان رودخانهها بودهاند تخلیه اضطراری شدند.»
جعفر طولابی افزود: «در حال حاضر مشکل حادی وجود ندارد اما در برخی روستاهای سپیددست، تنگ هفت، تنگ پنج، بیشه، چم سنگر و بخشی از قسمت ساحلی شهر سپیددشت به منظور جلوگیری از بروز هرگونه حادثه احتمالی تخلیه و هشدارهای لازم به ساکنان داده شده است. برخی از این افراد در منزل نزدیکان و برخی نیز در کمپهای موقت اسکان شدهاند که با توجه به اینکه ازدحام چندانی وجود ندارد توصیههای بهداشتی برای رعایت فاصله از یکدیگر به منظور پیشگیری از شیوع کرونا رعایت میشود. در بخش مرکزی خرم آباد نیز برای روستاهای کهریز پایین و بالا کمپ اضطراری اسکان موقت دایر شده تا در صورت نیاز نسبت به تخلیه و جابجایی اهالی اقدام شود اما در صورت استمرار بارشها با توجه به آب شدن برفهای بالادست خرم رود و کرگانه احتمال طغیان وجود دارد. ۵۰ روستای شهرستان در معرض خطر سامانه بارشی جدید و ۲۰ روستا نیز در خطر رانش زمین هستند. از مجموع ۵۰روستای در معرض خطر سیل، ۳۰ روستا در مسیر رودخانه و سیلاب هستند که تمهیدات لازم برای اسکان اضطراری اهالی تدوین شده است.بنابر پیش بینیهای صورت گرفته جمعیت هلال احمر با بخشداران موظف شدهاند نسبت به مکان یابی و ایجاد کمپهای موقت برای اسکان اضطراری تا روز دوشنبه اقدام کرده و دستگاههای خدمات رسان نیز زیرساختهای لازم برای رفاه مردم در این کمپها را فراهم کردند. در شهر خرم آباد نیز سالنهای ورزشی، مساجد و مدارس برای اسکان موقت اهالی ساحل خرم رود پیش بینی شده تا این افراد در صورت نیاز تخلیه و اسکان شوند.»
رودخانه خرم آباد نیز که به خرم رود مشهور است پایان سال گذشته و طی دو مرحله در ابتدای سالجاری طغیان کرد و اکنون نیز با ورود سامانه بارشی قوی در آستانه سرریز شدن قرار دارد. این رود آبهای بالا دست رودخانههای پرحجم شهرستان سلسله و مناطقی از جمله سرمرغ، سراب، رباط، گردنه ایواندر و ریمله را در خود پذیرا میشود و از طرفی با وقوع بارشهای سیل آسا و مستمر حجم دبی سیلابی آن به شدت افزایش مییابد که یکی از اصلی ترین دلایل این امر عدماجرای طرحهای لایروبی و ساماندهی رودخانهای استاندارد است. چندین پل بر روی خرم رود واقع شدهاند که برخی همچون جهادگران به دلیل اینکه ارتفاع نسبتا کمی دارند از نخستین ساعات صبح روز گذشته زیر آب رفته و تردد در این منطقه ممنوع شده است.
ناتوانی خرم رود با ظرفیت عبوری حدود ۲۰۰متر مکعب بر ثانیه در عبور دادن آبهای ناشی از بارشها در منطقه ساحلی علوی به اوج خود میرسد جایی که ارتفاع دیواره ساحلی زیاد نیست و البته به دلیل توپوگرافی منطقه، منازل ساختمانی و واحدهای تجاری نیز در ارتفاع پایین احداث شدهاند و همین امر در بسیاری از بارشها موجب سرریز شدن خرم رود در این منطقه و بازگشت آب به اماکن مردم میشود. در حال حاضر خرم رود در آستانه طغیان قرار دارد که به نظر میرسد با تداوم بارشها و ادامه همین روند این اتفاق رخ میدهد به نحوی که شرکت آب منطقهای لرستان دبی سیلابی این رودخانه را ۳۰۰ تا ۵۴۰ مترمکعب ثانیه پیش بینی کرده است. اکنون تیمهای شهرداری و هلال احمر در منطقه حضور دارند و اقداماتی از جمله ایجاد دیوارههای بتونی در مناطق مسکونی به ویژه ساحلی علوی، قراردادن گونیهای شن و ماسه، نصب ورقههای فلزی ایرانیت با ارتفاع بیش از یک متر در ورودی منازل و انسداد ورودی پارکینگها با گونیهای ماسه و پلاستیکهای چند لایه انجام شده هرچند اگر صبر خرم رود تمام شده و طغیان کند این اقدامات نه چندان ایمن چاره کار نخواهد بود.
آفتاب یزد
ساعت 24 از انتشار نظرات حاوی توهین و افترا و نوشته شده با حروف لاتین (فینگیلیش) معذور است.